«Η νύφη είναι όμορφη, αλλά είναι παντρεμένη με άλλον»
Αναφορά στον Θίοντορ Χερζλ για τη Γη της Επαγγελίας
 
«Κανένας λαός δεν απελευθερώθηκε από την αποικιοκρατία επειδή κατάφερε να ξεπεράσει τον δυνάστη του σε δύναμη, αλλά επειδή δημιούργησε τις συνθήκες που έκαναν το κόστος κατοχής μεγαλύτερο από τα κέρδη που προκύπτουν από την κατοχή.»
Φουάντ Αλ-Μπιτάρ. Επικεφαλής Διπλωματικής Αντιπροσωπείας PLO Αθήνας
 
 
Υπάρχουν μερικά θέματα τόσο συναισθηματικά φορτισμένα, που μας κάνουν να αφήνουμε στην άκρη τη λογική και να αντιδρούμε ενστικτωδώς. Ένα από αυτά είναι και το Παλαιστινιακό ζήτημα, ένα ζήτημα που από την ίδρυση του Ισραήλ απασχολεί τη διεθνή κοινή γνώμη καθώς παρακολουθεί ένα δράμα σε εξέλιξη, με χιλιάδες θύματα στο ενεργητικό των δύο λαών. Στην Ελλάδα, όπου ο ευρωπαϊκός αντι-αμερικανισμός καλά κρατεί, όπου «το Παλαιστινιακό» μπορεί να αναφέρεται είτε στην εν λόγω διαμάχη είτε σε ένα φουλάρι, και η φράση «τ’ αδέρφια μας οι Παλαιστίνιοι» έχει γίνει σύμβολο αριστερών, αναρχικών και ειρηνιστών, όποιος κάνει κριτική στους Παλαιστινίους χαρακτηρίζεται φασίστας και απολογητής του ιμπεριαλισμού. Αν από την άλλη μιλήσει για τα εγκλήματα του Ισραήλ, θα κατηγορηθεί ως αντισημίτης ή και ως…Ναζί.

Πέρα από τέτοιους ακραίους χαρακτηρισμούς, και τώρα που επικρατεί σχετική ηρεμία στην Παλαιστίνη μετά την εκεχειρία που υπογράφτηκε πρόσφατα, ας δούμε πιο ψύχραιμα το ζήτημα. Παρακάτω θα περιγραφεί ο ρόλος που παίζουν στη διαμάχη οι Παλαιστίνιοι, οι Ισραηλίτες, οι Δυτικές χώρες και ο θρησκευτικός φανατισμός
 

Από καλοκαιρινά στρατόπεδα εκπαίδευσης και επιμόρφωσης της Χαμάς
 
Ο Παλαιστίνιος συγγραφέας Edward Said γράφει ότι η Χαμάς «είναι βίαιη και πρωτόγονη μορφή αντίστασης» που προσπαθεί «να οργανώσει την ατομική συμπεριφορά με όλο και πιο απλές, απλουστευτικές ιδέες». Η Χαμάς δεν είναι μια περιθωριακή ομάδα που έχει επιβληθεί στους Παλαιστίνιους. Είναι ένα κόμμα/τρομοκρατική οργάνωση, που ψηφίστηκε το 2006 από τους Παλαιστίνιους με μεγάλη πλειοψηφία, σε ανοιχτές, δίκαιες εκλογές. Στο καταστατικό της κηρύττει την εξολόθρευση του Ισραήλ, και μνημονεύει τα «Πρωτόκολλα των Πρεσβύτερων της Σιών», ένα αποδεδειγμένα (και προφανώς) επινοημένο κείμενο, για να ξεσκεπάσει τα δήθεν σχέδια των Εβραίων να κατακτήσουν τη μία χώρα μετά την άλλη, με σκοπό την κυριαρχία του πλανήτη. Είναι ένα καταστατικό που προφητεύει (και ανυπομονεί για) τη μέρα που ακόμα και η φύση θα εναντιωθεί τους Εβραίους, όπου τα δέντρα θα φωνάζουν στους Μουσουλμάνους «Ένας Εβραίος κρύβεται πίσω μου, έλα και σκότωσέ τον». Όλα αυτά, την ίδια στιγμή που στον μουσουλμανικό κόσμο όχι μόνο υπάρχει (σε πολύ μεγάλο ποσοστό) άρνηση του Ολοκαυτώματος, αλλά και η ευχή ότι το Ολοκαύτωμα θα έπρεπε να έχει συμβεί, και αν δοθεί η ευκαιρία, θα συμβεί. Η UNESCO αναγκάστηκε να αποσύρει τη χρηματοδότηση ενός περιοδικού για παιδιά που έχει σπόνσορα την Παλαιστινιακή Αρχή και επαινεί τον Χίτλερ για τις δολοφονίες Εβραίων. Αν θέλουμε να λέμε ότι μαθαίνουμε από την Ιστορία, μάλλον πρέπει να δίνουμε προσοχή όταν κάποιος μιλάει για γενοκτονικές προθέσεις, γιατί το πιο πιθανό είναι ότι θα τις κάνει και πράξη. Μπορεί η Ισραηλιτική ηγεσία να συνεργαστεί με τέτοιους ομολόγους;

