Στα 1936 ο Χίτλερ είχε εδραιώσει την κυριαρχία του, έχοντας μόνο νίκες και επιτυχίες στα σχέδια που καιρό πριν είχε εκπονήσει, για την επιβολή του 3ου Ράϊχ εντός κι εκτός Γερμανίας. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Βερολίνου ήταν μία μεγάλη ευκαιρία για επίδειξη δύναμης και προπαγάνδας για τα επιτεύγματα της φασιστικής εξουσίας. Άλλωστε τα ολοκληρωτικά καθεστώτα πάντα έβλεπαν και χρησιμοποιούσαν τον αθλητισμό σαν μέσον προβολής του «μεγαλείου» και των «επιτυχιών» τους.

Έμελλε όμως αυτή η διοργάνωση να αποτελέσει το πρώτο γερό χαστούκι για τον Χίτλερ, τον Γκαίμπελς και τους υπέρμαχους της Άριας φυλής, ειδικά σε επίπεδο εντυπώσεων και δημόσιας αμφισβήτησης .
Η ιστορία γράφτηκε από τον μαύρο Αμερικανό σπρίντερ και άλτη του μήκους Τζέσε Όουενς και τον Γερμανό συναθλητή του Λουτζ Λονγκ. Και είναι ένας ύμνος στην ευγενή άμιλλα, την φιλία και αλληλεγγύη, μία αντιρατσιστική εκδήλωση σε καιρούς δύσκολους και για τους δύο πρωταγωνιστές.

Ο Όουενς ήταν ήδη δημοφιλής στην Ευρώπη και απ’ τα φαβορί για το χρυσό μετάλλιο στα 110 και 200 μέτρα, καθώς και στο άλμα εις μήκος. Προερχόταν από μία κοινωνία που οι φυλετικές διακρίσεις ήταν καθημερινότητα και την βίωνε από μικρό παιδί. Βέβαια και αυτός και άλλοι Αφροαμερικανοί αθλητές, λόγω των επιδόσεων τους, ήταν χρήσιμοι στη συλλογή μεταλλίων και την προβολή των ΗΠΑ διεθνώς.
Ο Λουτζ Λονγκ απ’ την άλλη ήταν η ελπίδα της Γερμανίας στο μήκος, είχε σπουδάσει νομικά, αποτελούσε κλασσικό δείγμα Άριου, κατά την γελοία εκδοχή της ναζιστικής ιδεολογίας. Ψηλός, ξανθός, αθλητικός,είχε όλα τα προσόντα να αναδειχτεί σε « εργαλείο » προπαγάνδας για τον Γκαίμπελς και το επιτελείο του.

Στα προκριματικά του μήκους ο Τζέσε Όουενς είχε δύο άκυρες προσπάθειες και κινδύνευε να αποκλειστεί. Τότε ο Λονγκ του έκανε νόημα, πήγε και τοποθέτησε την πετσέτα του λίγο πριν τον βατήρα ώστε να την βλέπει και να μην ξαναπατήσει και ακυρωθεί. Πρώτη «απαράδεκτη κίνηση» για τους ναζί, πρώτη ένδειξη άμιλλας και αλληλεγγύης από τον Γερμανό πρωταθλητή. Στον τελικό, όταν ο Όουενς έκανε το άλμα που του έδωσε το χρυσό μετάλλιο, ο Λονγκ ( που ήρθε δεύτερος ),  πρώτος απ’ όλους έτρεξε να τον αγκαλιάσει και να τον συγχαρεί. Ο Αμερικάνος έγραφε ιστορία με την κατάκτηση τεσσάρων χρυσών μεταλλίων ( 100, 200μ ,μήκος και 4χ100 ).

Ο Χίτλερ είχε ήδη αποχωρήσει από τους επισήμους μη μπορώντας να βλέπει τον θρίαμβο ενός μαύρου, ο δε Γκαίμπελς « έβγαζε αφρούς ». Να σημειωθεί ότι η ΔΟΥ ( Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή ), έκανε αυστηρές συστάσεις στον αρχηγό του Γ΄ Ράϊχ, γιατί δεν έκανε χειραψίες και δεν έδινε συγχαρητήρια σε μη λευκούς νικητές, κάτι που δεν ήταν ικανό να αποτρέψει τον Χίτλερ, επιδεικτικά να συγχαίρει και να φωτογραφίζεται με λευκούς αθλητές.

Ο Λονγκ μετά τους Ολυμπιακούς του 1936 απειλήθηκε από το ναζιστικό καθεστώς και του μετεφέρθη με απόλυτη σαφήνεια, ότι δεν πρέπει να δείχνει παρόμοια συμπεριφορά απέναντι στους μαύρους. Αργότερα εντάχτηκε στο Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα για να μπορέσει να ασκήσει την δικηγορία. Ποτέ δεν ενστερνίστηκε την ιδεολογία των ναζί και είναι κι αυτός μία περίπτωση από τα εκατομμύρια των ανθρώπων στο διάβα της ιστορίας, που συμβιβάστηκαν με μία απάνθρωπη εξουσία προκειμένου να εξασφαλίσουν την ζωή της οικογένειας τους.

Η μεγάλη φιλία που αναπτύχτηκε στους Ολυμπιακούς του Βερολίνου  μεταξύ του Όουενς και του Λονγκ κράτησε μέχρι το θάνατο του Γερμανού στη Σικελία το 1943, στο πόλεμο ανάμεσα στους συμμάχους που έκαναν την αποβίβαση και τον στρατό του Χίτλερ. Είχαν συνεχή αλληλογραφία και σε ένα από τα γράμματα που σώθηκαν, το τελευταίο του Λονγκ από το μέτωπο του πολέμου, όπου ζητάει από τον Όουενς αν πεθάνει ( το διαισθάνονταν ; ), να επισκεφτεί την οικογένεια του στη Γερμανία και να τους μιλήσει για την φιλία τους. Τον αποκαλούσε πάντα «αδελφέ μου» !!!  Πέθανε στη μάχη του Σαν Πιέτρο σαν σήμερα στις 14/7/1943.

Ο Τζέσε Όουενς πραγματοποίησε την επιθυμία του φίλου του και το 1950 πήγε στη Λειψία. Επανήλθε δε στην Γερμανία στους Ολυμπιακούς του 1972 όπου έτυχε αποθεωτικής υποδοχής. Ωστόσο έχει μείνει στην ιστορία και έκανε μεγάλη αίσθηση, η δήλωση του : « Δεν με σνόμπαρε ο Χίτλερ, αλλά ο Φράνκλιν Ρούσβελτ. Ο Πρόεδρος δεν μου έστειλε ούτε ένα τηλεγράφημα ». Όντως ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν τον κάλεσε καν στον Λευκό Οίκο όπως έκανε με άλλους Ολυμπιονίκες, φοβούμενος την αντίδραση των ψηφοφόρων από τις πολιτείες του Νότου.

Σήμερα που τα φυλετικά πάθη και η βία κατά των μαύρων είναι και πάλι επίκαιρες, η φιλία ανάμεσα στον Όουενς και τον Λονγκ ( και μάλιστα σε πολύ ταραγμένη εποχή ), είναι μία ακόμη απόδειξη ότι δεν φτάνουν οι νόμοι για να εξαλειφτεί ο ρατσισμός, θέλει καθημερινή οικουμενική προσπάθεια για να επικρατήσει η ανθρωπιά.