Το ρεμπέτικο τραγούδι θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ένα από τα ήδη του τραγουδιού που βρίσκει χαρά ένας λεξικογράφος ή ένας λαογράφος. Πολλές λέξεις σήμερα άγνωστες. Αλλά και τότε που γραφόταν τα ρεμπέτικα τραγούδια κάποιες από αυτές δεν ήταν συνηθισμένες ή παραποιήθηκαν μέσα στα τραγούδια. Η αργκό είναι πραγματικά ένα από τα ωραιότερα στοιχεία των ρεμπέτικων εκτός από τις ερμηνείες, τη μουσική κλπ. 

Ads

Σας παρουσιάζουμε δέκα λέξεις που εμφανίζονται σε ρεμπέτικα τραγούδια, με την ετοιμολογία τους.
 
Ανθίζομαι
Αντιλαμβάνομαι, καταλαβαίνω κάτι που υποκρύπτεται, παίρνω είδηση, πιάνω, ψυχανεμίζομαι.  Ακούγεται στο τραγούδι: “Ο πασατέμπος” (1946) Στ. – μουσ.:Μ. Χιώτης Ερμηνεία: Κασιμάτης, Ρόζα. “Τα παραμύθια σου τ΄ανθίστηκα πια τώρα…” [ΕΤΥΜ. <από συμφυρμό των λέξεων: άνθος + μυρίζομαι].  

Βιδάνιο
1. Τα ποσοστά από τα κέρδη χαρτοπαιξίας που έχει το δικαίωμα να κρατάει η χαρτοπαιχτική λέσχη ή το καφενείο, αλλιώς γκανιότα. 2. Το υπόλειμμα πιοτού στο ποτήρι, το απόπιομα. Ακούγεται στο τραγούδι: “Παίζω πόκα, παίζω πινόκλι” (1929) Στ. – μουσ.: Ζάππας Ερμην.: Κατσαρός (Θεολογίτης) “…Παίζω πόκα, παίζω πινόκλι  παίζω κοντσίνα, τριόνφο, φαραώ  και αντίς για να ρεφάρω  χάνω και το βιδάνιο…” [ΕΤΥΜ. ‹ ιταλ. quatagno]    

Χάσικος
Σημαίνει καλής ποιότητας, εκλεκτός, καθαρός, άσπρος. Ακούγεται στο τραγούδι: “Είσ’ αφράτη σαν φραντζόλα” (1940) Στ., μουσ., ερμ.: Βαμβακάρης “…είσαι αφράτη σαν φραντζόλα σαν το χάσικο ψωμί…” [ΕΤΥΜ. < τουρκ. has]    

Ads

Κουσουμάρω
1. χρησιμοποιώ κάτι με επιτυχία, χειρίζομαι.  2. επιδεικνύω, μοστράρω. 3. φέρομαι, συμπεριφέρομαι. Ακούγεται στα τραγούδια: “Βρε μάγκα το μαχαίρι σου” (1936) Στ., μουσ. και ερμηνεία: Δελιάς “…Βρε μάγκα το μαχαίρι σου για να το κουσουμάρεις πρέπει να έχεις την ψυχή καρδιά για να το βγάλεις…” Και στο τραγούδι: “Τραγιάσκες” (1933) Στ., μουσ., ερμηνεία: Βαμβακάρης. “…και οι γκόμενες αντρίκια κουσουμάρουν και με μάγκες τρέχουνε για να φουμάρουν…” [ΕΤΥΜ. < ιταλ. consumare]    

Γιαβουκλού 
Αγαπητικός, αγαπητικιά, ερωτευμένος, ερωτευμένη. Ακούγεται στο τραγούδι: “Ο νέος μάγκας” (1932) Στ., μουσ.: Σκαρβέλης Ερμηνεία: Κασιμάτης “…Βρε μάγκα αυτή σου πρέπει να ‘χεις γιαβουκλού,  που είναι αλανιάρα, τσαχπίνα χασικλού…” [ΕΤΥΜ. < τούρκ. Yavuklu].
   
Ασίκης
1. λεβέντης, άντρας που συνδυάζει σωματικά και ψυχικά χαρίσματα.  2. Ο αγαπητικός, ο εραστής. 3. Στις γλώσσες της Ανατολής σημαίνει τραγουδιστής, πλανόδιος οργανοπαίκτης, τροβαδούρος. Τα τραγούδια των Ασίκηδων ήταν μακροσκελή, περιείχαν και διηγήσεις, κομμάτια από έπη με λόγια προσαρμοσμένα στην επικαιρότητα.  Ακούγεται στο τραγούδι: “Πέντε ποντικοί βαρβάτοι” Παραδοσιακό Ερμηνεία: Απ. Νικολαΐδης “…ποιος ασίκης σαν και μένα στο κουρμπέτι περπατεί…” [ΕΤΥΜ. τουρκ. aşιk =εραστής < αραβ. asiq].    

Βέρτζινος
Aγνός, αθώος, παρθένος. Επίσης: μπατίρης, απένταρος. Ακούγεται στο τραγούδι: “Το βέρτζινο μαγκάκι” Στ.: Γ. Καλαμαριώτης Μουσ.: Πλέσσας Ερμην.: Γενίτσαρης “…Πιάσε ρε μόρτη το παλιό μπαγλαμαδάκι για να βολτάρει και το βέρτζινο μαγκάκι…” [ΕΤΥΜ. < ιταλ. vergine=παρθένος, αγνός < λατιν. vergineus].    

Γιορντάνι
Περιδέραιο, κολιέ από χρυσά ή ασημένια φλουριά.  Ακούγεται στο τραγούδι: “Ο μπλόκος” Στ., μουσ. : Τσιτσάνης “…έφτασαν τα καραβάνια με σπαθιά και με γιορντάνια…” [ΕΤΥΜ. < τουρκ. gerdan = λαιμός και gerdenbend = περιδέραιο].  
 
Γκεζί 
Παρέα, συμφωνία, λούκι, συνάντηση.  Ακούγεται στο τραγούδι: “Μάγκα μου, περαστικά σου”, 1953 στ., μουσ.: Στ. Χρυσίνης ερμην.: Καζαντζίδης, Ρ. Στάμου “…χρόνια τραβιέσαι στο γκεζί δεν πήξαν τα μυαλά σου….” [ΕΤΥΜ. <τούρκ. gezi = εκδρομή, περιήγηση].    

Γκλάβα
Κεφάλι. Ακούγεται στο τραγούδι: “Πέντε μάγκες” (1936) Στ., μουσ.: Γ. Εϊτζιρίδης (Γιοβάν Τσαούς) Ερμην.: Αντ. Καλυβόπουλος “…Δύο τάλιρα τον δίνεις τρία θα πληρώσουμε αν η γκλάβα θα γεμίσει θα σε προτιμήσουμε…”. [ΕΤΥΜ. < σλαβ. glava].    

Για περισσότερες λέξεις που συναντάμαι σε ρεμπέτικα τραγούδια και πιθανό να μην ξέρετε τι σημαίνουν επισκφθείτε εδώ 

Πηγή: musicpaper.gr