Ένα χρόνο πριν τις εκλογές, το 2005, το Ισραήλ αποφάσισε απόσυρση των στρατιωτικών του δυνάμεων από την Λωρίδα της Γάζας και εγκατάλειψη των αποικιακών καταυλισμών εκεί, ακόμα και προχωρώντας σε έξωση των Ισραηλινών που δεν ήθελαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Αυτό ήταν μια πολύ σημαντική εξέλιξη που θα μπορούσε να γίνει αρχή για μια πορεία προς την ειρήνη, αλλά η Χαμάς την ακύρωσε με τη δηλωμένη της επιθυμία για καταστροφή του Ισραήλ, με τη μετατροπή της Γάζας σε αποθήκη πολεμοφοδίων και με την αναπόφευκτη αλυσιδωτή αντίδραση που οδήγησε σε νέες εχθροπραξίες.

Στα επεισόδια του καλοκαιριού του 2014, έγινε καθημερινή εμπειρία να βλέπουμε εικόνες με θύματα αμάχων από την Παλαιστινιακή μεριά. Οι Ισραηλινοί χαρακτηρίζονταν σαν «τέρατα», και οργισμένοι συμπολίτες μας έβγαιναν στο δρόμο για πορείες συμπαράστασης στους Παλαιστίνιους. Δεν επιχειρήθηκε όμως να δοθεί μια λογική απάντηση στο ερώτημα «γιατί το Ισραήλ να θέλει να σκοτώνει αμάχους;» Φυσικά δεν υπάρχει λογική απάντηση γιατί πολύ απλά το Ισραήλ δεν θέλει να σκοτώνει αμάχους. Ποιον θα εξυπηρετούσε αυτό εξάλλου; Αν το Ισραήλ αποφάσιζε να στοχεύσει τον άμαχο πληθυσμό, την επόμενη μέρα δεν θα υπήρχε μάλλον ούτε ένας Παλαιστίνιος όρθιος. Τα όπλα τα έχει. Τις ευκαιρίες τις έχει. Και τις αφορμές έχει. Αλλά δεν το κάνει. Και δεν χρειάζεται να υποθέσουμε ότι οι Ισραηλινοί είναι ογκόλιθοι ηθικής, ότι οι λόγοι που δεν σκοτώνουν αμάχους είναι αποκλειστικά ανθρωπιστικοί˙ μπορεί κάλλιστα ο μόνος λόγος να είναι ότι φοβούνται την αντίδραση της διεθνούς κοινής γνώμης και την απόσυρση της αναγκαίας για αυτούς αμερικάνικης υποστήριξης. Πάντως δεν το κάνει.

Την ίδια στιγμή, η Χαμάς έχει αυτόν ακριβώς τον στόχο: τους Εβραίους άμαχους. Δεν ρίχνει τις ρουκέτες της σε στρατιώτες, στρατιωτικές βάσεις ή άλλους στρατηγικούς στόχους, τις ρίχνει αδιακρίτως σε κατοικημένες περιοχές. Ο μόνος λόγος που υπάρχει τόσο άνιση αντιστοιχία αθώων θυμάτων μεταξύ των Παλαιστινίων και των (ελάχιστων) Ισραηλιτών είναι ότι το Ισραήλ έχει τη δυνατότητα να προστατεύσει τους πολίτες του καλύτερα. Έχει τον «Σιδερένιο Θόλο» για την προστασία από τις ρουκέτες της Χαμάς και τα καταφύγια όπου κρύβονται οι πολίτες την ώρα της επίθεσης.

