Ο έρωτας και η αγάπη αποτελούν τα πλέον κοινά θέματα στην ποίηση με ηλικία που χάνεται στα βάθη της ελληνικής ποίησης. Συνήθως έχουν έναν βιωματικό χαρακτήρα ή άλλοτε έναν απρόσωπο υπαρξιακής φύσης χαρακτήρα με εμφανή έμφυλα χαρακτηριστικά. Σε αυτή την οδό τη δική της επέκταση κάνει και η Άντζελα Γεωργοτά με την ποιητική συλλογή «στην πιθανότητα στηρίζεται η αγάπη» (Γαβριηλίδης, 2016).

Τα εμφύλα χαρακτηριστικά της ποιητικής της είναι εμφανή σε αρκετές συνθέσεις (ο ορισμός της αγάπης, η τέχνη της παράστασης, γυναίκα, δήλωση νομιμοφροσύνης, Λίλιθ, ενδέκατη εντολή). Μολονότι η συλλογή σε μία επιπόλαιη ματιά μοιάζει με ποιήματα περί έρωτος, στην πραγματικότητα αναδεικνύουν τον γυναικείο έρωτα με τη ρομαντική του διάσταση και κορώνες υψίφωνες που διεκδικούν την ελευθερία της γυναίκας στην αγάπη δίχως υποτιμητικά σχόλια ή κοινωνικά κατακραυγή (όταν η γυναίκα ερωτεύεται, η μοιρασιά, περί τυχαίων συμβάντων).

Πρόσωπα από τη μυθολογία (δήλωση νομιμοφροσύνης, κάθε άνδρας μαθαίνει την αγάπη, περί ονείρων) ή τη λογοτεχνία (Αννα Αχμάτοβα, Λίλιθ) ή την ιστορία (Υπατία) εκφράζουν ακριβώς αυτή την θηλυκή κεντρικότητα ως εύληπτα σύμβολα. Η ποιήτρια τα αξιοποιεί τόσο με το συμβολικό τους βάρος όπως αυτό διαμορφώθηκε στην κοινωνική αντίληψη στους αιώνες (Πηνελόπη, Κλυταιμνήστρα), αλλά ταυτόχρονα τα εκθέτει και σε μία νέα λογική ως ήρωες-πρότυπα της γυναικείας ελευθερίας. Την ίδια στιγμή δίνουν μία διαχρονική βαρύτητα στον ερωτικό υποβιβασμό της γυναίκας.

Η ποιήτρια αναζητά το ρόλο της γυναίκας σε μία σεξιστική κοινωνία (κάθε άντρας μαθαίνει την αγάπη) διατρανώνοντας την ελευθερία στον έρωτα (Λίλιθ) αρνούμενη την κοινωνική απαξίωση (γυναίκα, ενδέκατη εντολή, δήλωση νομιμοφροσύνης, μία προέκταση του πνιγμού).

Καθώς, η συλλογή διακρίνεται σε τέσσερις ενότητες, τις τέσσερις εποχές της αγάπης και του έρωτα αρχίζοντας από το φθινόπωρο (κι όχι την άνοιξη ή το θέρος), οφείλουμε να διακρίνουμε την πρώτη ποιητική ενότητα, το μετόπωρον (που ταυτίζεται με το φθινόπωρο). Εδώ η αγάπη δεν έχει ούτε έμφυλα ούτε ερωτικά χαρακτηριστικά. Είναι ποίηση πένθους με κεντρική αναφορά στον θάνατο του πατέρα.

Μνήμες και υποθετικές διάλογοι αποκαλύπτουν τη βαθιά συναισθηματική σχέση με τον πατέρα.  Το πένθος ως μνήμη κυριεύει το ποιητικό υποκείμενο μέσα από την υπαρξιακή διαδρομή της αναπόλησης και του αδιεξόδου της απουσίας. Η θλίψη δίνει τη θέση της σε ένα αλληγορικό συναίσθημα απώλειας που περισσότερο τείνει προς τη μελαγχολία μέσα από την αξιοποίηση του σαρκασμού και την υπαρξιακή αγωνία του ζώντος. Το ενδιαφέρον μεταφέρεται από τον εκλιπόντα στο ζων υποκείμενο που βιώνει την απόγνωση και τη μοναξιά, τη φθορά, τη μνήμη και το χρόνο, δίχως ίχνος διάθεσης παρηγοριάς και θεραπείας.

Η έκφραση της Γεωργοτά Κινείται πέρα από τις “έτοιμες” φόρμες που κληροδότησε η ερωτική ποίηση. Διακρίνεται από την αμεσότητα σαν να επρόκειτο για ανεκπλήρωτες φιλικές επιστολές. Το πρωτοενικό υποκείμενο -που ταυτίζεται με τη δημιουργό- απευθύνεται στο αντικείμενο της αγάπης ή άλλοτε “καταγράφει” εμπειρίες. Η γραφή της είναι συνειρμική (περί μιας ανείπωτης υπόσχεσης, απόπειρες, προσοχή εύθραυστον, δήλωση νομιμοφροσύνης, περί ονείρων, άτιτλο) με υπερρεαλιστικές συχνά επιρροές (υπάρχουν αποδείξεις, Υπατία, κάθε άντρας μαθαίνει την αγάπη, δεύτερη πτώση) ή με πλούσιο μεταφορικό λόγο (έξωση, φόβος της αριθμητικής, χειρονομία του μυαλού).

Ελεγχόμενες δόσεις ρομαντισμού διαποτίζουν της σύνθεσης ισορροπώντας με ένα αίσθημα ερωτικής απογοήτευσης. Το ρομαντικό όνειρο (δήλωση νομιμοφροσύνης) συνυπάρχει με τις δυσκολίες της αγάπης και της κοινής ζωής (προσοχή εύθραυστον, γυναίκα, επέμβαση χειρουργική). Έτσι η Γεωργοτά δεν εξιδανικεύει τον έρωτα αλλά εκθέτει ακόμα και τον πόνο για την αγάπη (ο κύκλος της αυτοεκτίμησης, παιχνίδια ζωγραφικής, αντί, ορθολογικός χωρισμός, δεύτερη πτώση) πάνω στα κύματα της μνήμης (Υπατία, η τέχνη της παράστασης, ανεπίδοτη επιστολή, αιωνιότητα, σκέψεις για τη διάρκεια του έρωτα) ή τη μοναξιά (μέχρι να έρθεις).

Είναι ιδιαίτερα ευχάριστο να βλέπουμε δημιουργούς που αγγίζουν μία θεματική με μία ενιαία αντίληψη κι όχι μέσα από αποσπασματικές συνθέσεις. Τα πολλά πετραδάκια μπορούν με συνδετικό υλικό την επεξεργασία και τη σύλληψη μία ιδέας να δημιουργήσουν ένα πρωτότυπο ποιητικό ψηφιδωτό και να ξεφεύγει πειραματικά και δημιουργικά από τις σταθερές που άλλοι όρισαν.