Σχετικά με το θάνατο του Αμερικανού φοιτητή ύστερα από την καταδίκη του στη Βορεια Κορέα …από τη συγγραφέα του βιβλίου «Στη χώρα των Κιμ». 

Πέθανε ο Αμερικανός φοιτητής Otto Warmbier που είχε συλληφθεί στη Βόρεια Κορέα τον Μάρτιο του 2016. Ο φοιτητής απελευθερώθηκε από τις βορειοκορεατικές αρχές για ανθρωπιστικούς λόγους ενώ βρισκόταν ήδη σε κώμα -στο οποίο είχε πέσει σχεδόν αμέσως μετά την καταδίκη του. Ο φοιτητής καταδικάστηκε σε 15 χρόνια φυλάκιση σε καταναγκαστικά έργα αφού κατηγορήθηκε ότι έκλεψε ένα πόστερ, όπως καταγράφηκε σε κάμερες ασφαλείας αν και κατηγορήθηκε επίσης για κατασκοπεία. Το μόνο γεγονός εδώ παραμένει ότι ο φοιτητής παραβίασε ένα νόμο και καταδικάστηκε και, όπως συμβαίνει συχνά, η σύλληψη του χρησιμοποιήθηκε για πολιτικούς σκοπούς από τη Βόρεια Κορέα.

Αν και δεν είναι ο πρώτος ξένος πολίτης που συνελήφθη – όλες οι περιπτώσεις αφορουν πάντοτε κάποια παραβίαση νόμου- είναι η πρώτη φορά που ξένος συλληφθέντας πεθαίνει ύστερα από φυλάκιση στη χώρα. Ο θάνατος οφείλεται σε καρδιακή ανεπάρκεια που προκλήθηκε απο παρατεταμένη έλλειψη οξυγόνου στον εγκέφαλο. Παρόλο που η εξέταση δεν έδειξε χτυπήματα στο κεφάλι και εμφανή σημάδια απο βασανιστήρια ή ξύλο (δεν υπήρχαν κατάγματα κλπ), σίγουρα ο θάνατος του οφείλεται στις συνθήκες κράτησης. Εάν για παράδειγμα υπέστη εικονικό πνιγμό ως βασανιστήριο, το οποιο δεν αφήνει σημάδια στο σώμα, θα μπορούσε να προκληθεί έλλειψη οξυγόνου στον εγκέφαλο και να πέσει σε κώμα. Εάν έπαθε κάποια ανακοπή (ακόμα και λόγω προηγούμενης παθολογίας) σίγουρα δεν του προσφερθηκε αμεση βοήθεια. Η Βορεια Κορεα ανακοίνωσε οτι η κατάσταση του οφείλεται σε αλλαντιαση (σε συνδυασμο με καταποση υπνωτικων χαπιών ) -κατι που δεν.μπορει να φανει ενα χρονο μετα απο τη νεκροψία. Και παλι ομως έπρεπε να του χορηγηθει αντιδοτο ώστε να γίνει καλά.

Σιγουρα ο.θανατος του δεν ηταν κατι που επεδιωξε η βορειοκορεατικη πλευρα καθως δεν υπαρχει απολύτως τίποτα να κερδισει απο αυτό. Το αντιθετο μαλιστα, χάνει όχι μόνο σε τουρισμό (ήδη το πρακτορείο Young Pioneers ανακοίνωσε ότι δεν θα μεταφέρει αμερικανους τουρίστες στη χώρα) αλλά και θα έχει και σοβαρές συνέπειες σε διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο. Προηγουμενες περιπτώσεις αμερικανών κρατουμένων που απελευθερώθηκαν δεν ανέφεραν βασανισμό η κακομεταχείριση αλλα δυσκολες συνθηκες κράτησης. Οτι ομως και αν συνέβη, στη συγκεκριμένη περίπτωση ο θάνατος του φοιτητη σχετιζεται με τις συνθήκες κράτησης και υπεύθυνη είναι η χώρα που τον κρατούσε. Εάν υπάρχει κάτι θετικό στην τραγωδία του ότι ένας νέος άνθρωπος εχασε τη ζωή του έτσι, είναι ότι η ΒΚ δέχτηκε να τον απελευθερώσει ώστε να δεχτεί ιατρική βοήθεια που δεν μπορούσαν να του προσφέρουν. Δυστυχώς εγινε πολυ αργα, ένα χρόνο μετά, οταν πλεον δεν υπηρχε ελπιδα.