Και η Χαμάς έχει χτίσει καταφύγια, μόνο που δεν επιτρέπεται σε πολίτες η είσοδος σε αυτά. Τα καταφύγια είναι φτιαγμένα αποκλειστικά για τα ηγετικά στελέχη της, και για τον οπλισμό της. Η Χαμάς έχει αφιερώσει όλους τους πόρους της σε επιθετικά μέσα, σε εξοπλισμό, αλλά και στην κατασκευή τούνελ που συνδέουν Παλαιστινιακά εδάφη με Ισραηλιτικά, τα οποία χρησιμοποιούν για απαγωγές Εβραίων και τρομοκρατικές ενέργειες. Και όχι μόνο αυτό, αλλά επανειλημμένα έχουν βάλει στο προσκήνιο παιδιά, γυναίκες και ηλικιωμένους Παλαιστίνιους πολίτες σαν ασπίδες στις Ισραηλιτικές επιθέσεις. Δεν είναι τυχαίο που εκτοξεύουν ρουκέτες από σχολεία και νοσοκομεία, αφού ξέρουν ότι το Ισραήλ θα δεχτεί κριτική για τυχόν καταστροφές τέτοιων κτηρίων, πόσο μάλλον για το θάνατο των πολιτών που βρίσκονται μέσα. Πριν από κάθε Ισραηλιτική επίθεση με πυραύλους, το Ισραήλ προειδοποιεί τους κατοίκους να φύγουν από τις περιοχές που θα πληγούν, ακριβώς για την αποφυγή της πρόκλησης αθώων θυμάτων. Αυτό το κάνει είτε με τηλεφωνήματα είτε με φυλλάδια που διασκορπίζει με αεροπλάνα είτε ακόμα και με SMS. Και αν οι πολίτες επιλέξουν να φύγουν από τις περιοχές αυτές, η Χαμάς τους προτρέπει να μείνουν (ή να επιστρέψουν) για να αντιμετωπίσουν την επίθεση, ή προσπαθεί να τους πείσει ότι οι προειδοποιήσεις του Ισραήλ είναι ψεύτικες με μόνο σκοπό να δημιουργήσουν πανικό. Αυτό η Χαμάς το βρίσκει σαν επιτυχημένη πρακτική, όπως έχει παραδεχτεί ο εκπρόσωπός της, Sami Abu Zuhri. Τα πτώματα των αθώων Παλαιστινίων βοηθάνε μόνο τη Χαμάς, καθώς από πάνω τους μπορεί να λέει επίσημα «Όλοι οι Ισραηλινοί έχουν γίνει δικαιολογημένοι στόχοι».

Αν ακόμα δεν έχουμε πειστεί για το ποιος έχει το ηθικό προβάδισμα σε αυτό το θέμα, ας το σκεφτούμε καλύτερα. Όταν η Χαμάς χρησιμοποιεί ανθρώπινες ασπίδες, ουσιαστικά παραδέχεται ότι το Ισραήλ δεν επιθυμεί να πεθαίνουν άμαχοι. Αλλιώς, πώς ακριβώς θα περίμενε να λειτουργήσει αποτρεπτικά η παρουσία παιδιών σε τυχόν αντίποινα των Εβραίων; Και ας κάνουμε και μια υπόθεση: Αν οι Ισραηλίτες έκαναν το ίδιο, αν χρησιμοποιούσαν τα παιδιά τους σαν ασπίδες όπως κάνει η Χαμάς, θα απέτρεπαν μια επίθεση εναντίον τους; Όχι. Σε μια τέτοια περίπτωση, πρώτα θα πέθαιναν τα παιδιά των Εβραίων και μετά οι ίδιοι.

Εν τέλει, το Ισραήλ επιχειρεί (και πετυχαίνει) να προστατέψει τους πολίτες του που στοχοποιούνται από ρουκέτες, ενώ η Χαμάς προτρέπει τους πολίτες της να στηθούν μπροστά σε πυραύλους που δεν στοχεύουν αυτούς.

Και πολύ πριν τη Χαμάς, η ηγεσία του Αραφάτ στην PLO δεν είχε θετικά αποτελέσματα ως προς την επίλυση του Παλαιστινιακού. Ο Said μιλάει για τις «καταστροφικές άστοχες κρίσεις κα αποτυχίες» του Αραφάτ, από την «ατυχή παλαιστινιακή ανάμιξη στις υποθέσεις του Λιβάνου που κατέληξε στις συμφορές του 1982» μέχρι «τις άστοχες τακτικές της ηγεσίας της PLO κατά τη διάρκεια της κρίσης του Κόλπου», όπου ο Αραφάτ υποστήριξε τον Σαντάμ στην προσπάθειά του να προσαρτήσει το Κουβέιτ, αποξενώνοντας το Ισραήλ, τις ΗΠΑ και την υπόλοιπη Δύση, στάση για την οποία ο Πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής απολογήθηκε το 2004.
 

