Τα δελφίνια είναι χωρίς αμφιβολία υπερβολικά έξυπνα σαν είδος. Μα η ικανότητα τους να χρησιμοποιούν την ευφυΐας τους για να επιβιώσουν συνεχίζει να εκπλήσσει συνεχώς τους θαλάσσιους βιολόγους.

Υπάρχουν 36 γνωστά είδη δελφινιών, από το μικροσκοπικό δελφίνι του Μάουι μέχρι την Όρκα που έχει το μέγεθος ενός τροχόσπιτου. Όλα αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα: πώς να πιάσουν την τροφή χωρίς χέρια.

Ο δακτύλιος της «λασπης»

Το πλέον μελετημένο είδος, το κοινό ρινοδέλφινο, έχεις αναπτύξει μια σειρά από στρατηγικές κυνηγίου με μία από αυτές να είναι ο λεγόμενος δακτύλιος λάσπης.

Με μερικά δυνατά κουνήματα της ουράς τους και κολυμπώντας σε κύκλο, αυτοί οι θηρευτές εγκλωβίζουν ένα κοπάδι από ψάρια μέσα σε έναν κυκεώνα “λάσπης”. Στα μάτια των ψαριών η ομίχλη που δημιουργεί η λάσπη στο νερό μοιάζει με αδιαπέραστο τοίχο, κάτι που τα πανικοβάλει με αποτέλεσμα να προσπαθούν να ξεφύγουν πηδώντας στην επιφάνεια του νερού πάνω από το εμπόδιο. Δυστυχώς για αυτά στην επιφάνεια τα περιμένουν με ανοιχτά τα στόματα τα άλλα δελφίνια.

Μέχρι πρόσφατα αυτός ο τρόπος κυνηγίου έμοιαζε να αφορά αποκλειστικά τα Ρινοφέλφινα που ζούσαν στις ακτές τις Φλόριντας των ΗΠΑ. Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Marine Mamal Science απέδειξε ότι αυτή η τεχνική είναι αρκετά πιο διαδεδομένη.

Σύμφωνα με τον Eric Ramos θαλάσσιο βιολόγο του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, παρόμοια συμπεριφορά έχει παρατηρηθεί και σε πληθυσμούς κητοειδών που βρίσκονται στο Μεξικό και την Μπελίσε (χώρα της Καραϊβικής).

Αν και είναι θεωρητικά εφικτό ένα ρινοδέλφινο να μετέφερε αυτή την συμπεριφορά, από την Φλόριντα στην Καραϊβική ή και το αντίθετο, ο Ramos θεωρεί ότι είναι εξαιρετικά απίθανο να συνέβη. Αντίθετα υποστηρίζει ότι ξεχωριστοί πληθυσμοί δελφινιών, που ζούσαν όμως σε παρόμοια οικοσυστήματα, ανέπτυξαν ταυτόχρονα την ίδια τεχνική κυνηγιού.

“Όπως και να έχει αυτό είναι απίστευτο” δηλώνει ο Ramos προσθέτοντας ότι αποτελεί έναν από τους πολλούς έξυπνους τρόπους που τα δελφίνια καταφέρνουν να επιβιώνουν.

Κυνηγώντας κοντά στην ακτή

Για ένα θαλάσσιο θηλαστικό το να πλησιάσει κοντά στην ακτή αποτελεί κίνδυνο θάνατο μια και κινδυνεύει να παγιδευτεί εκεί και να πεθάνει. Κάποια είδη δελφινιών όμως αψηφούν τον κίνδυνο, κυνηγώντας τα κοπάδια ψαριών μέχρι τα ρηχά, καταπίνοντας τα γρήγορα πριν ξαναβγούν στα ανοιχτά.

“Είναι πολύ επικίνδυνο”, δηλώνει η Janet Mann ερευνήτρια του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον, που μελετά την συμπεριφορά των Ινδο-Ειρηνικών ρινοδέλφινων στον Κόλπο των Καρχαριών στην Αυστραλία.

Η Mann μάλιστα αναφέρει την χαρακτηριστική περίπτωση ενός διάσημου δελφινίου με το όνομα Τζαμαϊκα, που βρέθηκε να έχει εγκαύματα πρίν λίγα χρόνια, που προήλθαν από την πολύωρη έκθεση στον Ήλιο αποτέλεσμα του εγκλωβισμού στην ακτή ενώ κυνηγούσε.

Αυτός ο τρόπος κυνηγίου απαντάται σε λίγα σχετικά μέρη ανάμεσα τους η Νότια Καρολίνα και ο Κόλπος των Καρχαριών.

“Αποτελεί μια ενδιαφέρουσα συμπεριφορά γιατί την ακολουθούν ελάχιστα είδη δελφινιών” προσθέτει η Mann

Παίζοντας με το φαγητό

Όταν ένα δελφίνι χτυπάει με δύναμη την ουρά του στην επιφάνεια του νερού αυτό μοιάζει σαν κάτι χαριτωμένο, όπως ένα μωρό που πλατσουρίζει σε μία μπανιέρα. Στην πραγματικότητα όμως αποτελεί μια θανατηφόρα τακτική κυνηγίου.