Ο θανατος του για μένα επαναφέρει το φλέγον θέμα των πολιτικών κρατουμένων και δείχνει αυτό που έγραφα στο βιβλίο μου, Στη Χώρα των Κιμ (σε πολλά κεφάλαια εξηγώ το σύστημα λειτουργίας του καθεστώτος ) : δεν ξέρουμε τι συμβαίνει στις φυλακές τη Βόρειας Κορέας. Ακόμα και όταν ζούσα στην ΠιονγκΓιανγκ και συζητούσα με αξιωματούχους του ΟΗΕ, κανείς δεν είχε ιδέα τι συμβαίνει εκεί. Ο αριθμός των κρατουμένων έχει μειωθεί απο όσο γνωρίζουμε, αλλά οι συνθήκες κράτησης παραμένουν άγνωστες και κανείς δεν έχει πρόσβαση. Στο βιβλίο αναφέρω ξεκάθαρα τις περιοχές που ο ΟΗΕ δεν έχει πρόσβαση αλλά ούτε κ αλλες οργανώσεις που κάνουν επισκέψεις σε κρατούμενους έχουν δικαίωμα να πάνε παρόλο που έχουν παρουσία στη χώρα.

Σίγουρα η ΒΚ δεν είναι η μόνη χώρα με πολιτικούς κρατούμενους και σίγουρα οι συνθήκες κράτησης στις φυλακές πολλών χωρών είναι άθλιες. Ξένοι κρατούμενοι πεθαίνουν στις φυλακές της Ινδονησίας για παράδειγμα ενώ κρατούμενοι βασανίζονται στη Μέση Ανατολή, μέχρι την Αφρική και την Κίνα. Αυπό δεν αναιρεί τις ευθύνες της ΒΚ για το θάνατο του φοιτητή ούτε δικαιολογεί σε καμία χώρα τον βασανισμό κρατουμένων. Ο θάνατος του φοιτητή θα χρησιμοποιηθεί πολιτικά ως αφορμή για νέες εντασεις, ιδίως όσο η ΒΚ δεν ανακοινώνει (και δεν θα το κάνει ποτέ) τι ακριβώς συνέβη. Πρέπει να υπάρξει μια διπλωματική πίεση χωρίς απειλές για να βρεθεί μια άκρη. Το έχω ξαναπεί, η πολεμική ρητορική δεν προωθεί ανθρώπινα δικαιωματα, αντιθέτως εκμηδενίζει κάθε ελπίδα να στηριχθουν εκείνοι που υποφερουν.

Αυτη είναι και η ουσια του προβλήματος με τη Βόρεια Κορέα. Εάν θελουμε να προωθήσουμε ανθρώπινα δικαιώματα και βελτίωση συνθηκών για τον πληθυσμό πρέπει να υπάρξει τρόπος να γινει διάλογος. Είτε μας αρέσει είτε όχι δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Η εκδίκηση και η χρησιμοποίηση του θανάτου του παιδιού και από ις δυο πλευρές τώρα για πολιτικούς και ίσως κ στρατιωτικούς σκοπούς είναι ότι χειρότερο για όλους. Ισως ο θανατος του φοιτητη υποχρεώσει τη Βορεια Κορέα να απελευθερωσει και τους αλλους 3 αμερικανούς, σε μια κινηση ειτε καλης θελησης ειτε για να δειξει οτι δεν κακομεταχειριζεται τους κρατούμενους (και να τους ζητησει να κανουν μια δημοσια δηλωση).