Η πρόσφατη ιστορία των χωρών της Λατινικής Αμερικής είναι γεμάτη πολιτικές αναταράξεις, περιόδους νεοφιλελεύθερων πειραμάτων και περιόδους ηρεμίας με αριστερές και κεντροαριστερές κυβερνήσεις. Ανεξάρτητα από την πολιτική παράδοση κάθε χώρας, οι πολίτες αναγνωρίζουν συχνά στις αστικές κυβερνήσεις την ξένη παρέμβαση και μια δεύτερη αποικιοκρατία, που ενεργοποιεί πολύ αρνητικά ένστικτα.

Ads

Δεν έχουν άδικο καθώς οι δικτατορίες των προηγούμενων δεκαετιών υποκαταστάθηκαν από τις “βελούδινες” εισβολές του ΔΝΤ με τα “προγράμματα διάσωσης”. Και στις δύο περιπτώσεις εφαρμόστηκαν τα πλέον σκληρά μοντέλα της Σχολής του Σικάγου, όπως περίπου ένιωσε και η Ελλάδα, τηρουμένων των αναλογιών.

Η Αργεντινή είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση και η νέα δανειακή σύμβαση της δεξιάς κυβέρνησης Μάκρι με το ΔΝΤ, μόλις τρία χρόνια μετά την ανάληψη της εξουσίας, δικαιώνει πικρά τις προβλέψεις όσων μιλούσαν για επάνοδο στα καταστροφικά χρόνια προ της  κρίσης του 2001 και της χρεοκοπίας. Η περίοδος των Κίρχνερ, που ακολούθησε, επανέφερε την οικονομική ισορροπία και μια δίκαιη ανάπτυξη, μείωσε το χρέος εντυπωσιακά και αύξησε το ΑΕΠ, εξομάλυνε τις τεράστιες ανισότητες και εφάρμοσε τα στοιχειώδη κοινωνικά προγράμματα, εκμεταλλευόμενη τα λίγα οικονομικά μέσα που είχε η αργεντίνικη οικονομία. Δεν έγιναν όλα σωστά και βρέθηκε στο στόχαστρο των κερδοσκόπων αλλά υπήρξε μια περίοδος διάσωσης της χώρας και επανόδου στην κανονικότητα, μετά το σκληρό μονεταριστικό shock-therapy .

Η διεθνής πολιτική και οικονομική ελίτ αντιμετωπίζει ως γραφικές και “λαϊκίστικες” τις πολιτικές που εφαρμόστηκαν στην Αργεντινή, τις εθνικοποιήσεις και την κρατική παρέμβαση. Αποδεικνύονται όμως διαρκώς η μόνη λύση απέναντι στη λεηλασία του εθνικού πλούτου, τη διαφθορά και τη φτωχοποίηση των περισσοτέρων χωρών της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής.

Ads

Η κυβέρνηση του Μάκρι επιβεβαίωσε όλους τους φόβους για πισωγύρισμα και δικαίωσε την κριτική της προκατόχου του Κριστίνα Φερνάντες, καθώς επαναφέρει το ΔΝΤ στη χώρα για να καλύψει τις δανειακές ανάγκες μέχρι το 2019. Είχε φροντίσει να καταργήσει τους ελέγχους συναλλαγματικής ισοτιμίας και τους χρηματοπιστωτικούς κανόνες, να επαναφέρει την Αργεντινή στο ρόλο ενός οικονομικού, πολιτικού και στρατιωτικού προτεκτοράτου. Εφάρμοσε με επιμονή τη λάθος πολιτική (αυξήσεις τιμών στις ΔΕΚΟ, απολύσεις, φοροαπαλλαγές για μεγάλες επιχειρήσεις, επιβάρυνση των χαμηλών στρωμάτων κλπ) που επανατροφοδότησε την ύφεση και τον πληθωρισμό, “ρήμαξε” την ισοτιμία πέσο-δολαρίου και οδηγεί σε νέο δάνειο, νέα λιτότητα, νέα απώλεια εθνικής κυριαρχίας. Ξανά από την αρχή…

Η Λατινική Αμερική παραμένει πάντα ένα  χρήσιμο πολιτικό εργαστήριο, τόσο για τα νεοφιλεύθερα πειράματα που απέτυχαν σε όλες τις περιπτώσεις, όσο και για τις λίγο ή πολύ αριστερές προσεγγίσεις που βρίσκουν πεδίο εφαρμογής και παραμένουν δημοφιλείς.