Με αφορμή το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ  στο οποίο σύμφωνα με τις θέσεις της ΚΕ θα αποφασιστεί και η θέση για το “ Παρόν και το μέλλον ( Η Αριστερά στον 21ο αιώνα) “ είναι σκόπιμο να προβληματιστούμε για την ουσία των εννοιών της Δημοκρατίας , της Αριστεράς και της μεταξύ τους σχέση .

Επί της έννοιας της Δημοκρατίας

Η Δημοκρατία θεσπίστηκε στην Κλασσική Ελλάδα και κυρίως στην Αθήνα ως το πολιτικό σύστημα στο οποίο η πολιτική εξουσία πηγάζει και ασκείται άμεσα από το Δήμο δηλ. όλους τους πολίτες .

Γνωρίζουμε ότι η εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας ήταν αποτέλεσμα πολιτικής ανατροπής του προηγούμενου ολιγαρχικού πολιτικού συστήματος και λήψης ριζικών φιλολαϊκών μέτρων όπως η Σεισάχθεια και η Απελευθέρωση των Αθηναίων πολιτών από τη δουλεία που είχαν περιπέσει αφού έχασαν την προσωπική και οικογενειακή περιουσία και ελευθερία τους λόγω χρεών στους ολιγάρχες της εποχής (αριστοκρατία) . 

Αυτό που συχνά ξεχνάμε ή μας διαφεύγει είναι ότι η εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας ως πολιτειακός θεσμός αλλά και ως ουσία  δεν ήταν μια ξαφνική ανακάλυψη του Σόλωνα ή του Κλεισθένη αλλά στη διαμόρφωση της είχαν συμβάλει οι Σοφοί της Αρχαϊκής περιόδου καθώς και θεσμοί πολιτικής διαβούλευσης που ανάγονται ιστορικά στην ηρωική εποχή και ίσως με ρίζες πολύ αρχαιότερες περιόδους .

Κατά συνέπεια η Δημοκρατία είναι αποτέλεσμα πολιτικής και κοινωνικής εξέλιξης , αντιπαλότητας κοινωνικών τάξεων και συνέβη ως επιστέγασμα της πολιτικής επικράτησης  “φωτισμένων “ πολιτικών δυνάμεων που παρά την κοινωνική τους προέλευση έδρασαν υπέρ των συμφερόντων της κοινωνικής πλειοψηφίας , κυρίως των προλετάριων της εποχής και των δημιουργικών δυνάμεων της παραγωγικής οικονομίας δηλ. μικρομεσαίων αγροτών , χειρωνακτών της πόλης , βιοτεχνών και εμπόρων .

Πολιτικά η Δημοκρατία αποκέντρωσε τη συγκεντρωτική εξουσία μετατοπίζοντας  την πολιτική εξουσία από την ολιγαρχία στο Δήμο .

Αυτό που δεν συνόδευσε τη Δημοκρατία για να την εξελίξει και να την θωρακίσει απέναντι στην κοινωνικοοικονομική ολιγαρχία ήταν να λάβει μέτρα στο ποιοι και με ποιο τρόπο διαχειρίζονται τα κοινά συμφέροντα όλων των πολιτών στην οικονομία , την κοινωνία , τον πολιτισμό. 

Δηλ. να κινητοποιήσει τους πολίτες για να επιχειρήσουν συλλογικά στην οικονομία μέσω φορέων κοινωνικής οικονομίας σε συνεργασία με το Δήμο για να εμπλουτίσουν κοινωνικούς και πολιτικούς θεσμούς με στρατηγικό στόχο το μετασχηματισμό της κοινωνίας.

Στα νεότερα χρόνια και σήμερα , η υποκριτική και βέβηλη αναφορά στη Δημοκρατία από τους υποτακτικούς στους ολιγάρχες πολιτικούς , εκμεταλλεύεται την τεράστια ελκτική δύναμη  της Δημοκρατίας χρησιμοποιώντας ως προς τον τύπο μερικούς από τους θεσμούς της , απογυμνώνοντας όμως την ουσία της αποκεντρωμένης εξουσίας τόσο πολιτικά όσο και οικονομικά, κοινωνικά .

Η Κοινοβουλευτική κατ ευφημισμό Δημοκρατία ή δικαιότερα Κοινοβουλευτισμός είναι πολιτικός θεσμός στη λογική της συγκεντρωτικής πολιτικής εξουσίας για τα συμφέροντα της ολιγαρχίας του χρήματος και των  υποτακτικών συνεργατών της.
Στον 21ο αιώνα όπου τα αδιέξοδα του σημερινού αυτοκρατορικής μορφής ολιγαρχικού κοινωνικοοικονομικού συστήματος που έχει εξαντλήσει όλες τις οικονομικές δυνατότητες του και έχει καταρρεύσει ηθικά για τη μεγάλη πλειοψηφία των λαών της Δύσης, οι καιροί απαιτούν την επανεγκαθίδρυση της Δημοκρατίας.

Αυτή τη φορά με την πείρα των 2 και πλέον αιώνων από την αμερικανική επανάσταση ως σήμερα.

