Οι αιτίες που μας έφεραν ως εδώ και κυρίως «τι πρέπει να κάνουμε;» είναι το αντικείμενο της ακτιβιστικής Έρευνας για την Κρίση της Κρυσταλίας Πατούλη -από τον Αύγουστο του 2010 μέχρι σήμερα- ερωτήματα στα οποία δίνουν τη δική τους απάντηση γνωστές προσωπικότητες των γραμμάτων, των επιστημών και των τεχνών. Σήμερα, δημοσιεύουμε τις απαντήσεις του Στέλιου Πελασγού Δρ., Ιστορητή, παιδαγωγού, συγγραφέα.

Ads

Έχω να μιλήσω σαν άνθρωπος του λόγου, και οι αιτίες και οι λύσεις που μπορώ να διακρίνω έχουν να κάνουν με τα λόγια και την σχέση τους με τις πράξεις. Τέχνη μου η προφορική λογοτεχνία και αφήγηση, η αρχαία τέχνη του παραμυθά και του ραψωδού. Επιστήμη μου η παιδαγωγική.

Ξεκινώ σαν καλλιτέχνης: Σήμερα οι πλατείες και τα καφενεία έπρεπε να φιλοξενούν ιστορητές που θα διηγούνταν με τα αρχαία υλικά τα σύγχρονα χάλια και τον αγώνα και τις ελπίδες μας. Λαϊκή προφορική λογοτεχνία που θα βοηθούσε τον κόσμο:

1. να εκφράσει το συναίσθημα του (οργή, φόβος, αγωνία, ελπίδα;),
2. να βρει τα στραβά που ξεχνιούνται και θολώνουν σκόπιμα και
3. να προτείνει λύσεις μικρές και μεγάλες για να ζήσουμε εμείς καλά κι εσείς καλύτερα.

Ads

Θα είμαι προκλητικός όπως μου επιτρέπουν τα κόλπα της τέχνης μου (που τα κλέβουν οι τηλεεισαγγελείς) για να ακουστώ στο καφενείο.

Το λέω: Θαυμάζω τους Γερμανούς και νομίζω ότι έχουν την μοναδική λύση στο πρόβλημα μας#*&**+? (αυτά είναι οι βρισιές και οι φωνές που ακούγονται στο καφενείο μόλις τα λέω αυτά. Καλά πάμε). Εξηγούμαι: Θαυμάζω όσους Γερμανούς καλλιτέχνες και διανοούμενους μετά από τόσα χρόνια μιλούν ακόμα για τον ναζισμό και σκαλίζουν την πληγή τους. Τους θαυμάζω που μελετούν ακόμα μέσα από την τέχνη τις 3 αδελφές: την ενοχή, την συνενοχή και την ανοχή. (Δεν θαυμάζω το κατεστημένο που αρνείται τις πολεμικές επανορθώσεις ασφαλώς). Θαυμάζω για παράδειγμα τον Μπ. Σλινκ που έγραψε το «Διαβάζοντας στην Χάνα» και αστυνομικά όπου παλιοί ναζιστές είναι σημερινοί μεγαλοβιομήχανοι. Τον θαυμάζω γιατί δεν καταγγέλλει απλά, δεν ψάχνει για καλούς και κακούς. Αναρωτιέται, αγαπά, πονά, αμφιβάλει. Ανοίγει δηλαδή κουβέντα με το παρελθόν του, με το έθνος του, με την ιστορία, με τον αναγνώστη του. Αναζητά την προσωπική και συλλογική ευθύνη.

Οι 3 αδελφές όπως βαραίνουν τους Γερμανούς βαραίνουν και μας. Ορισμένοι μάλιστα δειλοί Γερμανοί δεν ακολουθούν του γενναίους πατριώτες τους και βλέπουν χαιρέκακα τις 3 αδελφές μόνο στην δική μας πλάτη σήμερα.

Ενοχή. Συνενοχή. Ανοχή.

Ονειρεύομαι λοιπόν τους έλληνες καλλιτέχνες και διανοούμενους που δεν κατάφεραν (οι περισσότεροι) να μιλήσουν χωρίς φατριασμούς και φονταμενταλισμούς ούτε για την Κατοχή ούτε για τον Εμφύλιο ούτε για τα μετεμφυλιακά χρόνια και την Χούντα, να μιλήσουν σήμερα με θάρρος και χιούμορ και κέφι (χωρίς θάρρος το χιούμορ δεν είναι κεφάτο είναι κυνικό) για το πώς τα καταφέραμε να φτάσουμε ως εδώ.

