5 Μάρτη του 1951, ξημέρωνε Δευτέρα. Πέντε άνθρωποι βρίσκονται παραταγμένοι και άοπλοι ανάμεσα στα δέντρα του Σέιχ Σου. Απέναντι τους ένα Εκτελεστικό Απόσπασμα. Ανάμεσα τους κι ο Νίκος Νικηφορίδης. Ο πρωτομάρτυρας της Ειρήνης.

Ads

Γεννημένος στα προσφυγικά του Βύρωνα στα 1928 σε ελάχιστα λεπτά θα πέθαινε κραυγάζοντας «Ζήτω η ειρήνη! Ζήτω η πανανθρώπινη λευτεριά!». Ήταν ο σπόρος που ενέπνευσε τον Λαμπράκη και τόσους άλλους.

Ως μαθητής στο 7ο Γυμνάσιο Παγκρατίου δραστηριοποιείται από τους πρώτους στην Αντίσταση κατά των Γερμανών και των συνεργατών τους, και σε ηλικία μόλις 15 ετών γίνεται γραμματέας της ΕΠΟΝ Παγκρατίου.

Ατέλειωτες μέρες και νύχτες αγώνα κι άρα αγωνίας.

Το 1947, μόλις 19 χρονών, στέλνεται εξόριστος στην Ικαρία κι έπειτα στο θανατονήσι της Μακρονήσου. Θα ζήσει τη μεγάλη σφαγή του ΑΕΤΟ, το μακελειό στη Χαράδρα, την καθημερινή αποκτήνωση του να κυνηγάς μύγες και να σπας πέτρες για ένα κομμάτι ψωμί και το δικαίωμα στην φυλακισμένη ανάσα. Απέναντι του ο χειρότερος βασανιστής του νησιού, ένα ανθρώπινο κτήνος, ο υπολοχαγός της ΕΣΑ Δημήτριος Ιωαννίδης. Παράλυτος και τυφλός μα απροσκύνητος θα εγκαταλείψει τον μαρτυρικό τόπο θεωρούμενος ετοιμοθάνατος. “Ένας άνθρωπος που τον μποδίζουν να βαδίζει, ένας άνθρωπος που τον αλυσοδένουνε.”

Ads

Χαροπαλεύει 2 μήνες, «φιλοξενούμενος» στο ψυχιατρείο του Δαφνίου με συχνές επιληπτικές κρίσεις.

Ευρώπη, 1950. Ο πολύ σημαντικός φιλόσοφος και παιδαγωγός Μπέρναρντ Ράσσελ, σε έναν πλανήτη που αντιμετώπιζε άμεσα τον εφιάλτη της πυρηνικής καταστροφής, γράφει στη Στοκχόλμη την Διακήρυξη της Ειρήνης που στόχευε στην κατάργηση των ατομικών όπλων. Την υπογράφουν πάνω από 700 διεθνείς προσωπικότητες από όλο το πολιτικό φάσμα και πάνω από 200 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλον τον κόσμο. Ένα κείμενο κοινής λογικής και ανθρωπιάς. Υπεύθυνοι για τη συγκέντρωση υπογραφών στην Ελλάδα ήταν ο ποιητής Κώστας Βάρναλης και ο πρώην Μητροπολίτης Κοζάνης, Ιωακείμ. Ένας αριστερός Ποιητής κι ένας Ιερέας. «Απαιτούμε την απόλυτη απαγόρευση του ατομικού όπλου φοβερής μαζικής εξόντωσης για τους λαούς. Απαιτούμε τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού διεθνούς ελέγχου, που θα εξασφαλίζει την εφαρμογή αυτού του μέτρου απαγόρευσης.

Πιστεύουμε πως όποια κυβέρνηση, που πρώτη θα χρησιμοποιούσε τα ατομικά όπλα ενάντια σε οποιανδήποτε χώρα, θα διέπραττε ένα έγκλημα ενάντια στην ανθρωπότητα και γι’ αυτό θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί σαν εγκληματίας πολέμου. Καλούμε όλους τους καλοπροαίρετους ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο να υπογράψουν αυτή την έκκληση».

Ο Νικηφορίδης δραστηριοποιείται και πάλι. Συμμετέχει στο ΕΔΝΕ (Ελληνικό-Διεθνές Κίνημα Νέων για την Ειρήνη)
Είναι μόλις 22 ετών και κρατά στα χέρια του τα καιόμενα νιάτα του και τις μνήμες της κατοχής.
Θεσσαλονίκη, Οκτώβριος της ίδιας χρονιάς.

Ο Νικηφορίδης προσπαθεί με πρώην ΕΠΟΝίτες να δημιουργήσουν το «Δημοκρατικό Φιλειρηνικό Μέτωπο Νέων». Η πόλη ζει στιγμές ζόφου γιατί ήξερε τι είχε συμβεί στην κατοχή. Σε μια εποχή υστερίας η Ασφάλεια αντιδρά άμεσα. Στις 31 Δεκέμβρη 1950 και την 1η και 2 Γενάρη του 1951 συλλαμβάνονται ο Νίκος Νικηφορίδης και όσοι είχαν διακινήσει ή υπογράψει την Έκκληση της Στοκχόλμης. Η «δημοκρατική» κυβέρνηση του Σοφοκλή Βενιζέλου με αντιπρόεδρο και υπουργό συντονισμού τον ηγέτη του «Δημοκρατικού Σοσιαλιστικού Κόμματος» Γεώργιο Παπανδρέου και υφυπουργό οικονομικών τον πρωτοεμφανιζόμενο Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, κρατάει τη σύλληψη και την φυλάκιση στο άγριο «Γιεντί Κουλέ» των φιλειρηνιστών κρυφή.