Οι θετικές και οι περισσότερες αρνητικές εμπειρίες καθώς και το πολύτιμο κληροδότημα της Δημοκρατίας που έρχεται από την Κλασσική Ελλάδα πρέπει να αξιοποιηθούν από τους σύγχρονους απογόνους του Κλεισθένη που θα εμφανιστούν.
Προς το παρόν στο τοπίο της πολιτικής ομίχλης μας δεν φαίνονται ,σίγουρα όμως δεν θα είναι μεταξύ των σημερινών ‘’πολιτικών πρωταγωνιστών‘’ .

Επί της έννοιας της Αριστεράς

Η Αριστερά είτε θεωρήσουμε ότι έχει προκύψει ιστορικά στη Γαλλική επανάσταση ως πολιτική παράταξη είτε ίσως και παλιότερα πάντοτε είχε την έννοια της ανατροπής της όποιας μορφής πολιτικού καθεστώτος που ενεργεί για τα συμφέρονται μιας οικονομικής και κοινωνικής ολιγαρχίας.

Στη νεότερη ιστορία κυρίως μετά την Α Διεθνή Εργατών , η Αριστερά πήρε συγκεκριμένη ιδεολογική και πολιτική μορφή με 2 κυρίαρχους κλάδους τον κομμουνιστικό και τον σοσιαλδημοκρατικό .
Πάντοτε μέχρι την κατάρρευση του λεγόμενου υπαρκτού σοσιαλισμού με Κοινωνικοπολιτικό όραμα και ιδεολογία .

Η αποτυχία και των 2 απογοήτευσε τις λαϊκές τάξεις και τις αποστασιοποίησε από την πολιτική δραστηριότητα.

Κύρια αιτία της αποτυχίας και στις 2 περιπτώσεις ήταν η προσέγγιση τους στην έννοια της  Δημοκρατίας που πήγαζε από τη Δυτική αντίληψη που αντιλαμβάνεται τη Δημοκρατία  σαν ένα εργαλείο διαβούλευσης αντιπροσώπων για λογαριασμό του λαού για την άσκηση νομοθετικού έργου και συμβουλευτικού ως προς την κεντρική πολιτική εξουσία που είναι η Κυβέρνηση και ο επικεφαλής της που ενεργεί για λογαριασμό αλλά χωρίς τους πολίτες.

Αποτέλεσμα των μεγάλων ιστορικών ηττών ήταν η βαθιά ιδεολογική και πολιτική κρίση που χαρακτηρίζει την Αριστερά  στις 2 τελευταίες δεκαετίες .

Από τον πανικό της ήττας και από την προσπάθεια επιβίωσης ένα μεγάλο μέρος της Αριστεράς προχώρησε στην απεμπόληση της ιστορικής διαδρομής και της ιδεολογίας της . Αποδεχόμενη έμμεσα την πολιτική νομιμότητα , την κοινωνική διάρθρωση και την οικονομική λειτουργία των σημερινών Δυτικών καθεστώτων . 

Η σχέση Αριστεράς και Δημοκρατίας

Η Αριστερά είναι αναγκασμένη από την λαϊκή αγανάκτηση που απαιτεί ριζοσπαστικές λύσεις έξω από τη λογική της κρατούσας ιδεολογίας και του σημερινού πολιτικού, οικονομικού γίγνεσθαι , να απαλλαγεί από τα συμπλέγματα ενοχής και κατωτερότητας που προκάλεσαν οι ιστορικές ήττες , να ξαναδεί με νηφαλιότητα τις αιτίες των αποτυχιών και να αφυπνιστεί από τη λωτοφαγία του κοινοβουλευτισμού .

Η αφύπνιση θα επαναφέρει τον ισχυρό δεσμό Αριστεράς και Δημοκρατίας .

Αυτή τη φορά για να είναι άθραυστος ο δεσμός θα πρέπει να θωρακιστεί με τη διαδικασία οικοδόμησης της Δημοκρατίας από τη βάση  προς όλα τα επίπεδα και τις κατευθύνσεις.

Δημοκρατία χωρίς τη δυνατότητα της βάσης να λειτουργεί αποφασιστικά στο χώρο της και να συμμετέχει στη λήψη αποφάσεων σε όλα τα επίπεδα διοίκησης δεν είναι Δημοκρατία .

Η Δημοκρατία ξεκινάει από τους κομματικούς μηχανισμούς , εδραιώνεται στην τοπική αυτοδιοίκηση , τις περιφέρειες και καταλήγει στην εθνική κλίμακα ή / και την υπερεθνική .

Η Δημοκρατία , χωρίς επιθετικούς προσδιορισμούς όπως θεμελιώθηκε και εμπλουτίζεται από την πείρα της ιστορικής διαδρομής της , με χαρακτήρα σαφώς κοινωνικό είναι το πολίτευμα που εντάσσεται στον οραματικό στόχο μιας κοινωνίας ελευθερίας – κοινωνικής δικαιοσύνης – ισότητας δικαιωμάτων και υποχρεώσεων που λειτουργεί με στόχο το κοινό συμφέρον όλων των πολιτών .

Οποιαδήποτε ομοιότητα των παραπάνω με τις θέσεις της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να είναι συμπωματική ή τυχαία σε επιμέρους και ήσσονος σημασίας εκφράσεις.