Το tvxs.gr εν όψει του Euro παρουσιάζει μία αναδρομή στις προηγούμενες διοργανώσεις του Ευρωπαϊκού πρωταθλήματος.

Το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα φιλοξενείται για πρώτη φορά το 1988 στη Δυτική Γερμανία και οι διοργανωτές, φιναλίστ του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1986 κόντρα στην Αργεντινή του θρυλικού Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα, φάνταζαν ως το ακλόνητο φαβορί για την κατάκτηση του τίτλου. Όμως οι Ολλανδοί του Ρίνους Μίχελς, με τους Γκούλιτ, Κούμαν, Ράικαρντ και Φαν Μπάστεν, τους χάλασαν τα σχέδια. Οι «οράνιε», που τη δεκαετία του ’70 δίδαξαν στον κόσμο το «ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο» αλλά έχασαν δύο φορές τον τίτλο σε τελικό Παγκοσμίου Κυπέλλου, στα γήπεδα της Δυτικής Γερμανίας πήραν την εκδίκησή τους…

Οι Δυτικοί Γερμανοί είχαν ένα δυνατό σύνολο και μεγάλες προσδοκίες. Με τον Φραντς Μπεκενμπάουερ στον πάγκο και παίκτες όπως οι Κέλερ, Ματέους, Κλίνσμαν, αλλά και την υποστήριξη της έδρας, όλοι εκτιμούσαν πως η Δυτική Γερμανία θα φτάσει στην κορυφή της Ευρώπης. Και οι εκτιμήσεις επιβεβαιώνονταν μέχρι τον ημιτελικό. Η Δυτική Γερμανία πέρασε από τους ομίλους αήττητη με δύο νίκες και μία ισοπαλία, αφήνοντας στη δεύτερη θέση την Ιταλία (λόγω διαφοράς τερμάτων), και στην τρίτη την Ισπανία. Η Δανία, η τέταρτη του πρώτου ομίλου, δεν κατάφερε να συγκεντρώσει ούτε έναν βαθμό. Στα γήπεδα της Δυτικής Γερμανίας η Ιταλία παρουσιάστηκε ανανεωμένη με νεαρούς παίχτες, που θα άφηναν στο στίγμα τους στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο την επόμενη δεκαετία, όπως οι Βιάλι, Μαντσίνι, Ντοναντόνι και ο 20χρονος τότε Πάολο Μαλντίνι, ο κορυφαίος αριστερός αμυντικός στην ιστορία του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος.

Στο δεύτερο όμιλο η ομάδα που κυριάρχησε ήταν η Σοβιετική Ένωση, με τους Ντασάεφ, Λιτόφτσενκο και Προτάσοφ, στη μεγάλη της επιστροφή αλλά και στο κύκνειο άσμα της σε Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, καθώς τρία χρόνια αργότερα το 1991 θα διαλυθεί. Στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1992 θα εμφανιστεί η «Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών», μια ομάδα του εθνικού διεθνούς περιφερειακού οργανισμού, που σχηματίστηκε μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης από ορισμένες πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες με κεντρικό πυλώνα τη Ρωσία, αλλά χωρίς την Ουκρανία, που είχε επιλέξει την πλήρη ανεξαρτησία της.

Με δύο νίκες και μια ισοπαλία η Σοβιετική Ένωση, που θύμιζε κάτι από το σπουδαίο ποδοσφαιρικό παρελθόν της, πέρασε στα ημιτελικά ως πρώτη συγκεντρώνοντας πέντε βαθμούς. Συνέτριψε την Αγγλία με 3-1, κέρδισε την Ολλανδία με 1-0 και ήρθε ισόπαλη με τη βόρεια Ιρλανδία. Από την άλλη οι Ολλανδοί έστειλαν τα δικά τους μηνύματα, καθώς πέρα από την ήττα από τη Σοβιετική Ένωση είχαν δύο νίκες με 1-0 την Ιρλανδία και με 3-1 την Αγγλία.

Η εμφάνιση των Άγγλων, σε ακόμη μια διοργάνωση, ήταν απογοητευτική και με συνοπτικές διαδικασίες τερμάτισαν τέταρτοι με τρεις ήττες, πίσω και από την τρίτη Ιρλανδία, που κατάφερε να συγκεντρώσει τρεις βαθμούς. Μεγάλη απούσα η Γαλλία που δεν κατάφερε να περάσει από τους προκριματικούς ομίλους στην τελική φάση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος.