Τα «θύματα των θυμάτων» όπως χαρακτηρίζει τους ομοεθνείς του ο Said, σε ουρές αναμονής Ισραηλινού σημείου ελέγχου.
 
Όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι το Ισραήλ έχει το ηθικό προβάδισμα πάντα, ή σε όλες τις περιπτώσεις. Επί δεκαετίες προβαίνει σε πράξεις που καταδικάζονται σαν εγκλήματα πολέμου από την Διεθνή Αμνηστία και την Human Rights Watch. Έχτισε ένα τοίχος που διαχωρίζει περιοχές της χώρας, και διχοτομεί την Ιερουσαλήμ, με το πρόσχημα ότι θέλει να προστατευτεί από τρομοκρατικές επιθέσεις (και η αλήθεια είναι ότι οι επιθέσεις έχουν σχεδόν μηδενιστεί), αλλά το έχτισε πέρα από τα σύνορα που διαχωρίζουν τις δύο χώρες, ουσιαστικά κλέβοντας εδάφη. Οι καταυλισμοί που χτίζει από το ’67 μέχρι σήμερα καταδικάζονται από τον ΟΗΕ αλλά και τη σύμμαχό της Αμερική και άλλες χώρες. Στη Γαλλική γλώσσα, οι «καταυλισμοί» ονομάζονται σαν αυτό ακριβώς που είναι, δηλαδή «αποικίες» (colonie).

Η ύπαρξη καταυλισμών (και οι δρόμοι που τους ενώνουν) καταπιέζουν το βασικό ανθρώπινο δικαίωμα των Παλαιστινίων της ελεύθερης μετακίνησης μεταξύ χωριών και πόλεων, αφού σε καθημερινή βάση ένας «πολίτης» δεν ξέρει αν θα φτάσει στον προορισμό του σε 30 λεπτά ή σε 4 ώρες, όταν χρειάζεται να περάσει από Ισραηλινά «σημεία ελέγχου» (checkpoints) για να χρησιμοποιήσει τα οδικά δίκτυα της ίδιας του της χώρας. Αρκεί να φανταστούμε κάποιον Παλαιστίνιο που εργάζεται λίγα χιλιόμετρα μακριά από το σπίτι του για να πάρουμε μια ιδέα του πόσο δυσκολεύεται η ζωή του από αυτές τις πολύωρες καθυστερήσεις. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που τέτοια σημεία ελέγχου έχουν απαγορεύσει ή επιβραδύνει τη δίοδο σε ασθενοφόρα, με αποτέλεσμα γυναίκες να πεθαίνουν στη γέννα μαζί με τα βρέφη τους, και τραυματίες να υποκύπτουν στα τραύματά τους πριν προλάβουν να φτάσουν στο νοσοκομείο. Ο Νόαμ Τσόμσκι το θέτει απλά: «Είμαστε ρατσιστές ή όχι; Αν δεν είμαστε, τότε ο ιθαγενής πληθυσμός έχει τα ίδια δικαιώματα με τους αποίκους που τους αντικατέστησαν.» Οι παραπάνω περιορισμοί των ελευθεριών όμως, και πολλές άλλες εκφάνσεις απαξίωσης εναντίον των Παλαιστινίων από το κράτος του Ισραήλ, ταπεινώνουν τους Παλαιστίνιους και τους κλέβουν την αξιοπρέπεια, θεωρώντας τους πολίτες β’ κατηγορίας και σίγουρα δεν οδηγούν σε μια ειρηνική συμβίωση των δύο λαών. Το 1975 η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, με το ψήφισμα 3379, εξίσωσε τον όρο «σιωνισμός» με «ένα είδος ρατσισμού και φυλετικής διάκρισης». Την ίδια στιγμή, ο Υπουργός Άμυνας του Ισραήλ αποκαλεί τον στρατό της χώρας (IDF) «τον πιο ηθικό στρατό του κόσμου».
 

Κάθε κριτική στο Ισραήλ και υποστήριξη μιας ελεύθερης Παλαιστίνης φιμώνεται με την κατηγορία του αντισημιτισμού.
 
