Στην ταινιοθήκη του Μονάχου βρέθηκε μετά από 58 χρόνια το πολυβραβευμένο ντοκιμαντέρ «Δαφνί – Παναγία η Χρυσοδαφνιώτισσα», διάρκειας 16 λεπτών, το οποίο αποτελεί την πρώτη ελληνική κινηματογραφική καταγραφή για την Μονή Δαφνίου, ενώ παράλληλα αποτελεί και την πρώτη ελληνική ταινία τέχνης µικρού µήκους, η οποία απέσπασε το 1952 το πρώτο βραβείο καλύτερου ντοκιμαντέρ στο φεστιβάλ του Εδιµβούργου και στο φεστιβάλ της Νέας Υόρκης.

Ads

Ο καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και εκ των συνιδρυτών της Ταινιοθήκης της Ελλάδος Άγγελος Προκοπίου, ο οποίος υπέγραψε το σενάριο και τα κείµενα, πήρε την απόφαση για τη δημιουργία της ταινίας τη δεκαετία του ’50, όταν στην Ελλάδα ο ελληνικός κινηματογράφος βρισκόταν σε άνθηση και το ντοκιμαντέρ γινόταν όλο και πιο δημοφιλές είδος στο ελληνικό κοινό. Σκοπός ήταν να «δηµιουργηθεί µια ταινία και να συναγωνισθεί µε ελληνικά χρώµατα τις ξένες του είδους της», δήλωσε ο κος Προκοπίου στο Τύπο της εποχής εκείνης, ενώ για να το πετύχει αυτό χρησιμοποίησε σκαλωσιές και ειδικό φωτισµό.

Η ιστορία της ταινίας, η οποία ήταν χαμένη για σχεδόν 60 χρόνια, μοιάζει να ταιριάζει με την ίδια την ιστορία της Μονής Δαφνίου, αυτό το παγκόσμιας εμβέλειας βυζαντινό μνημείο, το οποίο βρίσκεται σε κοµβική θέση πάνω στον δρόµο προς Πελοπόννησο. Ο σεισμός του 1999, δώδεκα χρόνια πριν επέφερε σοβαρές ζημιές στο κηρυγµένο από την UNESCO µνηµείο Παγκόσµιας Πολιτιστικής Κληρονοµιάς.

Το ασπρόµαυρο, αγγλόφωνο και διάρκειας 16 λεπτών κινηµατογραφικό υλικό για το «Δαφνί» εντοπίστηκε μετά από χρόνια αναζήτησης στη Γερμανία από τον αντιπρόεδρο της Ταινιοθήκης της Ελλάδος Θεόδωρο Αδαµόπουλο. Για 58 χρόνια, η ύπαρξη του ντοκιμαντέρ ήταν γνωστή στους κινηματογραφικούς κύκλους, αλλά ήταν αδύνατο να εντοπιστεί.

Το πολύτιμο υλικό της ταινίας αποτυπώνει την περιοχή Δαφνίου στις αρχές της δεκαετίας του ’50, ενώ «παρουσιάζει µε εξαιρετικό τρόπο τα µοναδικά χρυσά ψηφιδωτά του καθολικού της μονής», εκτιμά ο πρόεδρος του Οικολογικού Πολιτιστικού Συλλόγου Χαϊδαρίου Κώστας Φωτεινάκης.

Σημαντικά, τέλος, για την εκτίμηση της μεγάλης αξίας της ταινίας, είναι τα ίδια τα ονόµατα των συντελεστών της ταινίας. Εκτός από τον κο Προκοπίου, ο G. Hoyningen-Huene, φηµισµένος φωτογράφος στα µεγαλύτερα περιοδικά µόδας διεθνώς, υπογράφει τη σκηνοθεσία, ενώ ο Ζόζεφ Χεπ, ο «πρώτος ακούραστος οπερατέρ του ελληνικού κινηµατογράφου» και πρώτος δάσκαλος των Ελλήνων κινηµατογραφιστών ήταν υπεύθυνος φωτογραφίας. Την παραγωγή και τη μετάφραση ανέλαβε ο αρχιτέκτων και συλλέκτης Σπύρος Χαρακόπος, ο οποίος σύµφωνα µε τον Άγγελο Προκοπίου, «υποστήριξε οικονοµικώς την παραγωγή της ταινίας από εθνικό ιδεαλισµό».

Ακόμη, ο Χάουαρντ Μπράνµπεκ έγραψε τη µουσική, αν και συνέθετε κλασικά κοµµάτια, παίζοντας τζαζ µε τον φηµισµένο αδελφό του Ντέιβ. Την οµάδα συµπλήρωναν οι Αλντους Χάξλεϊ (τελική απόδοση κειµένων στα αγγλικά), Μόρις Ίβανς και Έθελ Μπάριµορ (αφηγητές). Τη µετάφραση από τα αγγλικά στα ελληνικά για τη νέα ελληνική προβολή της ταινίας «Δαφνί» έχει κάνει η Κατερίνα Σταθακοπούλου.

H ταινία «Δαφνί – Παναγία η Χρυσοδαφνιώτισσα» θα προβληθεί στις 15 Ιανουαρίου στις 18.30 στον πύργο Παλατάκι – Χαϊδάρι (Καραϊσκάκη και Λ. Αθηνών).