Ανάλογα με το πού βρίσκονται τα δελφίνια, χρησιμοποιούν αυτό το χτύπημα για να ζαλίσουν τα ψάρια ή ακόμη και για να τα πετάξουν στον αέρα και στην συνέχεια να τα φάνε. Αυτή η τεχνική είναι γνωστή σαν κλώτσημα ψαριών.

Κάποια ρινοδέλφινα της Αυστραλίας χρησιμοποιούν αυτή την τεχνική, ώστε να ζαλίσουν και να αναισθητοποιήσουν τα χταπόδια τα οποία και τρώνε στην συνέχεια.

Άλλα δελφίνια όπως αυτά του Κόλπου των καρχαριών, χρησιμοποιούν το κούνημα της ουράς τους για να τρομάξουν τα ψάρια που κρύβονται στα φύκια και να τα φάνε όπως βγαίνουν από αυτά.

Συνεργατική θήρευση

Πολλά δελφίνια συνεργάζονται μεταξύ τους για να βρουν τροφή. Κάποια όμως χρησιμοποιούν τον άνθρωπο σαν βοήθεια.

Στην περιοχή Λαγκούνα της Βραζιλίας, τα κοινά ρινοδέλφινα ωθούν τα κοπάδια με τα ψάρια προς την ακτή που υπάρχουν ομάδες ψαράδων. Οι ψαράδες αυτοί έχουν τα δίχτυα τους έτοιμα και τα ρίχνουν στο νερό όταν πλησιάσουν τα δελφίνια.

“Το πλεονέκτημα με τους ψαράδες είναι ότι πιάνουν περισσότερα και μεγαλύτερα ψάρια με αυτό τον τρόπο”, αναφέρει ο Mauricio Cantor ερευνητής του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Όρεγκον. “Ειδικά όταν το νερό είναι τόσο θολό που δεν μπορούν να δουν μέσα του” προσθέτει

Τα δελφίνια από την άλλη μπορούν να “δουν” μια χαρα χρησιμοποιώντας το φυσικό τους σόναρ την δυνατότητα ηχοεντοπισμού δηλαδή. Τα ίδια κερδίζουν από την παρουσία των ψαράδων που δημιουργούν ένα είδος φράγματος για τα ψάρια παγιδεύοντας τα ουσιαστικά. Σύμφωνα με έρευνες αυτή η τεχνική εφαρμόζεται για πάνω από 120 χρόνια με επιτυχία.

Την ίδια τεχνική εφαρμόζει και το δελφίνι του γλυκού νερού Irrawaddy που ζει στην Μυανμάρ.

Χρησιμοποιώντας εργαλεία: Σφουγγάρι και κοχύλια

Απο την δεκαετία του 1980 επιστήμονες παρατηρούν ότι κάποια δελφίνια χρησιμοποιούν εργαλεία όπως σφουγγάρια για να πιάσουν την λεία τους.

Κρατώντας στο στόμα του το σφουγγάρι εν είδη προστασίας, το δελφίνι ψάχνει στον βραχώδη βυθό της θάλασσας. Το σφουγγάρι χρησιμεύει ταυτόχρονα και για την εύρεση μικρών ψαριών που ξεφεύγουν από τον ηχοεντοπιστή του δελφινίου.

Η τεχνική αυτή είναι κάτι πέρα από ένα απλό χόμπι, μια και καθιστά τα δελφίνια αυτά ξεχωριστά από τα υπόλοιπα.

“Τα δελφίνια σφουγγαράδες είναι πιο μοναχικα και λιγότερο κοινωνικά απο τα άλλα. Συνηθίζουν δέ να κάνουν τις δικές τους κλίκες με άλλα δελφίνια σφουγγαράδες” δήλωσε η Mann. Ταυτόχρονα η ικανότητα αυτή μοιάζει να είναι κληρονομική με την μητέρα να την μεταφέρει στην κόρη της.

Ακόμα πιο σπάνια είναι μια άλλη τεχνική που χρησιμοποιεί κοχύλια. Σε αυτήν το δελφίνι οδηγεί το ψάρι σε ένα άδειο κοχύλι. Στην συνέχεια οδηγεί το κοχύλι στην επιφάνεια όπου και το ταρακουνάει μέχρι το ψάρι να πέσει στο στόμα του.

Αξιοπρόσεκτο είναι ότι ενώ τα δελφίνια μπορούν να μάθουν την χρήση του κοχυλιού απο τους φίλους τους, η χρήση του σφουγγαριού μεταδίδεται μόνο ανάμεσα στα μέλη μια οικογένειας.

Με την χρήση δορυφορικών φωτογραφιών, παρακολούθηση μέσω drone αλλα και την διάδοση των βίντεο μέσω κινητών τηλεφώνων οι επιστήμονες ελπίζουν ότι θα βρεθούν περαιτέρω στοιχεία για τις τεχνικές θήρευσεις των δελφινιών.

Με πληροφορίες από το National Geographic