Στα ημιτελικά η Σοβιετική Ένωση αντιμετωπίζει την ανανεωμένη Ιταλία, την οποία και αποκλείει σχετικά εύκολα με 2-0. Όμως η μεγάλη ανατροπή έγινε στον δεύτερο ημιτελικό. Η Δυτική Γερμανία, ως φαβορί, αντιμετωπίζει τους Ολλανδούς, σε μια επανάληψη του τελικού του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1974, τότε που οι Δυτικογερμανοί είχαν στερήσει από τους «οράνιε» τον τίτλο στην πρώτη τους παρουσία σε τελικό Παγκοσμίου Κυπέλλου. Ήταν μια ευκαιρία για εκδίκηση και οι Ολλανδοί δεν την άφησαν ανεκμετάλλευτη. Αν και οι Δυτικογερμανοί προηγήθηκαν στο 55ο λεπτό με πέναλτι του Ματέους, οι Ολλανδοί, με τον Κούμαν, κατάφεραν αρχικά στο 74ο λεπτό να ισοφαρίσουν με τον ίδιο τρόπο και στη συνέχεια, δύο λεπτά πριν από τη λήξη, να κερδίσουν τον αγώνα με γκολ του Φαν Μπάστεν.

Ο ημιτελικός Δυτική Γερμανία – Ολλανδία

Ο ημιτελικός Ιταλία – Σοβιετική Ένωση

Η Δυτική Γερμανία αποχωρεί από τη διοργάνωση, μέσα στο σπίτι της, και οι Ολλανδοί περνούν για πρώτη φορά στην ιστορία τους στον τελικό του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος. Εκεί θα συναντήσουν τη Σοβιετική Ένωση. Οι νέοι «Ιπτάμενοι Ολλανδοί» καλούνταν να πετύχουν αυτό που δεν κατάφερε η μεγάλη ολλανδική γενιά του «ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου» τη δεκαετία του ’70. Όχι απλώς τα κατάφεραν, αλλά πρόσθεσαν στον θρίαμβό τους και μια πινελιά ποδοσφαιρικής μαγείας. Το σκορ άνοιξε ο Ρούντ Γκούλιτ στο 32’ και στο 54ο λεπτό o Μάρκο φαν Μπάστεν, ύστερα από σέντρα και από πλάγια θέση, πετυχαίνει το ομορφότερο γκολ της καριέρας του και ένα από τα πιο θεαματικά όλων των εποχών, δείγμα της μεγάλης κλάσης του. Ο Ρινάτ Ντασάεφ, ο τερματοφύλακας των Σοβιετικών, αποσβολωμένος, παρακολούθησε απλά την μπάλα να καρφώνεται στη δεξιά του γωνία και η Ολλανδία για πρώτη φορά στην ιστορία της κατακτούσε την κορυφή της Ευρώπης.

Οι καλύτερες στιγμές του τελικού

«Ήμασταν στο δεύτερο ημίχρονο και ήμουν λίγο κουρασμένο. Ο Άρνολντ Μιούρεν σέντραρε και σκεφτόμου: “εντάξει μπορώ να κατεβάσω τη μπάλα και να δω μετά τι θα κάνω με όλους αυτούς τους αμυντικούς γύρω μου ή να ρισκάρω και να σουτάρω απευθείας”. Θα πρέπει να έχει και λίγο τύχη με ένα τέτοιο σουτ. Όλα πήγαν καλά. Είναι από αυτές τις φάσεις που απλά συμβαίνουν. Μπορείς να το δοκιμάσεις, αλλά σίγουρα θα πρέπει να έχεις και τύχη και εγώ την είχα την κατάλληλη στιγμή. Δεν κατάλαβα και πολλά εκείνη την ώρα, μπορείτε να το δείτε και στον πανηγυρισμό μου πως ρωτούσα: “Τι συνέβη;”», είπε σχολιάζοντας το υπέροχο γκολ του ο Μάρκο φαν Μπάστεν. Η διοργάνωση του 1988 του ανήκε, καθώς αναδείχθηκε καλύτερος παίχτης και πρώτος σκόρερ με 5 γκολ.

Διαβάστε επίσης

• Euro 1960: Η γέννηση της διοργάνωσης και ο θρίαμβος των κομμουνιστών
• Euro 1964: Στην Ισπανία του Φράνκο «μόνο ο ουρανός ήταν ουδέτερος»
• Euro 1968: Ιταλική αναγέννηση με κατενάτσιο και ένα τυχερό κέρμα
• Euro 1972: Κυρίες και κύριοι… ο Γκέρντ Μίλερ!
• Euro 1980: Geia Sou Ellada!
• Euro 1984: Η μαγεία του Μισέλ Πλατινί
• Euro 1992: Ο πόλεμος της Γιουγκοσλαβίας και οι «τουρίστες» Δανοί… πρωταθλητές Ευρώπης
• Euro 1996: Οι Γερμανοί ξέρουν, οι Άγγλοι δεν μπορούν… και πάλι