To Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης «Αντώνης Τρίτσης», το μεγαλύτερο της Αττικής, «παλεύει» με την εγκατάλειψη, τις καταπατήσεις, τις οικονομικές ατασθαλίες και την εμπορική χρήση.

Ads

Το Πάρκο «Αντώνης Τρίτσης με έκταση 1.143 στρέμματα, έξι φορές μεγαλύτερο από τον Εθνικό Κήπο, βρίσκεται μεταξύ των δήμων Ιλίου, Αγίων Αναργύρων και Καματερού. Τα κτίσματα και η χρήση του πάρκου αποτελούν συχνά θέματα συγκρούσεων μεταξύ των κατοίκων, του φορέα διαχείρισης και των όμορων δήμων οι οποίοι, στο μόνο που συμφωνούν είναι η ανάγκη για καθαρισμό και συντήρηση, καθώς το πάρκο έχει εγκαταλειφθεί, με τις κτιριακές του εγκαταστάσεις να ρημάζουν.

Μπορεί να μην μπαίνει στη διαδικασία αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας των 50 δισ. ευρώ, όπως κοινοποίησε η Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου (ΚΕΔ) στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, ανακύπτουν όμως προβλήματα με κτίσματα, καταπατήσεις και με την ως τώρα αξιοποίηση των εκτάσεών του. Ο Γιώργος Νικολόπουλος, μέλος της «Επιτροπής Κατοίκων για τη Διάσωση του Πάρκου Τρίτση», επισημαίνει στο ΑΠΕ πως καταπατούνται εκτάσεις μέσα στο πάρκο, δημιουργούνται τσιμεντένιες κατασκευές και περιφράξεις.

«Ερωτήματα υπάρχουν για τις άδειες του ερπετάριου, την επιχείρηση για την ενοικίαση αλόγων για ιππασία, που αντί για 8 άλογα -όπως προβλέπεται- έχει 20, τις εγκαταστάσεις των προσκόπων που έχουν και ξεχωριστή πύλη κι άλλα κτίρια στον πυρήνα του πάρκου. Ή το ασφαλτοστρωμένο πάρκινγκ, έξι στρεμμάτων, δίπλα στο γήπεδο ποδοσφαίρου του δήμου Ίλιου, για να αφήνουν τα αυτοκίνητά τους οι αθλητές και οι θεατές. Έχουν εμφανιστεί και μεταλλικά προστατευτικά που εμποδίζουν τη διέλευση στα καροτσάκια και στα ποδήλατα», τονίζει ο κ. Νικολόπουλος.

«Στο νότιο τμήμα του πάρκου», συνεχίζει, «παραχωρήθηκαν τμήματα της δημόσιας έκτασης για να οικοδομηθούν διάφορα κοινωφελή ιδρύματα, αλλά υπάρχουν και τα Ster Cinemas. Δε γίνεται επειδή δεν τους συμφέρει αλλού, να χτίζουν στη δημόσια γη. Καταλαβαίνουμε τις στεγαστικές ανάγκες, αλλά γιατί αυτό να γίνεται στη “τζάμπα” δημόσια γη; Πού θα πάει αυτή η επέκταση του αστικού ιστού στη φύση;», αναρωτιέται.

Ο δήμαρχος Ιλίου, Νίκος Ζενέτος, απαντάει ότι μέσα στο πάρκο δεν υπάρχουν αυθαίρετα κτίσματα. «Το πάρκινγκ δίπλα στο γήπεδο ποδοσφαίρου είναι εκτός ορίων του πάρκου, σε έκταση που παραχωρήθηκε από τη γενική γραμματεία Νέας Γενιάς το 1980».

Από την πλευρά του, ο επιβλέπων του Γραφείου Τύπου της ΚΕΔ, Βασίλης Μαγκλάρας, επισημαίνει ότι «το πάρκο είναι συνολικά 1.143 στρέμματα, από τα οποία τα 913 εποπτεύονται από τον Οργανισμό Διαχείρισης. Τα υπόλοιπα 230 στρέμματα, αυτά που βρίσκονται στη νότια πλευρά, είναι κτίρια και χώροι που είχαν παραχωρηθεί κατά χρήση στο ίδρυμα Θεοτόκος, στη σχολική εφορία δήμου Καματερού, στο δημοτικό σχολείο Καματερού, στο κέντρο βρεφών “Μητέρα”, στο Εθνικό Ίδρυμα Νεότητας και στο Εθνικό Ίδρυμα Αποκατάστασης Αναπήρων. Η συμφωνία προέβλεπε την μετεγκατάστασή τους. Κάποιοι το έχουν κάνει, άλλοι όχι. Δεν μπορείς όμως να πετάξεις έξω κοινωφελή ιδρύματα, είναι ευαίσθητοι φορείς».

Για τις εγκαταστάσεις των Ster Cinemas, η ΚΕΔ απαντάει πως «δεν έχει ιδέα» και ότι «δεν έχει παραχωρήσει καμία έκταση». Επίσης, «όλα τ’ άλλα κτίσματα εντός του πάρκου, που νοικιάζονται σε ιδιώτες είναι στη δικαιοδοσία του Οργανισμού Διαχείρισης».

