Υπήρξε ένας από τους φημισμένους μάεστρους της εποχής τους. Ο πιανίστας και συνθέτης Δημήτρης Μητρόπουλος (18 Φεβρουαρίου 1896 – 2 Νοεμβρίου 1960) έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στις ΗΠΑ, όπου απέκτησε διεθνή αναγνώριση, ενώ έγινε γνωστός για την τρομερή του ικανότητα απομνημόνευσης (μπορούσε να διευθύνει χωρίς παρτιτούρα) και τον ασκητικό τρόπο ζωής που υιοθέτησε λόγω της βαθιάς χριστιανικής πίστης του.

Γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε σε μία μεσοαστική οικογένεια, έλαβε όμως καλή μόρφωση σε ξένες γλώσσες και μουσική, χάρις στη φιλόδοξη μητέρα του. Σπούδασε πιάνο και σύνθεση στο Ωδείο Αθηνών, όπου τιμήθηκε με χρυσό μετάλλιο για την ικανότητα του στο πιάνο, διάκριση που δόθηκε μόνο πέντε φορές στην ιστορία του Ωδείου.

Αποφοίτησε με άριστα το 1919 και μετέβη στις Βρυξέλλες με υποτροφία για περαιτέρω σπουδές. Από το 1921 έως το 1924 εργάστηκε ως μουσικός εκγυμναστής στην Κρατική Όπερα του Βερολίνου. Εκεί γνώρισε τον ιταλό συνθέτη και πιανίστα Φερούτσιο Μπουζόνι, από τον οποίο επηρεάστηκε βαθύτατα τόσο στην αισθητική του όσο και στην επαγγελματική του εξέλιξη ως μουσικός.

Όταν επέστρεψε στην Αθήνα μετά τις σπουδές του το 1924, ανέλαβε τη διεύθυνση της Συμφωνικής Ορχήστρα του Ωδείου Αθηνών (1924 – 1925 και 1927 – 1937) και της Ορχήστρας του Συλλόγου Συναυλιών (1925 – 1927). Παράλληλα, ακολουθούσε διεθνή καριέρα, διευθύνοντας σπουδαία ευρωπαϊκά μουσικά σύνολα με πρώτη τη Φιλαρμονική του Βερολίνου όπου συμμετείχε ταυτόχρονα ως σολίστ.

Οι πρώτες του συνθέσεις είναι γραμμένες στο τονικό σύστημα αλλά με ενδιαφέροντες αρμονικούς πειραματισμούς, οι οποίοι γύρω στα 1915 γίνονται περισσότερο τολμηροί φτάνοντας στην ατονικότητα γύρω στα 1920.

Είναι ο πρώτος Έλληνας συνθέτης που χρησιμοποίησε στο έργο του Ostinata (μια σονάτα για βιολί και πιάνο) αυστηρά δωδεκαφθογγική τεχνική. . Έγραψε περίπου 40 έργα για ορχήστρα, πιάνο και φωνή, καθώς και μία όπερα («Αδελφή Βεατρίκη»).

Μπορείτε να διαβάσετε επιπλέον: «Ο Δημήτρης Μητρόπουλος και το Ωδείον Αθηνών: το χρονικό και τα τεκμήρια» 

Μετά το 1930 ασχολήθηκε σχεδόν αποκλειστικά με τη διεύθυνση ορχήστρας, αρχικά στην Αθήνα και από το 1936 και έπειτα κυρίως στις ΗΠΑ, όπου και διέμενε. Το 1950 ξεκίνησε ξανά τις ευρωπαϊκές εμφανίσεις.

Πέθανε στις 2 Νοεμβρίου του 1960, μετά από καρδιακή προσβολή πάνω στο πόντιουμ της Σκάλας του Μιλάνου κατά τη δοκιμή της «Τρίτης Συμφωνίας» του Μάλερ. Η τέφρα του διακομίστηκε στην Ελλάδα σύμφωνα με επιθυμία του.