Όχι εκτελούσαμε διαταγές. Κανένας δεν μας διέταξε.
Όχι δεν ξέραμε για τα στρατόπεδα εξόντωσης γιατί ήταν στην Πολωνία. Στο χωριό μας χτισθήκαν τα άχρηστα και αμαρτωλά, και τα στάδια χωρίς αθλητές και τα θέατρα χωρίς θεατές και τα ερευνητικά κέντρα χωρίς ερευνητές αλλά και οι βιλάρες με τις πισίνες όπου προσγειώνονταν ελικόπτερα με υπέρβαρους υπουργούς.

Θα έχει πολύ πλάκα. Αλλά να γελάμε και με μας όχι μόνο με τους άλλους.
 
Ονειρεύομαι λοιπόν μια άνθηση λαϊκού πολιτισμού με αυτό το θέμα. Παραμυθάδες καυστικούς να λένε ιστορίες για το πώς φτάσαμε ως εδώ και να πετάνε σπόντες πολιτικές και αυτοσαρκαστικές. Καραγκιοζοπαίκτες με Καραγκιόζη βρώμικο, έργα κουτσαβάκικα και ντόμπρα για το φέσι των Ολυμπιακών όχι με εξυγιασμένο Καραγκιόζη που όλα τα φταίει ο Πασάς κι ο Χατζιαβάτης. Ρεμπέτικα και λαϊκές μπαλάντες μόρτικες που δεν θα παριστάνουν ότι ζουν στην Νέα Υόρκη αλλά θα κλαίνε ονομαστικά λ.χ. για τον Αλ Καπόνε του Βοτανικού και του Ελαιώνα και τις γκόμενες του. Σινεμά φτηνό με την ψηφιακή να δείχνει όχι την πραγματικότητα αλλά τις ιστορίες που θα μας κάνουν να καταλάβουμε την πραγματικότητα.
 
Για να ξυπνήσει όμως ο λαϊκός πολιτισμός πρέπει να κλείσουμε την τηλεόραση, έναν από τους βασικούς λόγους που φτάσαμε ως εδώ. Δεν αστειεύομαι. Είμαστε οι Ευρωπαίοι πρωταθλητές στην τηλεθέαση κι ας μην έχουμε Μπερλουσκόνι πρωθυπουργό αλλά μπερλουσκονίσκους, έναν μάλιστα κι αρχηγό κόμματος και μέλος της κυβέρνησης εθνικής σωτηρίας.

Με το που θα κλείσουμε την τηλεόραση αμέσως είμαι σίγουρος ότι το χρέος μας θα μειωθεί.
Και έπειτα θα αρχίσουμε να λέμε ιστορίες για να διακρίνουμε την αλήθεια από το παραμύθι και να μην πάμε να σβήσουμε την φωτιά με λάδι και με πυροσβέστες εθνικής σωτηρίας τους εμπρηστές. 
 
Να τα πω και σαν επιστήμονας παιδαγωγός.

Με ξεχαρβαλωμένη παιδεία δεν θα βγούμε ποτέ από την τρύπα.
 Δεν σεβόμαστε τον Δάσκαλο. Είμαστε έτσι κι αλλιώς έθνος αυτοδίδακτο –δεν χρωστάμε τίποτα σε κανένα ούτε στην γνώση και έτσι εισάγουμε μεγάλες ποσότητες φυκιών ως μεταξωτές κορδέλες.

Απαξιώσαμε τους Δασκάλους και τώρα θα τους διώξουμε να βάλουμε μηχανές και τεχνολογία. Τους βγάλαμε ξυπόλητους στα αγκάθια από πανεπιστήμια όπου διδάσκουν φακίρηδες (εκτός των αιωνίων φωτεινών εξαιρέσεων) την επιστήμη να πατάς τα αγκάθια και να λες είναι φυσικό και κάνει καλό, φακίρηδες που κληρονομήσαν την έδρα από το σόι τους, διορίσθηκαν από τα κόμματα ή προσφέροντας «εξυπηρετήσεις» και πήραν διδακτορικό ενώ ήδη δίδασκαν στο Πανεπιστήμιο (είναι δημοσιευμένες οι στατιστικές για τις συγγενικές σχέσεις των διδασκόντων).
Μοιράσαμε στους μεγαλοεκδότες ευρωπαϊκά λεφτά για απειράριθμα σχολικά βιβλία που δεν είναι δυνατόν να διαβαστούν και λυγάνε τις πλάτες των παιδιών μας που τα κουβαλούν. Φάγαμε τις επιδοτήσεις για την παιδεία χωρίς σχεδιασμό και στόχους. Σε σχολικές βιβλιοθήκες που δεν υποστηρίζουμε, σε άχρηστα  όργανα που δεν ζητήθηκαν (πόσα μικροσκόπια πια να χρειάζεται ένα Λύκειο που πέφτουν οι σοβάδες;), σε επιμορφώσεις από τις ίδιες και τις ίδιες πανεπιστημιακές δυναστείες και κομματικές αυλές κ.λ.π.