Σχετικά με το καθεστώς των κτιρίων και τις υποχρεώσεις των μισθωτών τους, δηλαδή γι’ αυτά που βρίσκονται εντός των 913 στρεμμάτων, ο οργανισμός διαχείρισης διατείνεται ότι δεν γνωρίζει τα όρια του πάρκου και το ιδιοκτησιακό καθεστώς των κτιρίων, γι’ αυτό και δεν μπορεί να λάβει κάποια δράση μέχρι να ενημερωθεί.

Ο πρόεδρος του Οργανισμού Διοίκησης και Διαχείρισης του Πάρκου Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης «Αντώνης Τρίτσης», Κωνσταντίνος Σερράος, δήλωσε πως «Υπάρχουν ασάφειες για τα όρια του πάρκου, καθώς επίσης για το ιδιοκτησιακό καθεστώς των κτιρίων. Για κάποια έχουμε διαθέσιμες πληροφορίες, για άλλα όχι. Έχουμε απευθυνθεί δύο φορές μέσα σε ένα χρόνο στην ΚΕΔ, αλλά ακόμα δεν έχουμε πάρει απάντηση. Πώς να διαχειριστείς κάτι, αν δεν ξέρεις τί είναι;».

Ο κ. Μαγκλάρας, διατυπώνει την απορία του, για το πώς γίνεται ένας φορέας να μην ξέρει τα όρια αυτού που διαχειρίζεται. «Βεβαίως και τα όρια του πάρκου είναι γνωστά, όπως και το τοπογραφικό του. Υπάρχουν και στο ΦΕΚ 172/26.07.2002, με το οποίο συστάθηκε και ο φορέας διαχείρισης του Πάρκου. Οι επιστολές που μας έστειλε ο Οργανισμός Διαχείρισης δεν ανέφερε τίποτα για «όρια», ζητούσε μια συνάντηση. Όποιος ενδιαφέρεται για το πάρκο, ο φάκελος είναι εδώ και η πρόσβαση πολύ εύκολη».

Η χρηματοδότηση και η χρήση του πάρκου βρίσκουν τους εμπλεκόμενους πάλι σε διάσταση απόψεων. Σύμφωνα με την Επιτροπή Κατοίκων, τα χρήματα συντήρησης πρέπει να είναι σταθερά και από το κράτος, ενώ για τον Οργανισμό Διαχείρισης η σύμπραξη με ιδιώτες, εκτός από αναπόφευκτη είναι και επιθυμητή. Επίσης ή αντίληψη που έχουν για το πάρκο διαφέρει. Για τους κατοίκους δε χρειάζονται άλλες παρεμβάσεις, εκτός της συντήρησης, ενώ για τον Οργανισμό και τον δήμο Ιλίου το πάρκο παρουσιάζει εικόνα εγκατάλειψης και χρειάζονται έργα αποκατάστασης και προώθηση κι άλλων δραστηριοτήτων.

Για το θέμα αυτό ο κ. Νικολόπουλος, μας λέει ότι «η έλλειψη χρημάτων οδηγεί το Φορέα Διαχείρισης του Πάρκου στο να παραχωρεί εκτάσεις σε ιδιώτες, για να παίρνει μισθώματα. Επίσης, η απουσία ελέγχου των οικονομικών του πάρκου έχει αποκαλύψει μεγάλες οικονομικές ατασθαλίες, με αποτέλεσμα το πάρκο να έχει χρέη πολλών χιλιάδων ευρώ. Για παράδειγμα, η καφετέρια στο κέντρο του πάρκου νοίκιασε τέσσερα ακίνητα από το 2005 μέχρι το 2010 για 13.600 ευρώ το μήνα. Τα χρήματα δεν αποδόθηκαν ποτέ στο φορέα, ούτε δηλώνονταν στην εφορία κι έτσι ο φορέας δεν μπορεί να κάνει αγωγή».

Ο κ. Σερράος επισημαίνει, ότι «πριν ένα χρόνο που αναλάβαμε τη διοίκηση του πάρκου ανακαλύψαμε μεγάλες οφειλές στους εργαζόμενους, στη ΔΕΗ, στο ΙΚΑ, στην εταιρεία φύλαξης κι αλλού. Ορίστηκε από το υπουργείο Οικονομικών μια επιτροπή για γίνει έλεγχος για τα οικονομικά του πάρκου Τρίτση. Έχουν συσσωρευτεί και χρέη προς το πάρκο, από ενοικιαστές που δεν πλήρωναν τα μισθώματα τους λογαριασμούς κλπ».

Το πάρκο χρηματοδοτείται από το υπουργείο Περιβάλλοντος, αλλά τα χρέη και τα έξοδα είναι πολλά, λέει ο κ. Σερράος και προσθέτει: «γι’ αυτό εξασφαλίζονται χρήματα και από άλλες πηγές, όπως για παράδειγμα, ο όμιλος Λάτση επιχορηγεί τα αρδευτικά έργα στο πάρκο».

