Δεν θα ξεχάσω ποτέ το δέος που μου είχε προκληθεί την πρώτη φορά που πάτησα το πόδι μου στις Μυκήνες. Θες η ερημιά, έτυχε να μην έχει καθόλου κόσμο όταν πήγα, θες τα ερείπια του μεγάλου Παλατιού του Αγαμέμνωνα, μέσα στα βράχια και τα ξερόχορτα, με την επιβλητική Πύλη των Λεόντων, θες ο μύθος των Ατρειδών με τα πολλά του πάθη που μου είχε εξάψει την φαντασία, όλα, τέλος πάντων, είχαν συντελέσει στην σπάνια εκείνη αίσθηση ότι ο χρόνος αναιρείται, ότι το τότε και το τώρα συνυπάρχουν.

Ήταν σαν να έβλεπα την Κλυταιμνήστρα, πολλαπλά προδωμένη, να πηγαινοέρχεται σαν το αγρίμι μέσα στο παλάτι, να θρηνεί τον χαμό της κόρης της Ιφιγένειας σε μια θυσία που πρόσταξαν κάποιοι Θεοί ώστε να πετύχουν τα πολεμικά και επεκτατικά «παιχνίδια» των ανδρών, να περιμένει χρόνια ολόκληρα την επιστροφή του Αγαμεμνωνα από την Τροία, ένιωθα σχεδόν την απελπισία της, τον θυμό της, τον αβάσταχτο πόνο της. Οι αρχαίοι την θεωρούσαν δόλια και φθονερή που μετά από όλα αυτά, μαζί με τον εραστή της Αίγισθο, σκότωσαν τον Αγαμέμνωνα, το πρώτο βράδυ που εκείνος επιτέλους επέστρεψε φέρνοντας μαζί του ως «λάφυρο» από την Τροία την Κασσάνδρα, την όμορφη κόρη της Εκάβης που μάντευε όλα τα δεινά που έμελλε να συμβούν. Εγώ, αιρετικά σκεφτόμενη ίσως, την θαύμαζα.

Και, με έναν τρόπο, την επικροτούσα. Μόνο έτσι βίαια μπορούσαν οι γυναίκες να πάρουν την τύχη στα χέρια τους και να αντισταθούν σε όσα συνέβαιναν. Στο όνομα μια εκστρατείας σχεδόν ληστρικής ο άνδρας που της έδωσαν να παντρευτεί, σκότωσε την κόρη τους, θυσιάζοντας της στον βωμό της Αυλίδας, άφησε την γυναίκα του μόνη με δυό παιδιά να διαχειριστεί ανυπέρβλητα δύσκολες καταστάσεις και, όταν γύρισε, δέκα χρόνια μετά, έφερε μαζί και την «αλλαφροϊσκιωτη» ερωμένη. Η Κλυταιμνήστρα, αντί να σκύψει για άλλη μια φορά το κεφάλι, όπως όλοι περίμεναν από μια γυναίκα, τους σκότωσε και τους δύο. Η «δόλια» κόρη του Τυνδάρεω και της Λήδας ήταν το αληθινό θύμα μιας τραγωδίας με απόλυτα ανδρική υπογραφή.

Τα ξανασκέφτηκα όλα αυτά όσο διαβάζω, καθημερινά, φρικιαστικές ιστορίες – από μακρινά και όχι τόσο μακρινά μέρη του κόσμου – για κορίτσια και γυναίκες που πληρώνουν με τις πιο ακραίες πράξεις βίας τους πολέμους και τις φρικαλεότητες των ανδρών, που θυσιάζονται ως μοχλοί πίεσης και καταπίεσης σε συγκρούσεις που εκείνες ούτε θέλουν ούτε έχουν υποκινήσει, που βιάζονται, απαγάγονται, δολοφονούνται και λιθοβολούνται, ακρωτηριάζονται, που τα παιδιά τους σφάζονται ή αρπάζονται. Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα οι γυναίκες υπήρξαν τα «λάφυρα» της βιαιότητας των πολέμων και των συγκρούσεων.

Πληρώναν και πληρώνουν ακόμα ένα τεράστιο και τραγικό τίμημα στα άγρια παιχνίδια εξουσίας και επιβολής. Δεν ήταν η πρώτη φορά που απήγαγε η Μπόκο Χαράμ κορίτσια αυτής της ηλικίας ούτε είναι η Νιγηρία το μόνο μέρος που συμβάινουν αυτά. Είναι ίσως η πρώτη φορά που η Δύση έχει δείξει τόσο ενδιαφέρον ξαφνικά, ίσως μάλιστα γιατί η Αμερική ψάχνει τελευταία έντονα κάποιον τρόπο να «επέμβει» στα εσωτερικά της Νιγηρίας που τυχάινει να έχει πλούτο σε πετρέλαια και ορυκτά. Και, όπως η Ιφιγένεια χιλιάδες χρόνια πριν, 200 κορίτσια έπρεπε να θυσιαστούν στο βωμό των συγκρούσεων – είτε θρησκευτικών είτε πολιτικο-οικονομικών δεν έχει ιδιαίτερη σημασία – γιατί επιπλέον ως κορίτσια δεν θα έπρεπε να πηγαίνουν σχολείο και να μορφώνονται.

Η σεξουαλική επιβολή του νικητή στις γυναίκες του ηττημένου, ο βιασμός ως όπλο στα χέρια του δυνατού, η απαγωγή κοριτσιών ως μοχλός πίεσης σε φυλετικές και θρησκευτικές συγκρούσεις, μια αιώνια αναπαραγόμενη βία, ένας απεχθής κύκλος σπέρματος και αίματος χωρίς τελειωμό και χωρίς έλεος.

«Θα ξαναβρώ αυτόν τον Ανδρα σε κάποια γωνιά της Κόλασής μου….Αφού ο Χρόνος είναι από αίμα Ζωντανών η Αιωνιότητα πρέπει  να τρέφεται από αίμα φαντασμάτων….Λοιπόν εκείνος θα γυρίσει για να με περιφρονήσει: θα χαϊδέψει μπροστά μου την άχρωμη τουρκάλα μάγισσά του, που ναι συνηθισμένη να παίζει με τα κόκκαλα από τους τάφους. Τι θα κάνω τότε; Δεν μπορείς βέβαια να σκοτώσεις πάλι έναν νεκρό» Μαργαρίτα Γιουρσενάρ (Απόσπασμα από το «Κλυταιμνήστρα ή το Έγκλημα»)