Το Ισραήλ φαίνεται να συμπεριφέρεται στους Παλαιστινίους όπως οι Αμερικάνοι στους Ινδιάνους. Οι αναλογίες μεταξύ Αμερικάνων/Ισραηλινών και Ινδιάνων/Παλαιστινίων είναι αρκετά έντονες, και, όπως λέει ο Νόρμαν Φίνκελσταϊν, ίσως γι’ αυτό μεγάλη μερίδα του λαού των ΗΠΑ να αισθάνεται ταύτιση με τη μεριά των Εβραίων αποίκων. Η Γκόλντα Μέιρ, πρωθυπουργός του Ισραήλ το 1969, προσπάθησε να δικαιολογήσει…υπαρξιστικά το δικαίωμα της παρουσίας Εβραίων στην περιοχή, όταν δήλωσε: «Δεν υπήρχαν Παλαιστίνιοι…Δεν είναι ότι υπήρχε Παλαιστινιακός λαός στην Παλαιστίνη που να θεωρεί τον εαυτό του Παλαιστινιακό λαό και εμείς ήρθαμε και τους διώξαμε και τους πήραμε τη χώρα. Δεν υπήρχαν.»

Υποστήριξη στο Ισραήλ δίνει στην Αμερική και το κίνημα «Χριστιανικός Σιωνισμός», που προπαγανδίζει την ίδρυση του Ισραήλ ως εκπλήρωση της Βιβλικής Προφητείας, και μάλιστα θεωρεί ότι το Ισραήλ οφείλει να εξαπλωθεί και να καλύψει την περιοχή από τη Μεσόγειο μέχρι τον Περσικό Κόλπο, για να ακολουθήσει η Αποκάλυψη. Γνωστή είναι επίσης και η επιρροή του Ισραηλιτικού λόμπι στην Αμερικάνικη εξωτερική πολιτική, αν και συχνά υπερβάλλεται. Ο Τσόμσκι σε άλλο άρθρο του λέει πως οι ΗΠΑ και το Ισραήλ απαιτούν από τη Χαμάς να καταδικάσει τη βία και να δεχτεί τις διεθνείς συμφωνίες, την ίδια στιγμή που το ίδιο το Ισραήλ ούτε τη βία έχει καταδικάσει ούτε συμμορφώνεται με αυτές τις διεθνείς συμφωνίες.

Το Ισραήλ ιδρύθηκε μετά την ανάπτυξη του Σιωνισμού στην Ευρώπη των αρχών του 20^ου αιώνα, όπου ένα από τα συνθήματα που ακούγονταν ήταν το «Μια γη χωρίς λαό, για έναν λαό χωρίς γη». Όμως η γη εκείνη είχε έναν λαό, τον Παλαιστινιακό, ο οποίος αναγκάστηκε σε εκτοπισμό από μια περιοχή που αποκαλούσε πατρίδα και κατοικούσε επί αιώνες. Η απομάκρυνσή του έγινε βίαια, χωρίς να ερωτηθεί και χωρίς να ληφθούν υπόψη οι ενστάσεις του. Υπαίτιοι γι’ αυτό ήταν οι πολιτικοί του ΟΗΕ και (ποιοι άλλοι;) οι Βρετανοί. Κάποιος έχει πει ότι «Το μόνο χειρότερο από το να έχεις για εχθρούς τους Βρετανούς, είναι να τους έχεις για φίλους», ένα ρητό που αρμόζει και σε αυτήν την περίπτωση, αφού η ευρύτερη περιοχή της Παλαιστίνης είχε δοθεί υπό Βρετανική διοίκηση μετά τον 1^ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι Άγγλοι υποσχέθηκαν τη χώρα και στους Εβραίους, και στους Άραβες, οδηγώντας τους σε ρήξη και σε αιματηρά επεισόδια. Όταν είδαν ότι έχασαν τον έλεγχο της κατάστασης παραχώρησαν την ευθύνη στον ΟΗΕ, δίνοντάς του το δικαίωμα να χαράξει νέα σύνορα. Ο Παλαιστινιακός λαός φαίνεται να έπεσε θύμα των συγκρουόμενων δυτικών δυνάμεων, που παίζοντας το δικό τους παιχνίδι, άλλαξαν τη μοίρα του, χωρίς αυτός να συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις και στις συμφωνίες.
 

