Συχνά στο ποδόσφαιρο υπάρχει η μεγάλη συζήτηση για τον 12ο παίκτη. Είτε αυτός είναι οι οπαδοί που τραγουδούν με την καρδιά τους στις κερκίδες ή ο διαιτητής ο οποίος σφυρίζει υπέρ του αντιπάλου.

Ads

Νωρίτερα, κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου, και ιδιαίτερα στους πρώτους αγώνες της διοργάνωσης, πολλοί είχαν σπεύσει να καταδικάσουν τη Γερμανία καθώς η αμυντική της γραμμή ήταν πολύ ψηλά τοποθετημένη και σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από τον τερματοφύλακα της, Μάνουελ Νόιερ. H «Μάνσαφτ» έμοιαζε να εφαρμόζει το ισπανικό μοντέλο του 2010. Η ομάδα αποτελείται από ένα νεανικό, δυναμικό σύνολο, με ορισμένους παίκτες να έχουν και καλή τεχνική. Όμως, στην περίπτωση της Γερμανίας το ισπανικό μοντέλο δεν έχει αντιγραφεί αλλά έχει εξελιχθεί.

Αυτή η εξέλιξη έρχεται μέσα από τη χρήση του 11ου παίκτη. Ο παίκτης που σχεδόν πάντα αγνοείται ως ποδοσφαιριστής, με θέση στο γήπεδο που δεν χρειάζονται ιδιαίτερες δεξιότητες ή ικανότητες, απλά χρειάζεται να είσαι σωματώδεις. Αυτός ο 11ος παίκτης είναι, φυσικά, ο τερματοφύλακας. Χρησιμοποιώντας τον τερματοφύλακα, όχι μόνο για να την προστασία της εστίας αλλά και να συμμετέχει στην άμυνα, κατασκευάζοντας επιθέσεις και κρατώντας την μπάλα, αξιοποιείτε τον 11ο παίκτη σας. Αν ο αντίπαλος σας δεν το κάνει αυτό, τότε έχετε έναν άνθρωπο-πλεονεκτήμα.

Υπάρχουν όμως, ομάδες που χρησιμοποιούνε τον 11ο παίκτη; Στην πραγματικότητα, κάθε ομάδα το κάνει, σχεδόν, αλλά το βλέπουμε για πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Όταν μια ομάδα απεγνωσμένα κυνηγά ένα γκολ και το ρολόι μετράει προς την λήξη του αγώνα, ο τερματοφύλακας θα εμπλακεί περισσότερο στο παιχνίδι. Αφήνει την «ασφάλεια» του τέρματος του και αρχίζει να κινείται στις άκρες της περιοχής του και να σαρώνει την περιοχή πίσω από τους αμυντικούς του, που έχουνε πάει στην μεσαία γραμμή.

Ads

Οι παραδοσιακά συντηρητικοί του ποδοσφαίρου βλέπουν αυτή την συμμετοχή ως σημάδι αδυναμίας του προπονητή. Η υψηλά τοποθετημένη αμυντική γραμμή και η συμμετοχή του τερματοφύλακα δείχνει σαν μια τελευταία απελπισμένη κίνηση ενός προπονητή  με  τίποτα άλλο να επιτεθεί στον αντίπαλο. Αν μη τι άλλο, η χρήση του τερματοφύλακα είναι το αντίθετο της απελπισίας.

Η χρήση του 11ου πάικτη χαρακτηριζεται ως μια έξυπνη, τακτική καινοτομία που πρόκειται να γίνει όλο και πιο δημοφιλής τα επόμενα χρόνια. Ο χάρτης αποτυπωμάτων των παικτών δείχνει την έκταση των κινήσεων του Μάνουελ Νόιερ. Ενδεικτικά στον αγώνα της Εθνικής Γερμανίας κόντρα στην Αλγερία ο Γερμανός τερματοφύλακας κάλυψε σχεδόν, το 1/3 του συνόλου του γηπέδου. Ήταν οτιδήποτε άλλο εκτός από θεατής. Ο Νόιερ δεν είναι μόνο ένας παγκοσμίας κλάσης τερματοφύλακας αλλά και ένας ποδοσφαιριστής επίσης. Στον ρόλο του τερματοφύλακα δεν είναι μόνο ο προστάτης των διχτυών. Με τις αμυντικές του ικανότητες βοηθάει την αμυντική γραμμμή και ωθεί την ομάδα προς τα εμπρός. Αυτό κάνει τον αντίπαλο να περιοριστεί στην μεσαία γραμμή και να γίνεται «παιχνίδι» στη μεριά του αντιπάλου.

image

Η αξιοποίηση του τερματοφύλακα για το ποδόσφαιρο είναι σαν να χρησιμοποιείς επιθετικά τον Βασιλιά στο σκάκι. Φανταστείτε τον Βασιλιά όχι ως ένα πιόνι που θα πρέπει όλα τα υπόλοιπα να το προστατεύουν αλλά ως ένα επιθετικό κομμάτι που μπορεί να συμμετέχει στο παιχνίδι. Με αυτόν τον τρόπο ο παίκτης έχει πλέον στα χέρια του ένα επιπλέον πιόνι από τον αντίπαλό του και σε σφιχτά παιχνίδια αυτό το πλεονέκτημα θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά μεταξύ νίκης και ήττας.

Ίσως αυτή η τακτική δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει για κάθε ομάδα αλλά η Γερμανία και η Μπάγερν Μονάχου έχουν τον τερματοφύλακα που θα φέρει την επανάσταση στο τι σημαίνει να παίζεις ανάμεσα στα δοκάρια. Ο προπονητής της Γερμανίας, Γιοακίμ Λεβ δήλωσε πως ο Νόιερ θα μπορούσε να παίξει ακόμα και στη μεσαία γραμμή.

Τα εύσημα δεν θα πρέπει να δωθούν μόνο στο Νόιερ αλλά και στον πιο προοδευτικό και επαναστατικό προπονητή που υπάρχει σήμερα, τον Πεπ Γκουαρντιόλα. Πριν από έξι μήνες, ο Άντι Τζέιμς έγραψε σχετικά με την εξέλιξη του Νόιερ και πως ο Γκουαρντιόλα τον μετέτρεψε σε έναν ποδοσφαιριστή, παρά έναν τερματοφύλακα. Σίγουρα, ακόμα και ο Τζέιμς θα έχει εκπλαγεί από τον έκταση και την ταχύτητα της εξέλιξης. Ο Γκουαρντιόλα έχει μια φιλοσοφία: ο  κάθε παίκτης, η θέση και η κίνηση του πρέπει να συμπληρώνει (ο ένας) τον άλλο σαν σύνολο.

Αυτό που είδαμε κόντρα στην Αλγερία, αλλά και σε άλλους αγώνες της Γερμανίας, είναι το μέλλον για τους τερματοφύλακες. Εκτός από τον κύριο σκοπό που είναι να κρατήσουν ανέπαφη την εστία, τώρα πλέον κατέχουν και άλλες αρμοδιότητες. Το μέλον του ποδοσφαίρου είναι ένα μέλλον όπου κάθε θέση έχει μια ποικιλία λειτουργιών. Οι μεσοαμυντικοί δεν θα σπάνε μόνο τις επιθέσεις του αντιπάλου, οι επιθετικοί δεν θα είναι απλώς σκόρερ και οι τερματοφύλακες δεν θα είναι μόνο για να υπερασπίζονται το τέρμα τους. Ο Μάνουελ Νόιερ μπορεί να είναι ο πρώτος μοντέρνος, κορυφαίος τερματοφύλακας αλλά δεν θα είναι ο τελευταίος.

Από το These Football Times