Σημείωμα για την ποιητική συλλογή “Ασθμένοντας” της Ευτυχίας Κατελανάκη από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Σπάνια αυτό το σημείωμα ξεκινά από μια φωτογραφία. Σπάνια επειδή συνήθως ανάμεσα σε εκείνο το άγνωστο πρόσωπο του βιογραφικού σημειώματος και τις λέξεις μεσολαβεί μια απόσταση, η έκπληξη και το θέμα που προσθέτουν βάθος σε ένα βιβλίο. Στοιχεία που κατοικούν τις σελίδες και δεν αποκαλύπτονται ποτέ. Όχι αυτήν την φορά όμως.

Επειδή στην φωτογραφία της καινούριας έκδοσης ασθμένοντας της Ευτυχίας Κατελανάκη συνοψίζονται οι στίχοι και οι ατμόσφαιρες που πλάθει η δημιουργός. Διαλέγει να περπατήσει στα μονοπάτια της πρόζας, αλλάζει θέσεις στην λέξη, χαρίζοντας στα ποιήματα μια άλλη διάσταση, θυμάται, παγώνει την στιγμή και στήνει την πλοκή ενός μυθιστορήματος που κοιτάζει βαθιά μες στην εσωτερική ζωή. Τοπία προικισμένα από το δικό της βλέμμα, η δόξα της και η μοναξιά της που στήνουν φεγγίτες. Στοπ καρέ που αφήνουν έναν κόμπο στον λαιμό, μια αίσθηση νοσταλγίας και ενοχής, το είδος της απουσίας που καθιστά τον έρωτα αίσθημα μεγαλειώδες.

Όλα με καρφωμένο ένα λουλούδι στα μαλλιά, σε ένα εγκώμιο αποτίμησης και τρυφερότητας.

Υπάρχουν βιβλία που ανοίγουν και οι λέξεις φτερουγίζουν, δικαιώνοντας δίχως κόπο την ύπαρξή τους μες στο πέλαγο της εγχώριας βιβλιοπαραγωγής. Κατέχουν εντός τους ένα μυστικό, τα δένει με τον κόσμο μια αθώα αγάπη, μια αθώα φιλία, ένα κάποιο βλέμμα αλλιώτικο και βαθύ. Και έτσι εκείνο το τραγούδι το ξεχαρβαλωμένο που ψευτοζεί στο φόντο της συλλογής γράφοντας ολομόναχο αυτές εδώ τις εντυπώσεις, λούζει με φως γλαφυρό το προσωρινό που μας δόθηκε. Είναι στοιχείο μιας σκέψης επαναστατικής, ανάμνηση που μεταφέρεται αβίαστα στον καμβά , ανέμελοι καφέδες που κατορθώνουν και περιέχουν εντός τους όλο τον νόστο και όλο τον αποχαιρετισμό.

Είναι πράξη ύστατης τρυφερότητας εκείνο το κορίτσι στην πάνω γωνιά της σελίδας που έτσι μικρή χωρά σχεδόν παντού, σε ρωγμές που αφήνει ο χρόνος, σε εσοχές που δεν φτάνει το φως, στα ρεφραίν των τραγουδιών που αγαπήσαμε βαθιά, σε δρόμους στοχαστικούς που σε παίρνουν μακριά. Τώρα που οι λέξεις και το αίμα γίνηκαν τα πιο φθηνά μέσα του εμπορίου, τώρα που ξέπεσε η ζήτηση και η προσφορά αφθονεί, λάμπει στο στερέωμα του δωματίου της μια απουσία αμελητέα, αγώνες αναποτελεσματικοί απομένουν με χαμένη την έκβασή τους, σύννεφα γίνονται περαστικά. Τίποτε δεν θέλει να συγκρατήσει η Ευτυχία Κατελανάκη, μονάχα ασθμέ

νοντας γράφει όσα μπορεί, όσα προλαβαίνει καθώς ο χρόνος κυλά, αφήνοντας τολύπες καπνού, κουρνιαχτό και αισθήσεις που κάποτε διεγέρθηκαν. Φυσά μέσα από τα ποιήματά της ένα αεράκι στιγμιαίο σαν τις ζωές μας, ένα αεράκι που μας θερμαίνει και καθιστά αισθητή με έναν τρόπο προσωπικό αυτήν την συλλογή που φέρνει στα ράφια των βιβλιοπωλείων η εκλεκτή αυτή επιλογή των εκδόσεων Βακχικόν.

Κάποιος δανείζει την φωνή του μες στην νύχτα, είναι ο ποιητής. Κάποιος τραγουδά την χειμωνιάτικη εποχή της αγάπης, είναι ο ποιητής. Κάποιος  τραγουδά με γλώσσα παιδική μες στην πολιτεία, κάποιος γεννιέται προτού κλείσει τα μάτια του ο αιώνας, είναι ο ποιητής. Που ετοιμάζει το δείπνο για τους φίλους και όσα χάθηκαν, που αφήνει μια αφιέρωση για τα χρόνια που δαπανήθηκαν σε έξαλλες ταχύτητες, γρήγορες συναντήσεις, που κρατάει μια προσευχή για την ροή των πραγμάτων που δεν είναι ανώφελη μα ψιθυρίζει ένα παλιό μυστικό που μόνο η ποίηση μπορεί να μεταφράσει.

