Δεν είναι καθόλου λίγες οι φορές που το σκέφτομαι. Καθόλου λίγες. Βλέπω τα πρόσωπα, διαβάζω τις ιστορίες, ξανακοιτώ τα πρόσωπα.

Αναρωτιέμαι τι τους έλεγε η μητέρα τους όταν ήταν βρέφη, με ποια τραγούδια τούς κοίμιζε, σε ποια μαθήματα είχαν τους χειρότερους βαθμούς στο σχολείο, αν ήταν καλοί στο κρυφτό.

Λεπτομέρειες που μου σφηνώνονται σαν διαβήτες στο κεφάλι και μία φυγόκεντρος δύναμη τους σπρώχνει να διαγράψουν πλήρη κύκλο.

Δύσκολα κλείνουν αυτοί οι κύκλοι. Οσες ερωτήσεις κι αν απαντηθούν, όσα κι αν βγουν στη φόρα.

Ακόμη και τα πιο κρυφά… πώς να τον φώναζαν άραγε μικρό; Να είχε υποκοριστικό;

Εδώ και πάνω από μισό αιώνα πάντως, όλοι τον ξέρουν ως το δεξί χέρι του Χίτλερ, ως τον αρχηγό των SS, ονόματι Χάινριχ Χίμλερ…

Καλά, θα πει και με το δίκιο του κάποιος, αυγουστιάτικα για ssίτες θα διαβάζουμε;

Καλώς, να σας πάω τότε διακοπές. Αλόννησο. Τρομερό νησί. Αύταρκες, από τα λίγα που άντεξαν μετά τον πόλεμο και διατηρούσαν στο ακέραιο την τοπική τους οικονομία.

Καταγάλανα νερά ακόμη και δίπλα στο λιμάνι. Υπέροχο φαγητό. Ντόπιο τυρί, μοναδικός τόνος Αλοννήσου.

Στην κεντρική πλατειούλα της Χώρας, ένα μνημείο. Εκεί, δίπλα στις ταβέρνες με τον τόνο.

Σαν τώρα, το 1944, λίγο πριν φύγουν ηττημένοι οι Γερμανοί κατακτητές από την Ελλάδα, εκτέλεσαν εννέα Αλοννησιώτες. Ετσι, για τον αποχαιρετισμό.

Μη φύγουν χωρίς ένα αντίο. Εδωσαν. Εννέα. Ενα μήνα πριν φύγουν. Και ενώ το ήξεραν. Ετσι, για… ενθύμιο.

Πολλά τέτοια «ενθύμια» κρύβονται στις σελίδες του ημερολόγιου του Χίμλερ, που έδωσε πολύ πρόσφατα στη δημοσιότητα το Γερμανικό Ινστιτούτο Ιστορίας της Μόσχας και παρουσιάζει σε δημοσίευμά της η Deutsche Welle.

Εννέα Ιανουαρίου 1943: «Δείπνο στην καντίνα των μυστικών υπηρεσιών, συζήτηση με τον συνταγματάρχη, πέρασμα από το γκέτο»…

Πέρασμα από το γκέτο – έτσι για ένα τελευταίο «ενθύμιο» της μέρας από τον ίδιο τον εμπνευστή των στρατοπέδων συγκέντρωσης.

Προς το τέλος του πολέμου, ο «αρχιτέκτονας» του σχεδίου της μαζικής εξόντωσης στην Ευρώπη έγραφε φιλειρηνικά μηνύματα στο ημερολόγιό του.

Την ίδια στιγμή, έδινε εντολή να εκτελεστούν εννέα Αλοννησιώτες.