Πάγιο αίτημα των κατοίκων, σύμφωνα με τον κ. Νικολόπουλο, είναι ο οργανισμός διαχείρισης να επαναχορηγείται από τον κρατικό προϋπολογισμό και να μην εξαρτάται από ιδιώτες. «Το πάρκο είναι πανέμορφο, δεν χρειάζεται πολλά χρήματα για να λειτουργήσει. Η φύση λειτουργεί από μόνη της. Συντήρηση και καθαρισμό θέλει, όχι πρακτικές κέρδους. Θέλουμε ένα δημόσιο πάρκο χωρίς εμπορικές χρήσεις». Γι αυτό και τάσσεται ενάντια σε δραστηριότητες που δεν συνάδουν μ’ ένα πάρκο, όπως καταστήματα και εκδηλώσεις με πολλά ντεσιμπέλ, π.χ συναυλίες. «Το πρόβλημα με τα μαγαζιά δεν είναι τα ένα-δύο, αλλά όταν ξεκινάει ένα, ακολουθούν κι άλλα», τονίζει ο κ. Νικολόπουλος και προσθέτει πως «οι εκδηλώσεις με φώτα, δυνατή μουσική και πολλά σκουπίδια, διαταράσσουν τη χλωρίδα και την πανίδα του πάρκου».

Ο κ. Σερράος, αντικρούει αυτή την άποψη, λέγοντας ότι είναι «ακραία». «Οι διάφορες μικρές επιχειρήσεις και εκδηλώσεις είναι και ανταποδοτικές, προσφέρουν πόρους και εμπλουτίζουν τη ζωή του πάρκου, να έχει ο κόσμος πράγματα να κάνει». Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο δήμαρχος Ιλίου που λέει ότι «οι χρήσεις προβλέπονται από το Προεδρικό Διάταγμα 184/02, όπως πολιτιστικές εκδηλώσεις, χώροι άθλησης, εμπορικές δραστηριότητες συναφών με τη λειτουργία του πάρκου» και προσθέτει ότι «μεγάλα τμήματα παραμένουν αναξιοποίητα και η συντήρηση του πρασίνου σχεδόν ανύπαρκτη».

Ωστόσο η εικόνα του πάρκου, παρά την παρακμή του, παραμένει εντυπωσιακή και ενθουσιάζει τον επισκέπτη, μιας και η βλάστησή του οργιάζει και ο άνθρωπος του αστικού τοπίου δεν είναι συνηθισμένος σε τέτοιες εκτάσεις πρασίνου. Παραφωνία στο καταπράσινο τοπίο αποτελούν τα εγκαταλελειμμένα κτίρια και οι τεράστιες αλουμινένιες κατασκευές και οι τέντες στο κέντρο του πάρκου, όπου στεγάζεται μια καφετέρια.

Το Πάρκο «Αντώνης Τρίτσης»

Το Πάρκο δημιουργήθηκε ως πρότυπο Κέντρο Γεωργίας και Κτηνοτροφίας, από τη βασίλισσα Αμαλία. Από το 1993 ξεκίνησε η μετατροπή του σε οικολογικό πάρκο. Χωροταξικά ανήκει στον δήμο Ιλίου, βρίσκεται στα όρια του δήμου Αγίων Αναργύρων-Καματερού, ενώ οι διαχείριση του πάρκου γίνεται από τον Οργανισμό Διοίκησης και Διαχείρισης του Πάρκου Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης «Αντώνης Τρίτσης», ο οποίος λειτουργεί κάτω από την εποπτεία του υπουργείου Περιβάλλοντος. Το πάρκο αποτελεί ιδιοκτησία της Κτηματικής Εταιρείας του Δημοσίου (ΚΕΔ).

Η σημασία ενός τέτοιου φυσικού χώρου μέσα στο πυκνοδομημένο αστικό τοπίο υπογραμμίζεται από δυο γεγονότα: αποτελεί τον τελευταίο, ίσως, υδροβιότοπο στην Αττική, ειδικά μετά την εξαφάνιση του Φαληρικού Δέλτα και ένα από τα τελευταία καταφύγια άγριας φύσης.

Στο πάρκο φωλιάζουν πάνω από 177 είδη πουλιών -κάποια σπάνια- ψάρια, αμφίβια, ερπετά, νυχτερίδες, σκαντζόχοιροι και μικροθηλαστικά. Πολλά δέντρα, πεύκα, φιστικιές, ευκάλυπτοι, ελιές, βελανιδιές, χαρουπιές, καλαμιές, βάτοι κι άλλα συνυπάρχουν με καλλιέργειες οπωροφόρων δέντρων.

Στο πάρκο, εκτός από τα πικ νικ των περιοίκων, διοργανώνονται σχολικές εκδηλώσεις, αγώνες ανωμάλου δρόμου, δεντροφυτεύσεις, μάζεμα ελιάς, μαθήματα πρώτων βοηθειών και περιβαλλοντικά εκπαιδευτικά προγράμματα με σχολεία από την Ορνιθολογική Εταιρεία.