Στοκχόλμη, 1.10.2015. Λίγο πριν το μεσημέρι δέχτηκα ένα τηλεφώνημα από γνωστό δημοσιογράφο βρετανικού καναλιού ο οποίος με ρώτησε εάν θα μπορούσα να τον βοηθήσω με το θέμα που ο παραγωγός του περιέγραφε ως «η εξάωρη εργασία στην Σουηδία». Πρόσθεσε ότι «είχε εντοπίσει το θέμα στην Sydney Morning Herald».

Αρνήθηκα ευγενικά. Συνήθως μου αρέσει να μοιράζομαι τις γνώσεις μου για τη Σουηδία και τις εμπειρίες μου από τη ζωή μου εδώ, όταν μου απευθύνονται από διεθνή μέσα ενημέρωσης. Αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν ήμουν σε θέση να βοηθήσω. Απλούστατα, η ιδέα ότι υπάρχει μαζική θεσμοθέτηση του μειωμένου ωραρίου εργασίας στην καινούρια μου πατρίδα δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια.

Μπορεί να είναι αλήθεια ότι οι Σουηδοί εργάζονται λιγότερες ώρες από τους περισσότερους Ευρωπαίους και σέβονται την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Αλλά μεταξύ των 100 πάνω-κάτω επαφών που έχω δημιουργήσει στη Στοκχόλμη τους τελευταίους 13 μήνες, κανείς τους δεν εργάζεται για λογαριασμό εργοδότη που παρέχει τέτοιο μειωμένο ωράριο. Από αλλοδαπούς εργαζόμενους μέχρι Σουηδούς που εργάζονται σε σχολεία, οργανισμούς μέσων ενημέρωσης ή στις μεγάλες σκανδιναβικές εταιρίες, δεν γνωρίζω κανέναν που να γυρνάει στο σπίτι του πριν το απογευματινό coffee break.

Ωστόσο, μετά το ξεφύλλισμα του παγκόσμιου Τύπου τις τελευταίες ημέρες, οι περισσότεροι άνθρωποι εκτός της Σουηδίας, ακριβώς όπως ο βρετανός δημοσιογράφος, είναι εύκολο να σκεφθούν ότι οι Σουηδοί σχολάνε μαζικά στις 3 το μεσημέρι.

Σύμφωνα με τη Sydney Morning Herald, «οι επιχειρήσεις σε όλη τη Σουηδία εισάγουν την αλλαγή, ώστε οι εργαζόμενοι να μπορούν να περνούν περισσότερο χρόνο στο σπίτι ή να ασχολούνται με δραστηριότητες που απολαμβάνουν». Η ιστοσελίδα Science Alert ανέφερε ότι «η Σουηδία προχωράει προς ένα πρότυπο εξάωρης ημερήσιας εργασίας». Ο Ιndependent διακήρυξε ότι όλη η χώρα «κινείται στην κατεύθυνση του εξαώρου ανά ημέρα εργασίας, σε μια προσπάθεια να αυξηθεί η παραγωγικότητα και να γίνουν οι άνθρωποι πιο ευτυχισμένους». Και ο κατάλογος συνεχίζεται…

Για όλους εμάς, στη Σουηδία, που διαβάζουμε τέτοια άρθρα, τα λίγα παραδείγματα τα οποία παραθέτει ο παγκόσμιος Τύπος είναι αρκετά μπαγιάτικα νέα.

Τα κέντρα της Toyota στο Γκέτεμποργκ, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Σουηδίας, εφάρμοσαν το μειωμένο ωράριο πριν από δεκατρία χρόνια. Το Περιφερειακό Συμβούλιο της Κιρούνα, στις βορειότερες περιοχές της Σουηδίας, θέσπισε τη δεκαετία του 1980 την εξάωρη εργασία για προσωπικό 250 ατόμων (η οποία όμως καταργήθηκε το 2005).

Η πιο προβεβλημένη περίπτωση, τους τελευταίους μήνες, είναι ένας οίκος ευγηρίας στη δυτική Σουηδία, ο οποίος άρχισε να πειραματίζεται με την εξάωρη εργασία τον Φεβρουάριο, έπειτα από σχετικές μακρές συζητήσεις. Ακολούθησε ένα νοσοκομείο στο Γκέτεμποργκ.

Από τότε, μερικές εταιρείες έχουν ανακοινώσει ότι έχουν υπό μελέτη το σχέδιο, συμπεριλαμβανομένου ενός αριθμού νέων εταιρειών, ελπίζοντας προφανώς να κάνουν ντόρο γύρω από το όνομα τους. Σ’ αυτές περιλαμβάνονται η Filimundus, μια εταιρεία ανάπτυξης εφαρμογών πληροφορικής με έδρα την Στοκχόλμη. Τα στελέχη της πρέπει να τσούγκρισαν πολλές φορές τα ποτήρια τους αυτή την εβδομάδα, αφού το όνομα της εταιρείας μνημονεύθηκε δεόντως από τα μέσα ενημέρωσης σε όλο τον κόσμο. Επίσης, η Background AB, ένα διαφημιστικό γραφείο στο Falun.

Οι περισσότεροι από αυτούς που εφαρμόζουν πειραματικά την ιδέα ανέφεραν ότι ο αντίκτυπος ήταν θετικός: αυξημένη αποτελεσματικότητα, βελτίωση της επικοινωνίας και λιγότερες αναρρωτικές άδειες του προσωπικού. Έτσι, είναι λογικό ότι και άλλες εταιρείες μπορεί σύντομα να ακολουθήσουν. Ωστόσο, η εικόνα ότι οι σουηδικές επιχειρήσεις σήμερα κάνουν ουρά για να προσφέρουν στο προσωπικό τους συμβάσεις μειωμένου ωραρίου είναι απλώς λανθασμένη.

«Θέλω να χτυπήσω το κεφάλι μου στον τοίχο», αναστέναξε ένας εργαζόμενος στον χώρο των μέσων ενημέρωσης, τον οποίο ρωτήσαμε. «Μπορεί να φεύγω από το γραφείο στις 5.30 μ.μ., αλλά τσεκάρω τα emails μου και τα απογεύματα και τα Σαββατοκύριακα».

Και όσο για τους Αυστραλούς που εργάζονται εδώ στη σουηδική πρωτεύουσα;

«Δουλεύω κατά πάσα πιθανότητα 50 ώρες την εβδομάδα, οι οποίες είναι περισσότερες από τις 40 ώρες την εβδομάδα που δουλεύουν οι περισσότεροι άνθρωποι στην Αυστραλία», δήλωσε η Κλαούντια Ρέινερς, διευθύντρια πωλήσεων από τη Μελβούρνη η οποία εργάζεται σε μια εταιρεία μόδας.

Επίσης, ένας δικηγόρος γεννημένος στην Αυστραλία δήλωσε: «Υπάρχουν ιστορίες νέων δικηγόρων που κοιμούνται κάτω από τα γραφεία τους στις μεγάλες εταιρείες της Στοκχόλμης, όπως ακριβώς συμβαίνει στο Λονδίνο ή στο Σίδνεϊ. Απλώς, εδώ, τα γραφεία τους είναι κομψά σκανδιναβικά».

* Η Μάντυ Σάβατζ είναι εκδότρια του «Local». Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο «Local» (www.thelocal.se), αγγλόφωνη ενημερωτική έκδοση για τη Σουηδία, με βάση τη Στοκχόλμη, την 1.10.2015.
* Μετάφραση: Γιάννης Χατζηδημητράκης

Πηγή: Ενθέματα της Αυγής