Από ειδικά εκπαιδευμένους οδηγούς, κατόχους ειδικού διπλώματος οδήγησης θα πρέπει να οδηγούνται οι «γουρούνες», λόγω των ιδιαιτεροτήτων που χαρακτηρίζουν τη χρήση τους.

Οι γουρούνες είναι οχήματα παντός εδάφους All-Terrain Vehicle (ATV), σχεδιασμένα για κίνηση σε μικρές ταχύτητες εκτός δρόμου, και ιδανικά για γεωργικές εργασίες και την μετακίνηση ΑμεΑ. Είναι εντελώς ακατάλληλα για κυκλοφορία σε δημόσιους δρόμους, μιας και το ισοζύγιο κατάληψης δημόσιου χώρου, ασφάλειας και μεταφορικού έργου είναι εντελώς δυσανάλογο.
Πήραν το παρατσούκλι τους από τα ομώνυμα θηλαστικά, λόγω της “αγάπης” που τρέφουν για τη λάσπη και το χώμα γενικότερα. Αν και έχουν τέσσερις ρόδες, η οδήγησή τους δεν έχει καμιά σχέση με αυτήν ενός αυτοκινήτου.

Οι γουρούνες είναι ο γόνος του «αποτυχημένου έρωτα» μιας μοτοσικλέτας και ενός αυτοκινήτου. Ενσωματώνουν οδηγητικά χαρακτηριστικά κι από τους δύο «γονείς» αλλά δεν διαθέτουν ούτε την ενεργητική ασφάλεια των μοτοσικλετών ούτε την παθητική ασφάλεια των αυτοκινήτων! Βιάζουν το αστικό περιβάλλον και γίνονται εξαιρετικά επικίνδυνα όταν οδηγούνται από ανθρώπους που δεν έχουν εκπαιδευτεί.

Τις γουρούνες τις καβαλάμε όπως τις μοτοσικλέτες, ενώ τα χειριστήρια και ποδωστήρια είναι κι αυτά τύπου μοτοσικλέτας. Έτσι, όταν πρόκειται για γουρούνα με μηχανικό  κιβώτιο, το αριστερό χέρι χειρίζεται τη μανέτα του συμπλέκτη, ενώ το δεξί τη μανέτα των μπροστινών φρένων. Εδώ έχουμε μια σημαντική ιδιομορφία, καθώς το γκάζι στην πλειοψηφία των περιπτώσεων βρίσκεται υπό μορφή σκανδάλης στο δεξί χειριστήριο. Το δεξί πόδι χειρίζεται το ποδόφρενο, που μπορεί να ενεργοποιεί είτε το πίσω φρένο είτε το πίσω και τα εμπρός μαζί με συνδυασμό πολλές φορές ακατάλληλο. Το αριστερό πόδι αλλάζει ταχύτητες.

Η «σχιζοφρένεια» για τον οδηγό αυτοκίνητου συνεχίζεται με την πολυδιεργασία της αλλαγής κατεύθυνσης και των στροφών (γκάζι, τιμόνι, σώμα). Αυτή η ταυτόχρονη εκτέλεση πολλών ενεργειών (multitasking) είναι γνώρισμα που συνήθως δεν διαθέτουν οι οδηγοί αυτοκινήτου και που απαιτεί συγκεκριμένη εκπαίδευση (η θέση οδήγησης και η διαμόρφωση του κέντρου βάρους, οι ιδιαιτερότητες στην μεταφορά συνεπιβάτη, η αλλαγή συμπεριφοράς με την ταχύτητα, το φρενάρισμα, η επιτάχυνση, οι ελιγμοί  και η συνύπαρξη με τα άλλα οχήματα καθώς και η βασική χρήση κατασκευής των ATVs, είναι μερικές από τις βασικές θεματικές ενότητες της εκπαίδευσης αυτής).

Να ξεκαθαρίσουμε στο σημείο αυτό ότι τα οχήματα δεν τρακάρουν. Οι οδηγοί τρακάρουν τα οχήματα! Πράγματι, οι «γουρούνες» είναι επικίνδυνες, όπως βέβαια και κάθε όχημα που οδηγείται χωρίς κανόνες, δεξιότητες και γνώση!

Τα ATV, σύμφωνα με τον Πανελλήνιο Σύλλογο Εκπαιδευτών Οδήγησης και Κυκλοφοριακής Αγωγής (ΣΕΟ), πρέπει να οδηγούνται από εκπαιδευμένους οδηγούς και είναι απαραίτητο να θεσπιστεί ειδικό δίπλωμα οδήγησης για αυτά. Μέχρι τη θέσπιση της παραπάνω κατηγορίας διπλώματος, θα πρέπει να απαιτούνται από τους οδηγούς τους τόσο δίπλωμα αυτοκινήτου όσο και δίπλωμα μοτοσικλέτας!

* Ο Άρης Ζωγράφος είναι πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Εκπαιδευτών Οδήγησης (ΣΕΟ)