Δεν ήξερε τί ώρα ήταν. Εδώ και τρία μερόνυχτα δεν ήξερε καθόλου την ώρα, και το φώς της ημέρας όπως και το σκοτάδι της νύχτας δεν είχαν πλέον καμία σημασία. Όλα ήταν μπερδεμένα. […] Απέναντι της, η μελαχρινή γυναίκα μιλούσε χαμηλόφωνα και έβγαζε έναν ήχο παρόμοιο με μουρμουρητό προσευχών σε εκκλησία. Άραγε εκείνη, που ήταν και γυναίκα γιατρού επιπλέον, δεν ήξερε ότι η Μπέττυ δεν έπρεπε να πιεί, ότι είχε ήδη πιει πάρα πολύ, ότι σωματικά και ψυχικά είχε φτάσει στα όριά της; Ζούσε ήδη αλλού. Ήταν σίγουρη ότι μια καινούργια ζωή άρχιζε γι’ αυτήν, ότι είχε ήδη αρχίσει, ή σχεδόν, αλλά ήταν ακόμη εύθραυστη, ακαθόριστη.

Ads

Το νέο μυθιστόρημα του Ζωρζ Σιμενόν που κυκλοφόρησε πριν λίγες μέρες από τις εκδόσεις Αγρα, η Μπέττυ, είναι ένα εξαίρετο ψυχολογικό θρίλερ, από αυτά που ο μεγάλος βέλγος συγγραφέας μας έχει δώσει, από αυτά που τον κατέστησαν τον δημοφιλέστερο γαλλόφωνο συγγραφέα του 20ου αιώνα παγκοσμίως.

Ο Σιμενόν έγινε διάσημος ήδη με το πρώτο του μυθιστόρημα τον Πέτρο τον Λετονό, το 1929, με το οποίο παρουσίασε τον επιθεωρητή Μεγκρέ. Από εκείνη τη στιγμή και μετά ένα νέο είδος αστυνομικής νουβέλας εμφανίστηκε, απέναντι στις αγγλικές και αμερικανικές εκδοχές, απέναντι δηλαδή στον Κόναν Ντόϋλ, την Άγκαθα Κρίστι, τον Ντάσιελ Χάμετ και τον Τζέημς Κέην: η ψυχολογική, υπαινικτική γραφή του Ζωρζ Σιμενόν.

image

Ads

Ήταν μια νέα πρόταση: δεν ασχολούμαστε τόσο με την εξυχνίαση ενός μυστηρίου- όπως στην Άγκαθα Κρίστι- ούτε έχουμε μπροστά μας μια σκληρή ιστορία, μιας σκληρής κοινωνίας- όπως το αμερικανικό νουάρ. Ο Σιμενόν άλλαξε το τοπίο, έδωσε στην αστυνομική λογοτεχνία τη λεπτότητα της γαλλικής λογοτεχνίας, τις ωραίες περιγραφές, την λεπτολόγο ανάλυση της ψυχολογίας των ηρώων, την έμφαση όχι τόσο στην πλοκή, αλλά στη μορφή, στο στυλ, στην ατμόσφαιρα.

Ο Σιμενόν δεν έχει χιούμορ, όπως οι αμερικανοί, ούτε σε κρατάει σε τόσο μεγάλη αγωνία, όπως οι άγγλοι. Σε μεταφέρει στον εσωτερικό κόσμο των προσώπων, ενώ ο αστυνόμος του είναι ένας γάλλος που κινείται με τον ίδιο πάντα τρόπο και περιμένει τα ίδια τα πράγματα να τον οδηγήσουν.

Αλλά δεν είναι μόνον ο Μεγκρέ. Ο Σιμενόν μας έδωσε μεγάλα μυθιστορήματα, όπως το Χιόνι ήταν βρώμικο, Ο άνθρωπος που έβλεπε τα τραίνα να περνούν και την Μπέττυ- ανάμεσα στα πολλά.

Η Μπέττυ, σκηνοθετημένη εκπληκτικά από τον Κλωντ Σαμπρόλ το 1992, με την Μαρί Τρεντινιάν και την Στεφάν Ωντράν, είναι από τα πιο δυνατά ψυχολογικά θρίλερ του Σιμενόν, που πιστοποιεί μια αδιαμφισβήτηση αλήθεια: με τον Ζωρζ Σιμενόν η αστυνομική λογοτεχνία γίνεται και τυπικά μέρος της λογοτεχνίας και παύει να είναι «παραλογοτεχνία». Και ο ίδιος ο Σιμενόν συγκαταλέγεται πλέον στους μεγαλύτερους γαλλόφωνους συγγραφείς του 20ου αιώνα- και ασφαλώς ο δημοφιλέστερος παγκοσμίως.

image

Οι εκδόσεις Άγρα, μας δίνουν το συνολικό έργο του Σιμενόν με ιδιαίτερα ποιοτικό τρόπο, ενώ παράλληλα εκδίδουν και τον έλληνα Σιμενόν, τον Γιάννη Μαρή, του οποίου το άγνωστο έργο Το τέλος του δρόμου, κυκλοφορεί κι αυτό από την Άγρα.

Ο Ζωρζ Σιμενόν, φανατικός καπνιστής, μανιακός με τον έρωτα και τις γυναίκες και δυνατός πότης, μας δίνει, μέσα στη σημερινή σκληρή και μάλλον άχαρη εποχή, την αύρα του κοσμοπολιτισμού του 20ου αιώνα και μας υπενθυμίζει επίσης την Γαλλία και τον κόσμο της, που γίνονται όλο και πιο δυσδιάκριτοι πλέον.