Στίχοι που ασθμαίνουν στον ανήφορο, λέξεις που ονειρεύτηκαν πως κάποτε έγιναν τα μονοσύλλαβα του έρωτα και της απουσίας. Στίχοι συνθήματα που έγραψε η Ευτυχία Κατελανάκη στο μέσο μιας πύρινης πραγματικότητας, στίχοι και φώτα που διαφορίζονται καθώς περιδιαβαίνει κανείς ποιήματα δρόμους.

Η ποιήτρια που σμίγει τους στίχους της με τα σκίτσα του Φώτη Καϊμά στην εξαιρετική, νέα έκδοση του Βακχικόν επιστρέφει σε μέρη παλιά και αγαπημένα. Σε κοιτάζει που παίζεις με τα πλαστικά σου στρατιωτάκια και ευθύς φτιάχνει μια ιστορία για να αντέξεις τον εαυτό σου. Πρόσωπα και λόγια δίχως επάγγελμα, μικρές ζωές που φαντασιώνονται την μνήμη και το όνειρο. Η Ευτυχία Κατελανάκη οραματίζεται τις άπειρες εκτάσεις έξω από κάθε μορφή, κάθε καταναγκασμό, κάθε σύνορο. Η γλώσσα της υπόκειται στην ορθογραφία της ψυχής, η αθωότητα προβάλλει με δύναμη και ανθρωπιά την ώρα που η γυμνή της καρδιά κρέμεται πάνω από τα μαχαίρια του καιρού.

Μια απουσία, ένα χαμόγελο και ένας ήλιος αδιάφορος, μπορούν να εκφράσουν καλύτερα από κάθε τι την ψυχή αυτής της ποιητικής συλλογής που ξεχωρίζει. Μες στις σελίδες της συλλογής, γαντζωμένο πάνω στους στίχους θα βρεις ένα κορίτσι που στέκει, προσμένοντας τον εαυτό του. Η εμπειρία με τις αμοιβές, τις αντιφάσεις, την έκπληξή της, με την κάθαρση και την ενοχή της δείχνει τον δρόμο σε αυτούς τους στίχους που φτερουγίζουν στις σελίδες  της συλλογής.

Η Ευτυχία που όσο εκτυλίσσονται αυτές οι εντυπώσεις φθάνει μαζί με την νύχτα από κάθε ντάπια της πολιτείας, συλλέγει από την ατμόσφαιρα την ακατάληπτη φλόγα που κρατά όρθιο τον κόσμο. Μετράει την ανθρώπινη απουσία, στριμώχνεται έξω από τις νόρμες μιας φτηνής κομψότητας, στέκει κάτω από την ιερή σκιά της μνήμης και της αίσθησης, φωτίζοντας κάτι από παραδείσους.

Η Ευτυχία Κατελανάκη χειρίζεται με ιδιοφυΐα ξεχωριστή το προσωπικό, συνοψίζει με μια χειρονομία από στίχους όλη της την πρόθεση. Αφήνει να φανεί η ρωγμή της, την ταξιδεύει η κινητή γεωγραφία της ανάμνησης και μια άρρωστη  ζωή , η Ευτυχία προσπαθεί να στήσει γέφυρες τρεμάμενες με μοναδικό υλικό την αγάπη. Υψώνει την σημαία της και προχωρεί ολομόναχη κρατώντας από το χέρι την συλλογή της, αποκύημα άρνησης επώδυνης και βαθιάς συλλογής.

Το βράδυ έχει πέσει, κάπου στ’απέναντι νησί δυο φίλοι τσουγκρίζουν τα ποτήρια τους. Εκείνος είναι ο Πέτρος, ο άλλος είναι ο Παύλος, ανάμεσά τους ο χρόνος του καλοκαιριού πέφτει σαν το χιόνι του Νίκου Καρούζου. Μα δεν το ξέρουν ρουφούν τσιγάρα τα όνειρά τους, με ένα χαμόγελο μπορούν και υποφέρουν το σύμπαν. Όπως και η Ευτυχία Κατελανάκη που μπορεί με ένα χαμόγελο και ένα λουλούδι, μακρινή, φωτογραφική έμπνευση πια του Γκογκέν να ανθίσει στο φόντο αυτών των φωτογραφιών που την συνθλίβουν και έτσι γράφει για κάθε μια τους, την λέξη απουσία με άλλους χαρακτήρες, με εκφράσεις συνολικές.

Ήχοι και φίλοι έρχονται και την αγοράζουν. Δανειζόμαστε λίγο από εκείνη και αντέχουμε ανασαίνοντας, μένοντας με κομμένη ανάσα στο μέσον του κόσμου που για εμάς ριγά. Έτσι γεννιέται η ποίηση, με ένα απλό και θαυμάσιο, θρυμματισμένο τρόπο, όπως αυτός που τραγουδά την απαρατήρητη καρδιά της Ευτυχίας Κατελανάκη. Ασθμένοντας, από τις εκδόσεις Βακχικόν και το βράδυ γίνεται στοχαστικό και ανεξάντλητο σε σημασίες και αισθήματα λαγγεμένα.