Ίσως ήρθε ο καιρός να σταματήσουμε να αντιμετωπίζουμε την ιστορική μνήμη με την ίδια ευκολία και ελαφρότητα…” ο συγγραφέας Γιώργος Λίλλης αφηγείται στην Κρυσταλία Πατούλη τη δημιουργική εμπειρία της συγγραφής–από την έμπνευση μέχρι το τυπογραφείο- του βιβλίου του Ίχνη στο χιόνι, που πρόκειται να κυκλοφορήσει τον προσεχή Μάρτιο, από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Ads

“…Το μυθιστόρημα Ίχνη στο χιόνι άρχισα να το γράφω αρχές του 2010, αλλά η σκέψη για το βιβλίο κυοφορούσε μέσα μου χρόνια πριν. Στις αρχές της δεκαετίας του 90 γνώρισα έναν γέροντα που μου διηγήθηκε ότι οι γονείς του είχαν δολοφονηθεί στην διάρκεια του εμφυλίου, καθώς και την περιπέτεια της ζωής του τα χρόνια της μετεμφυλιακής περιόδου.

Ο ήρωας του βιβλίου είναι ο δεκάχρονος Περικλής Αδάμος, που έχοντας χάσει τα πάντα, φυγαδεύεται απ’ τους αντάρτες στα βουνά της Ευρυτανίας. Εξήντα χρόνια αργότερα, τον συναντάει ένας φοιτητής που κάνει τη διατριβή του για τον Εμφύλιο. Αυτή η γνωριμία τον οδηγεί σε μια περιδιάβαση στον τόπο και τον χρόνο.

Για να κάνω κι εγώ εκείνο το ταξίδι, προσπάθησα να μυηθώ στην εποχή του εμφυλίου μελετώντας τα σχετικά ιστορικά βιβλία και ταξιδεύοντας στα μέρη που περιέγραφα: από το μικρό χωριό Κερασιά, στους πρόποδες του Παναιτωλικού όρους, ως το Καρπενήσι και την Λαμία.

Βεβαίως τα Ίχνη στο χιόνι δεν είναι ένα ακόμα ιστορικό βιβλίο για τον εμφύλιο, καθώς έχουν γραφτεί πολλά και σπουδαία μυθιστορήματα γι΄ αυτό το θέμα. Για μένα ήταν σημαντικό να δω τι συνέβη μετά, τι χάθηκε και τι κερδήθηκε, παρατηρώντας εξ αποστάσεως τον πρωταγωνιστή.

Ο Περικλής Αδάμος είναι ένας αντιήρωας. Οι εγωιστικές τάσεις και οι κραυγαλέες πολιτικές εξάρσεις του παρελθόντος έχουν κλειδωθεί στο χρονοντούλαπο. Ο ίδιος όμως παραμένει ξεγυμνωμένος στη μέση του πλήθους. Ίσως γι΄ αυτό, η άμυνά του τον οδηγεί στην εσωστρέφεια, γεγονός που τον κάνει να ψάξει βαθιά μέσα του αναλύοντας τον μικρόκοσμό του. Μαζί με τον νεαρό φίλο του αποφασίζει να ταξιδέψει σ΄ εκείνα τα μέρη, όπου διαδραματίστηκαν τα γεγονότα. Από το εγκαταλελειμμένο του πατρικό σπίτι, ακολουθούν βήμα προς βήμα εκείνο το αγόρι που χρόνια πριν διέσχισε τα ίδια, εκείνα ορεινά μονοπάτια. Ο γέροντας εξιστορεί κι ο φοιτητής καταγράφει, αναζητώντας την χαμένη του ταυτότητα, το μεγάλο “γιατί” που έμεινε αναπάντητο σ΄ όλη του την ζωή.

Μεταβαίνοντας από την ιδιότητά μου ως αφηγητής της ιστορίας αυτό που με ενδιέφερε κυρίως, ήταν να γίνω ένας ψύχραιμος παρατηρητής.

Ανήκω σε μια γενιά η οποία δεν έζησε από κοντά εκείνα τα κρίσιμα γεγονότα. Όσα γνωρίζω είναι ειλημμένα από αφηγήσεις των παππούδων μου και από ιστορικά βιβλία. Ελπίζω αυτή η απόσταση να με βοήθησε στη διατήρηση μιας στοιχειώδους αμεροληψίας, καταλήγοντας στην λυπηρή διαπίστωση ότι και οι δυο παρατάξεις συντέλεσαν στο να χαθούν ζωές άδικα.

Μότο του συγγραφικού μου εργαστηρίου είναι πως ένας συγγραφέας οφείλει να προσφέρει έναν νοητό χώρο όπου διαδραματίζεται η αλήθεια χαρίζοντας σε κοινή θέα τις ήττες και τις νίκες του. Γι΄ αυτό και προσπάθησα να κοιτάξω τα γεγονότα με διαυγές βλέμμα: όλα αυτά που συνέβησαν στο πρόσφατο παρελθόν, οδηγώντας μια χώρα στην διχόνοια και τα μίση.

Είναι αξιοπερίεργο με τι ευκολία καταστρέφουμε. Με τι ευκολία επιζητούμε την θλίψη μας. Ίσως ήρθε ο καιρός να σταματήσουμε να αντιμετωπίζουμε την ιστορική μνήμη με την ίδια ευκολία και ελαφρότητα.”

—–
Ο Γιώργος Λίλλης γεννήθηκε στη Γερμανία το 1974. Ένα χρόνο αργότερα με την οικογένειά του εγκαθίσταται στην Ελλάδα. Στην αρχή στην Αθήνα και μετά στο Αγρίνιο, τόπο καταγωγής του, μέχρι την επιστροφή στη Γερμανία το 1996 όπου ζει και εργάζεται από τότε. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα Γερμανικά κι έχουν παρουσιαστεί σε περιοδικά και ανθολογίες του εξωτερικού. Μεταφράσεις, ποιήματα και δοκίμιά του έχουν δημοσιευτεί και σε διάφορα ελληνικά λογοτεχνικά περιοδικά (“Ποίηση”, “Μανδραγόρας”, “Δέντρο”, “Ακτή”, “Γραφή”). Επιμελείται ραδιοφωνικές εκπομπές στη Γερμανία στις οποίες παρουσιάζει Έλληνες ποιητές και μουσικούς (μεταξύ άλλων τους Νίκο Καββαδία, Νικόλα Άσιμο και Μίκη Θεοδωράκη). Έχει μεταφράσει στα ελληνικά Βισλάβα Σιμπόρσκα, Έριχ Φριντ, Λι Τάι Πε καθώς και Ινδιάνους ποιητές. “Η χώρα των κοιμωμένων υδάτων” (εκδ. “Μανδραγόρας”, 2001) πρόκειται σύντομα να εκδοθεί και στη Γερμανία.