Δεκαεννιά μέρες μετά, καλός Γενάρη του 51, ανακοινώνεται με θριαμβολογίες «η ανακάλυψις μιας νέας παρανόμου οργανώσεως του ΚΚΕ και συλλήψεως όλων των μελών της, πριν αύτη σημειώσει δράσιν τινά». Το πρώτο θύμα υπήρξε ο ανάπηρος από πολιομυελίτιδα Μιχάλης Βουτυράς που δεν άντεξε τα βασανιστήρια. Στις 21 Φλεβάρη του 51, παράλληλα με την σύλληψη του Νίκου Μπελογιάννη, η δίκη ξεκινά. Καταδικάζεται σε θάνατο. Στην απολογία του θα πει: «Αρκετές εκατόμβες νεκρών δημιούργησαν ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος, οι ατομικές βόμβες στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι και ο Εμφύλιος Πόλεμος στη χώρα μας. Γι’ αυτό και αποφασίσαμε συγκεντρώνοντας υπογραφές κάτω από την Έκκληση της Στοκχόλμης, να προωθήσουμε και τη δημιουργία του Δημοκρατικού Φιλειρηνικού Μετώπου Νέων», αρνούμενος να αποκηρύξει τις ιδέες του αι το κόμμα του. Στο κατηγορητήριο περιέχεται η απίστευτη φράση: «επειδή επιδίωξε εφαρμογή ανατρεπτικών ιδεών δια της συλλογής υπογραφών δια την … ειρήνη».

Ξεσπά Παγκόσμια κατακραυγή. Δεν συμμετέχουν μονάχα αριστεροί. Αλλά κι ο αστικός τύπος χωρών που πριν λίγα χρόνια χλεύαζαν ως “έθνος βαρβαρικόν” την Ελλάδα για τα κομμένα κεφάλια των πρωταγωνιστών της Αντίστασης που είχε το κράτος, με το αζημίωτο, επικηρύξει. Εκατοντάδες χιλιάδες υπογραφές μαζεύονται. Σύμφωνα με τον τύπο της εποχής η Κυβέρνηση του «κεντρώου» Σοφοκλή Βενιζέλου βεβαίωνε με βάση την κοινή λογική την τρεμάμενη μάνα του: «Μην ανησυχείτε και εκτελέσεις δεν γίνονται πλέον κι ούτε πρόκειται να γίνουν στη σημερινή Ελλάδα. Να είστε σίγουροι. Η απόφασις έχει τυπικήν και μόνον ισχύν».
«Βεβαιώνει»… 9 ημέρες μετά, ώστε οι Διεθνείς αντιδράσεις να μην κλιμακωθούν, ξημερώματα Δευτέρας, ο Νίκος Νικηφορίδης βρίσκεται αντιμέτωπος με τις κάνες των όπλων στο μαρτυρικό δάσος του Σέιχ Σου. Το όνομα που σημαίνει Κρύο Νερό, κι ο ίδιος είχε φροντίσει να μαζέψει νερό με τις τρύπιες του Δαναού στάμνες για τους διψασμένους αυτού του κόσμου. Μαζί του φυτεύονται στο χώμα έξι ακόμη νέοι άνθρωποι: Οι Θόδωρος Ορφανίδης, Ρήγας Παραθυράς, Σπρίντζος Κώστας, Μόσχος Στογιάννης, Κώστας Μήτσου και Χαράλαμπος Παπαδόπουλος. Τα τελευταία του λόγια ήταν: «Αγαπημένοι μου, μην κλάψετε για μένα, πεθαίνω για τα ιδανικά της πατρίδας και του σοσιαλισμού και για την ειρήνη».

Δυο μήνες μετά την εκτέλεσή του, αναγνωρίζοντας πώς ήταν ίσως η πιο άδικη και υστερική εκτέλεση του κράτους των τρομοκρατών αλλά κι ακολουθώντας μια «χλευαστική πεπατημένη», του απονέμεται από την Βασίλισσα Φρειδερίκη χάρη. Κλαυσίγελος…
Στα 2017 το συνεργαζόμενο με τον ΟΗΕ Γενικό Συμβούλιο του Διεθνούς Γραφείου Ειρήνης αναγνώρισε τον Νικηφορίδη ως μάρτυρα του διεθνούς αντιπυρηνικού κινήματος.

Η χαροκαμένη μάνα του Ευγενία σημειώνει σε γράμμα που στέλνει σε συναγωνιστή του γιού της: «Η άνοιξις που έφθανε, έκλεισε μια άλλη άνοιξη που μόλις άρχιζε ν’ ανθίζει. Αγαπούσε τη ζωή, για τούτο πάσχισε να τη φτιάξει…».

Δείτε το ντοκιμαντέρ του Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα -ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΣ-Η ΜΕΓΑΛΗ ΟΥΤΟΠΙΑ ΤΟΥ 20ΟΥ ΑΙΩΝΑ – Ε’ – Ο ΨΥΧΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