Τα Χριστούγεννα του 2004, η παγκόσμια κοινή γνώμη είχε συγκλονιστεί από το φονικό τσουνάμι, που ξεκίνησε ύστερα από μεγάλο σεισμό στην Ινδονησία και έπληξε πολλές χώρες της Νότιας Ασίας, αφήνοντας πίσω του βιβλικές καταστροφές και περίπου 300 χιλιάδες νεκρούς. Πολλοί τότε μίλησαν για τα προβλήματα των χωρών που επλήγησαν, επικαλούμενοι το επίπεδο ανάπτυξής τους, που δεν τους επέτρεψε να έχουν τα κατάλληλα μέσα προστασίας έναντι των λεγόμενων φυσικών καταστροφών.

Δεν άργησε, όμως, να υποστεί μια μεγάλη φυσική καταστροφή, τον Σεπτέμβρη του 2005, η πλουσιότερη και ισχυρότερη χώρα του κόσμου, οι ΗΠΑ, από την επιδρομή του τυφώνα Κατρίνα. Έτσι, είχε η κοινή γνώμη την δυνατότητα να σκεφθεί ότι οι φυσικές καταστροφές, δενείναι θεομηνίες (δηλαδή, οργή Θεού), αλλά έργο ανθρώπων, ότι συνδέονται με το κυρίαρχο μοντέλο ανάπτυξης στον κόσμο. Μοντέλο που αναπαράγει και διευρύνει τις ανισότητες, ενώ οδηγεί και στη λεηλασία της Φύσης, με αποτέλεσμα την ραγδαία υποβάθμιση του οικοσυστήματος, την υπερθέρμανση του πλανήτη, την καταστροφική κλιματική αλλαγή.

Έχει ζήσει και ο ελληνικός λαός ουκ ολίγες καταστροφές, από πυρκαγιές, σεισμούς και πλημμύρες, που τις έχουν υποστεί κυρίως κοινωνικά αδύνατες ομάδες του πληθυσμού, αναδεικνόντας την ταξική διάσταση των φαινομένων αυτών.

Το ερώτημα είναι αν διδάσκονται οι κοινωνίες και οι χώρες από τις καταστροφές αυτές, αν αποκτούν συνείδηση της κοινής τους μοίρας μπροστά στις πρωτοφανείς καταστροφές του περιβάλλοντος. Καταστροφές που δεν γνωρίζουν σύνορα και δεν κάνουν διάκριση ανάμεσα σε μεγάλες και μικρές χώρες, ισχυρές και αδύναμες, αλλά απαιτούν την οικοδόμηση της παγκόσμιας συνεργασίας και αλληλεγγύης και την ευθεία σύγκρουση των λαών με την σημερινή άδικη, άνιση, αντιδημοκρατική και άκρως εκμεταλλευτική παγκόσμια τάξη. Ο ΟΗΕ, σε έκθεσή του πριν λίγα χρόνια, σημείωνε χαρακτηριστικά ότι «οι θάνατοι απο πείνα διεθνώς ισοδυναμούν με τρία τσουνάμι τον μήνα».

Όταν οι ΗΠΑ είχαν πληγεί από τον τυφώνα Κατρίνα, στο εδώλιο του κατηγορουμένου είχε βρεθεί η κυβέρνηση Μπους, η οποία αρνιόταν πεισματικά να κυρώσει το Πρωτόκολλο του Κιότο για την προστασία του περιβάλλοντος, ενώ είχε στερήσει από τον λαό των ΗΠΑ τεράστιους πόρους, αυξάνοντας κατακόρυφα τις στρατιωτικές δαπάνες για τους πολέμους στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ.

Αρχές του Σεπτέμβρη 2005, αντιπροσωπεία του ΣΥΝ από τον υπογράφοντα και την αείμνηστη Σούλα Παναρέτου είχε συναντηθεί στην Αθήνα με τον υπεύθυνο Διεθνών Σχέσεων του Πράσινου Κόμματος των ΗΠΑ Μάϊκ-Φρανκ Επιτρόπουλο, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ, ο οποίος είχε μιλήσει για «βιβλική καταστροφή» από τον Κατρίνα σε τρεις Πολιτείες, στη Λουιζιάνα, Ν. Ορλεάνη και Μισισσιπί.

Στην κοινή ανακοίνωση ΣΥΝ-Πράσινου Κόμματος των ΗΠΑ, που είχαμε εκδόσει, είχαμε τονίσει ότι «αναδύεται πιο έντονα μέσα και από τη νέα αυτή τραγωδία η απαίτηση ‘’Οι Άνθρωποι και το Περιβάλλον πάνω από τα κέρδη’’», προσθέτοντας ότι «Υπογραμμίζεται η αναγκαιότητα της παγκόσμιας Συνεργασίας, την οποία κανείς δεν μπορεί να περιφρονεί όσο ισχυρός κι αν είναι, Συνεργασία, η οποία χρειάζεται έναν αναβαθμισμένο και εκδημοκρατισμένο ΟΗΕ.

«Τη σύνοδο κορυφής του παγκόσμιου οργανισμού – καταλήγαμε – που συνέρχεται σε λίγες μέρες στη Νέα Υόρκη, πρέπει να απασχολήσει η δημιουργία Συμβουλίου Οικολογικής Ασφάλειας . Επίσης, η απαίτηση γίνεται μεγαλύτερη προς την κυβέρνηση Μπους να κυρώσει και να εφαρμόσει το Πρωτόκολλο του Κιότο, κάτι που ήδη κάνουν, με δική τους πρωτοβουλία, 9 Πολιτείες των ΗΠΑ».

Καταλήγω με την υπενθύμηση ότι ορισμένες δυνάμεις στο χώρο της πολιτικής οικολογίας δηλώνουν «ούτε δεξιά, ούτε αριστερά». Όμως, η Οικολογία και η προστασία του περιβάλλοντος δεν υπηρετείται με τις κυρίαρχες πολιτικές αλλά με την ευθεία σύγκρουση μαζί τους. Γι αυτό και η σύγχρονη ριζοσπαστική αριστερά έχει ενσωματώσει την οικολογία ως συστατικό της ταυτότητάς της. Γι αυτό, το έμβλημα του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί τη σύνθεση τριών σημαιών: της κόκκινης του εργατικού κινήματος,  της πράσινης του οικολογικού, της μωβ του φεμινιστικού.

* Ο Πάνος Τριγάζης είναι συντονιστής του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων και θεμάτων Ειρήνης του ΣΥΡΙΖΑ