Τι μπορούμε να κάνουμε για την παιδεία;

1. Πρώτα αναστύλωση του κύρους του δασκάλου και πάταξη της κομματοκρατίας.

2. Αξιολόγηση διαρκής όλων σε όλα τα επίπεδα με επιστημονικά κριτήρια που δεν θα αλλάζουν κάθε χρόνο (η διεθνής βιβλιογραφία έχει εκατομμύρια σελίδων για τρόπους αξιολόγησης όχι μόνο των διδασκόμενων αλλά και των διδασκόντων).

3. Υπεράσπιση των ανθρωπιστικών επιστημών απέναντι στους Ταλιμπάν της θρησκείας της Τεχνολογίας και Οικονομίας (η οικονομία παρουσιάζεται τεχνηέντως ως φυσική επιστήμη η οποία μπορεί τάχα να έχει φυσικούς νόμους – σαν τον νεοφιλελευθερισμό Χα, Χα, Χα)

4. Καταπολέμηση της μεταμοντέρνας Υποκρισίας και του Φαρισαϊσμού. Μας ενοχλούν τα θρησκευτικά αλλά όχι η κατήχηση στα δόγματα της βιοτεχνολογίας και των μεταλλαγμένων από το βιβλίο Βιολογίας του Γυμνασίου ή η εισβολή της λατρευτικής πρακτικής του γκουγκλισμού  στο πάνσοφο, παντοδύναμο internet ως η ανώτατη πηγή γνώσης όταν το παιδί δεν ξέρει να αναζητήσει την γνώση σε ένα βιβλίο ή σε μια δημόσια βιβλιοθήκη.

5. Επαναφορά του δημοκρατικού θεσμού των πρότυπων σχολείων, της μόνης ευκαιρίας που είχε ένα παιδί λαϊκής τάξης να εισαχθεί σε ένα σχολείο υψηλής ποιότητας μετά από εθελοντικές, σκληρές και αδιάβλητες εξετάσεις. Μόνο έτσι θα πάψει να είναι απόλυτα ταξική και άδικη η παιδεία στην Ελλάδα. Μόνο έτσι θα έχουμε την ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΑΛΕΝΤΩΝ που χρειαζόμαστε και θα πείσουμε και αυτούς τους χαρισματικούς αυριανούς επιστήμονες να μείνουν στην χώρα τους.

6. Αναβάθμιση της τεχνικής παιδείας με μαθητές και δασκάλους αφοσιωμένους στην μαστοριά τους και τον θαυμασμό της κοινωνίας, όπως είναι ακόμα σήμερα στην Γαλλία και σε άλλες χώρες οι «σύντροφοι των έργων/ καθήκοντος» compagnons du devoir, περήφανοι και περιζήτητοι απόγονοι των μεσαιωνικών συντεχνιών τεχνιτών

7. Τέλος να πω το πιο μακροχρόνιο και οραματικό γιατί και η επιστήμη έχει οράματα: Έλληνικό σχολείο πολλαπλής νοημοσύνης (multiple intelligence) με 1/3 του σχολικού χρόνου σε τάξεις –εργαστήρια όχι ανά ηλικία αλλά σύμφωνα με τις επιμέρους ικανότητες, 1/3 στο μουσείο –εργαστήρι και 1/3 στην κοινωνία. Ένα σχολείο ικανό να τρέξει γρήγορα με όσους τρέχουν και ικανό να περιμένει υπομονετικά όσους βραδυπορούν (ενώ σήμερα κόβει τα ποδάρια όσων πάνε να τρέξουν και πετάει έξω όσους βραδυπορούν για να βαδίζουμε όλοι με τον μακάριο ρυθμό του κομματόσκυλου).

Για μια τέτοια παιδεία είμαστε πολλοί αυτοί που θα σκιζόμασταν στην δουλειά. Τα παιδιά και οι νέοι που θα έβγαιναν από αυτά τα σχολεία και τα πανεπιστήμια θα κάναν την Ελλάδα να λάμψει.

Στέλιος Πελασγός Δρ.
Ιστορητής (επαγγελματίας παραμυθάς), παιδαγωγός, συγγραφέας
www.storytelling.gr