«Η χώρα είναι τελειωμένη. Ξέρετε, όμως, με ένα νέο κράτος όπως αυτό, αν έχεις χάσει την αρχή, το επόμενο καλύτερο είναι να βρίσκεσαι εδώ στο τέλος». Μυθιστοριογράφος, δοκιμιογράφος, συγγραφέας θεατρικών έργων, σεναριογράφος για το Χόλιγουντ στα νιάτα του, ο Γκορ Βιντάλ, που απεβίωσε την Τρίτη 31 Ιουλίου στα 86 του χρόνια, θα μείνει σίγουρα στην Ιστορία ως ένας Αμερικανός διανοούμενος που με κάθε ευκαιρία κατακεραύνωνε το πολιτικό κατεστημένο της πατρίδας του και, κυρίως, τον τρόπο άσκησης της εξωτερικής πολιτικής.

Ads

«Η παγκόσμια αμερικανική αυτοκρατορία στηρίζεται σε ένα μεγάλο αριθμό προεδρικών ψευδών που κόβουν την ανάσα και που οι ιστορικοί της αυλής σπανίως τολμούν να αμφισβητήσουν. Θα έλεγε κανείς ότι η ομάδα του Χίτλερ δικαιώθηκε όσον αφορά την ανθρώπινη ευπιστία: όσο μεγαλύτερο το ψέμα, τόσο πιθανότερο να γίνει πιστευτό. […]», γράφει στο βιβλίο του «Ονειρα πολέμου» (εκδ. Scripta).

Τον χαρακτήρισαν εγωκεντρικό, νάρκισσο, κυνικό, έναν μισάνθρωπο που προσπάθησε όσο μπορούσε να μην είναι αγαπητός στους γύρω του. Ο ίδιος μάλλον απολάμβανε όλους αυτούς τους χαρακτηρισμούς κάνοντας τα πάντα για να υπερτονίσει την ψυχρή και σαρκαστική πλευρά του χαρακτήρα του. Συχνά δήλωνε το πόσο λαϊκιστής ήταν. Αλλο ένα φάλτσο γι’ αυτόν τον αριστοκράτη από μεγάλο τζάκι.

Ο Γιουτζίν Λούθερ Γκορ Βιντάλ γεννήθηκε το 1925 στο Ουέστ Πόιντ της Πολιτείας της Νέας Υόρκης. Η οικογένειά του ήταν πανίσχυρη και πλούσια, σε άμεση σχέση με το πολιτικό κατεστημένο. Ο πατέρας του, πιλότος και μηχανικός, ήταν διευθυντής πολιτικής αεροπορίας από το 1933 έως το 1936 και ένας από τους ιδρυτές της TWA.

Παντρεύτηκε την κόρη του γερουσιαστή Τ. Π. Γκορ, ο οποίος για τριάντα χρόνια διετέλεσε επικεφαλής του Δημοκρατικού Κόμματος, και όπως έχει παραδεχθεί ο ίδιος ο Γκορ Βιντάλ ήταν ο άνθρωπος που τον επηρέασε βαθιά.

Οι σχέσεις του με τη μητέρα του, «αυτή τη μέγαιρα» όπως την αποκαλεί στο «Παλίμψηστο», τα αποκαλυπτικά απομνημονεύματά του, δεν ήταν οι καλύτερες. Οι καυγάδες, οι απιστίες και οι χωρισμοί ήταν συχνό φαινόμενο για τον πατέρα του και τη μητέρα του, με την τελευταία να περνάει το τέλος της ζωής της σε πολυτελή ξενοδοχεία «αναζητώντας το τέλειο μαρτίνι».

Οι σεξουαλικές του προτιμήσεις είχαν να κάνουν με άτομα του ίδιου φίλου, και κατάφερε να ζήσει 50 χρόνια με τον σύντροφό του Χάουαρντ Οστεν επειδή, όπως είχε δηλώσει σε συνέντευξή του, δεν κοιμήθηκαν ποτέ μαζί. Εζησαν για μεγάλο διάστημα στη Ροντινάια της Ιταλίας, μέχρι που προβλήματα υγείας τούς έκαναν να την εγκαταλείψουν για ένα σπίτι στο Χόλιγουντ Χιλς. Μετά τον θάνατο του Οστεν, ίσως του μοναδικού ανθρώπου που κατάφερε να «γνωρίσει» τον Γκορ Βιντάλ, οι δημόσιες εμφανίσεις ήταν σπάνιες.

Πολιτική και αμφισβήτηση

Το 1960 έθεσε χωρίς επιτυχία υποψηφιότητα για το Κογκρέσο με το Δημοκρατικό Κόμμα, αλλά συνέχισε απτόητος την κριτική του στην αμερικανική πολιτική σκηνή. Ηταν γνώστης της Ιστορίας, του κατεστημένου, των συστημάτων διαπλοκής και διαφθοράς, είχε συναναστραφεί με τους σημαντικότερους πολιτικούς, διανοούμενους και συγγραφείς της γενιάς του, είχε διαπληκτιστεί με πολλούς απ’ αυτούς, ήταν οξύς και διεισδυτικός παρατηρητής του καιρού του.

Επίσης, λάτρευε να γράφει ιστορικά μυθιστορήματα, κυρίως με θέμα την αρχαία Ρώμη, επειδή όπως είχε δηλώσει «θέλω να πάω κόντρα στους κωλοϊστορικούς». Ηταν απαξιωτικός με πολλούς Αμερικανούς συγγραφείς. Σε συνέντευξή του στην «Κ» και στον Ηλία Μαγκλίνη, είχε πει:

«Δεν έχω κανένα απολύτως ενδιαφέρον για τις απόψεις του Φίλιπ Ροθ περί της αμερικανικής πολιτικής, τις οποίες χαρακτηρίζει η βαθιά άγνοια των πραγμάτων. Οι περισσότεροι Αμερικανοί συγγραφείς είναι απολίτικοι διότι δεν έχουν γνώση αυτών που τους εξουσιάζουν. Εγώ έχω. Αυτό δεν θα έπρεπε να ξαφνιάζει κανέναν· αν ήμουν Ελληνας και λεγόμουν Παπανδρέου Βιντάλ, δεν θα ξαφνιαζόσασταν αν έγραφα ένα βιβλίο για τους συνταγματάρχες που τόσο απλόχερα σας προσέφερε η Ουάσιγκτον». Σε κάποιο άλλο σημείο είχε δηλώσει εν είδει απολογισμού: «Υπήρξα ιδιώτης συγγραφέας και πολιτικός που ασχολήθηκε με τα κοινά: το καθένα θέλει διαφορετικά είδη μυών. Με την ηλικία, αλίμονο, οι μύες και των δύο αδυνατίζουν».

Πηγή: Καθημερινή