Όμηροι της πίστης
 
Εκτός από όμηροι της ιστορίας όμως, οι δύο λαοί της περιοχής, Εβραίοι και Μουσουλμάνοι, είναι και όμηροι των θρησκευτικών δογμάτων τους. Είναι δεκτό και κατανοητό ότι οι Εβραίοι είναι τα θύματα συνεχών διακρίσεων, διωγμών και βιαιοπραγιών από το 70 μ.Χ. που εκδιώχτηκαν από την πατρίδα τους. Ο αντισημιτισμός δεν γεννήθηκε μέσα σε μια δεκαετία από τους οργιώδεις λόγους του Χίτλερ, αλλά είναι αποτέλεσμα δύο χιλιάδων χρόνων χριστιανικής και μουσουλμανικής μισαλλοδοξίας, που προπαγανδιζόταν από τους άμβωνες των εκκλησιών και τα Χαντίθ του Ισλάμ. Ο Κρίστοφερ Χίτσενς το έθεσε κάπως έτσι (παραφράζω): «Οι Εβραίοι είναι ο μόνος λαός που αναγνώρισαν στο πρόσωπο και του Ιησού και του Μωάμεθ, έναν απατεώνα. Νομίζετε ότι οι Χριστιανοί και οι Μουσουλμάνοι θα τους το συγχωρήσουν εύκολα;» Μάλλον όχι. Μόλις στις αρχές της δεκαετίας του 1960 η Καθολική Εκκλησία απέσυρε την συλλογική κατηγορία κατά των Εβραίων ως θεοκτόνων (κάτι που, από όσο γνωρίζω, δεν έχει κάνει η Ελληνική Ορθόδοξη εκκλησία, αλλά το έκανε ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου). Είναι κατανοητό λοιπόν ότι οι Εβραίοι ιστορικά έχουν υποστεί διώξεις, με αποκορύφωμα το Ολοκαύτωμα. Είναι κατανοητό ότι η Ευρώπη, μετά το Ολοκαύτωμα, αισθανόταν ενοχή απέναντι στους Εβραίους και θέλησε να τους αποκαταστήσει. Είναι κατανοητό επίσης το ότι οι Σιωνιστές Εβραίοι θέλησαν μια δικιά τους χώρα για να αισθάνονται ασφαλείς. Γιατί όμως να πληρώσουν οι Παλαιστίνιοι για τα εγκλήματα των Γερμανών; Και γιατί οι Εβραίοι να διαλέξουν εκείνη ακριβώς την περιοχή; Υπήρχαν, για παράδειγμα, άλλες συγκεκριμένες προτάσεις για εγκατάσταση στην Ουγκάντα ή στην Αργεντινή. Η απάντηση είναι απλή: Γιατί η περιοχή της Παλαιστίνης τους είχε υποσχεθεί, στο ιερό τους κείμενο, από τον θεό. Αν οι Εβραίοι δεν θεωρούσαν ότι ο θεός τους αναλαμβάνει και το ρόλο μεσίτη οικοπέδων, δεν θα μιλούσαμε καν για «Παλαιστινιακό». Ίσως βέβαια μιλούσαμε για «Αργεντινικό», ίσως και όχι. Είναι όμως τουλάχιστον ειρωνικό που οι Εβραίοι ίδρυσαν μια χώρα για να αισθάνονται ασφαλείς, διαλέγοντας μια περιοχή που είναι περικυκλωμένη από Μουσουλμάνους, δεδομένου του μουσουλμανικού αντισημιτισμού. Αλλά λένε ότι η ειρωνεία ταιριάζει στους Εβραίους.
 

«Ταλαιπωρημένοι από τον πόλεμο Εβραίοι ιδρύουν πατρίδα μεταξύ Συρίας, Λιβάνου, Ιορδανίας, Αιγύπτου» – από την σατιρική ομάδα ΟΝΙΟΝ.
 
 
Οι φωτογραφίες είναι από εδώ:
 
·      https://skeptikai.com/2013/05/02/hamas-israel-ceasefire-ends-as-gaza-schools-drop-sports-for-military-training/
·      https://defence.pk/threads/should-pakistan-recognize-israel.27309/page-12
·      https://theendofzion.com/2013/01/20/the-accusation-of-anti-semitism-jonathan-azaziah/
·      https://www.thefridaytimes.com/beta3/tft/article.php?issue=20120309&page=22
·      https://o.onionstatic.com/images/8/8701/original/700.jpg