Όσοι έχουν κατοικίδιο γνωρίζουν πολύ καλά ότι υπεραγαπούν τις γάτες και τα σκυλιά τους. Αυτό που δεν ξέρουν όμως τι συμβαίνει με τα δικά τους συναισθήματα και πως μπορούν να τα αποκωδικοποιήσουν. Μπορούμε πραγματικά να καταλάβουμε τι αισθάνονται τα κατοικίδια ζώα για μας;

Δεν είναι τυχαίο που οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν πολλές λέξεις για να περιγράψουν την αγάπη, πράγμα που δε συμβαίνει σε όλες τις γλώσσες. Για παράδειγμα η λέξη στοργή περιγράφει την αγάπη μεταξύ των μελών της οικογένειας, ενώ ο έρωτας αναφέρεται στην αγάπη των εραστών. Παράλληλα, υπάρχει και η φιλική αγάπη και η φιλαυτία (αγάπη προς τον ίδιο μας τον εαυτό).

Σίγουρα δεν θα σας προκαλούσε έκπληξη το γεγονός ότι τα σκυλιά αισθάνονται  περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο κατοικίδιο ζώο στοργή για μας. Η επιστήμη επιβεβαιώνει αυτό που ήδη γνωρίζαμε ή φανταζόμασταν, ότι δηλαδή τα περισσότερα σκυλιά από μικρά νιώθουν μεγαλύτερη έλξη για τους ανθρώπους σε σχέση με τα άλλα ζώα. Δεν είναι μάλιστα τυχαίο που συχνά παρουσιάζουν άγχος αποχωρισμού όταν οι άνθρωποι τους εγκαταλείπουν προσωρινά, ενώ παράλληλα τα ποσοστά της αρτηριακής τους πίεσης είναι χαμηλότερα όταν τα χαϊδεύουμε. Πρόκειται στην πραγματικότητα για μια στιγμή στοργής ανάμεσα σε μας και στα σκυλιά.

Μελέτες χημικών ουσιών στον εγκέφαλο ρίχνουν περισσότερο φως σε αυτή τη σχέση. Σε σκύλους και ανθρώπους (στην πραγματικότητα σε όλα τα θηλαστικά) οι συμπεριφορές που δημιουργούν δεσμούς διατηρούνται μέσω μορίων που απορροφώνται με διαφορετικούς τρόπους από τον εγκέφαλο. Πολλά από αυτά ρυθμίζονται από ορμόνες του εγκεφάλου συμπεριλαμβανομένης και της οξυτοκίνης, που ονομάζεται και «ορμόνη της αγάπης».

Σε όλα τα θηλαστικά, όπως και στον άνθρωπο, η παραγωγή αυτής της ορμόνης «κορυφώνεται» όταν τα άτομα ερεθιστούν σεξουαλικά, όταν γεννήσουν και όταν θηλάζουν. Αυξάνεται επίσης όταν βλέπουμε αυτούς που αγαπάμε, ιδιαίτερα τα μέλη της οικογένειας. Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι τα σκυλιά αποκρίνονται με την αύξηση της οξυτοκίνης όχι μόνο όταν αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, αλλά επίσης (σε αντίθεση με σχεδόν όλα τα άλλα θηλαστικά) όταν αλληλεπιδρούν με τους ανθρώπους.

Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και με τις γάτες. Μία μελέτη έδειξε ότι και στις γάτες αυξάνεται η ωκυτοκίνη όταν οι ιδιοκτήτες τους ασχολούνται μαζί τους και τις φροντίζουν, οπότε μπορεί να υπάρχει αγάπη εκεί, αλλά σε ποσοστό πολύ μικρότερο σε σχέση με τα σκυλιά, περίπου στο 1/5.

Αλλά τι συμβαίνει με τον έρωτα; Ευτυχώς, τα περισσότερα σκυλιά και γάτες δεν μας βλέπουν «ερωτικά». Ακόμα και όταν τρίβονται στα πόδια μας δεν σημαίνει ότι πρόκειται για μια σεξουαλική ενέργεια.  Οι προθέσεις ενός σκύλου μπορεί να μην είναι απαραιτήτως η «γονιμοποίηση» του ποδιού του ιδιοκτήτη του, αλλά αντίθετα να διαχειριστεί τις ανεπίλυτες εντάσεις στο εσωτερικό του σπιτιού. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι θα μπορούσε να αφορά την κυριαρχία και κάποιοι μια ευχαρίστηση του σκύλου που δεν έχει σχέση με την σεξουαλικότητα. Η συμπεριφορά αυτή παρατηρείται σε αρσενικά και θηλυκά σκυλιά και περιστασιακά σε γάτες.

Όσον αφορά στα πουλιά είναι πολύ πιο πιθανό να αισθανθούν μια ζεστασιά για τους ιδιοκτήτες τους, που θα μπορούσατε να ορίσετε ως έρωτα. Ένας παπαγάλος που χαϊδεύεται τρυφερά σε λάθος σημεία από το αφεντικό του, για παράδειγμα, συχνά μπορεί να παράγει σεξουαλικές ορμόνες.

Τέλος όσοι έχουν για κατοικίδιο βατράχια ή φίδια θα έχουν παρατηρήσει ότι ξεφεύγουν από την αδράνεια τους μόνο όταν κάποιος άνθρωπος εμφανίζεται με φαγητό. Το ίδιο συμβαίνει και με τα ψάρια. Δεν είναι τυχαίο ότι μαζεύονται στην επιφάνεια όταν κάποιος τους πετάει φαγητό. Ακόμη και τα ασπόνδυλα, όπως τα έντομα και οι κατσαρίδες, μπορεί να προσεγγίσουν κάτι σαν αυτή τη μορφή αγάπης. Και πραγματικά θα μπορούσατε να υποστηρίξετε ότι είναι ένα είδος αγάπης – κάτι κοντά στη φιλία με έμφαση στην ασφάλεια των τροφίμων. Σίγουρα, δεν είναι μια αγάπη που μπορεί να σας εμπνεύσει αλλά είναι ένας είδος ενδιαφέροντος.