«Μια παρέα, όπως τους άρεσε να αυτοσυστήνονται. Μια παρέα που της άρεσε να κάνει μικρά και φαινομενικά άσκοπα τριγυρίσματα στους δρόμους του ελληνικού τραγουδιού. Όπως τότε! Το 1985, όταν βρέθηκαν ο Νίκος Αρμπιλιάς, ο Χρήστος Γαμβρέλλης, η Σταυρούλα Παπαηλία, ο Λεωνίδας Κουλίτσης, η Ελένη Κολετζάκη και ο Μάνθος Αρμπελιάς. Με συνοδεία το μπουζούκι, το μαντολίνο, την κιθάρα, το ακορντεόν και το τουμπελέκι διασκέδαζαν, αλλά έγραφαν και τραγούδια. Πρωτόλεια στην αρχή, που μέστωσαν όμως και απόκτησαν τη γεωμετρία μιας ολοκληρωμένης δουλειάς…»*

Ads

To 1992, γύρισε ο φίλος μου ο Ηλίας από την Κω με έναν δίσκο στο χέρι. Είχε πάει ταξίδι εκεί, για μια σημαντική εργασία κοινωνικού περιεχομένου, που θα κορυφωνόταν με μία μεγάλη ομιλία, με τη συμμετοχή πολύ κόσμου στην κεντρική πλατεία. Μετά τις ομιλίες και τη συζήτηση, είχε οργανωθεί να «κλείσει» η συγκεκριμένη εκδήλωση με τη συναυλία ενός πρωτοεμφανιζόμενου συγκροτήματος από την Κω:

Όλοι ερασιτέχνες. το όνομά τους: «Μικρές περιπλανήσεις». Κάθισαν όλοι, λοιπόν, ομολογουμένως κάπως βαριεστημένα –όπως μου διηγήθηκε ο φίλος μου- να τους ακούσουν. Όταν ξεκίνησαν, όμως, με το ομώνυμο τραγούδι, όλοι μου είπε «Μείναμε άφωνοι! Δεν το περιμέναμε…», και μου έδωσε τον δίσκο από βινύλιο, να τον ακούσω. 

Θυμάμαι αμυδρά το εξώφυλλο με φωτογραφία από τη γελαστή «ομάδα» του συγκροτήματος που κρατούσε τα μουσικά όργανα στα χέρια. Τον άνοιξα και τοποθέτησα τη βελόνα πάνω στον κυκλικά κινούμενο δίσκο. Χρατς, χρατς, ακούστηκε και μετά ξέσπασε η εισαγωγή του. Δεν θα το ξεχάσω.

«Μικρές περιπλανήσεις μ’ εκείνους που δεν ήρθαν στις άδειες ώρες θ’ ακουμπήσεις θα χαθείς…» Την παραγωγή του δίσκου είχε κάνει ο Νίκος Παπάζογλου, που τους είχε «ανακαλύψει» μάλλον σε κάποιο από τα ταξίδια του με το ιστιοπλοϊκό, ένα χρόνο πριν.

Ο δίσκος, ηχογραφήθηκε μέσα στην «Πνευματική Εστία» του νησιού, με ηχητικά εφόδια από το κινητό στούντιο «Αγροτικόν» του ίδιου του Παπάζογλου.

Ένας πλέον «κλασσικός» δίσκος σήμερα, που την πρώτη στιγμή που τον άκουσα, μου έδωσε μια σπρωξιά στις αρχές του ’80.Τότε, που από ότι έμαθα μετά, δημιουργήθηκαν και οι “Μικρές Περιπλανήσεις”. Εκείνο τον καιρό, ήμουν κάπου 16 χρονών, μέλος σε ένα ερασιτεχνικό μουσικό συγκρότημα του Δήμου Καλλιθέας.

«Της πρώτης μου αγάπης τις ωραίες τις στιγμές πού να τις βρω κοντά μου πάντα θα’ ναι στο δρόμο στο λιμάνι στο σταθμό», μπορούσα να τους φανταστώ, κι ας μη τους γνώριζα. Μπορούσα να υποψιαστώ, με ποιον τρόπο “συμβαίνουν” τέτοιοι δίσκοι και τραγούδια: Με ψυχική επαφή, παρέα, ξενύχτια, συνύπαρξη. Με «δίνω και παίρνω». Ατέλειωτες συζητήσεις, ατέλειωτες ώρες πρόβας, μηνών ολόκληρων, χρόνων, τραγουδιού, μουσικής, συναυλιών, επαφής με τον κόσμο. Γέλιων, συγκίνησης, αγάπης, νιαξίματος.

Με το μπλέξιμο βιωμάτων και ακουσμάτων. Επαφής. Με τη μουσική. Τους στίχους. Της μαγικής… τέχνης, που μπορεί να σου.. αλλάξει ακόμη και το… dna. Αν το θες. Αντίστοιχες εμπειρίες, δεν έζησα στην επαγγελματική μου επαφή με το τραγούδι.

Ο ερασιτεχνισμός, ήταν πάντα η πραγματική πηγή έμπνευσης. Ο επαγγελματισμός, ήταν μόνο η έκφρασή της και στην καλύτερη περίπτωση το μοίρασμά της. Ίσως γι αυτό το κράτησα μόνο ως περιστασιακή εργασία, αν και για 20 χρόνια. Χωρίς να προσπαθήσω ποτέ, πραγματικά, γι αυτό.

«Σχεδία η ζωή δε θα προφτάσεις αλλού να πας» Αυτό συμβολίζει, πάντα, για μένα αυτός ο δίσκος. Κάτι μέσα στις νότες και στις λέξεις… σπρώχνει να ενωθεί με τους άλλους. Να αναγνωρίσει τα κοινά κι όχι όσα… χωρίζουν. Κάτι που από ένα σημείο και μετά, οι λέξεις δεν αρκούν να το μεταδώσουν.

«Ψεύτικα σαν στολίδια τα λόγια σου λυγάνε πώς να σωθείς» Ίσως, επειδή, οι λέξεις σε συνδυασμό με τη μουσική μεταμορφώνονται στην ίδια τη ζωή. Στη μικρή μας περιπλάνηση.

«Η πόλη κρυφά γελάει να μ’ αγαπάς»

Υγ. Αφιερωμένο στη μνήμη του Ηλία Λυκούδη, υπεύθυνου της θεραπευτικής κοινότητας “Νόστος” του ΚΕΘΕΑ, που έφυγε πρόωρα από τη ζωή τον Σεπτέμβρη του 2008.

info

Μικρές περιπλανήσεις
Η πρώτη εκτέλεση του τραγουδιού από την παρέα των μουσικών από την Κω, στον πρώτο τους δίσκο και στο ομότιτλο τραγούδι «Μικρές Περιπλανήσεις». Ο δίσκος κυκλοφόρησε το 1992 από την Λύρα. Στίχοι: Στέργος Παπαποστόλου. Μουσική: Νίκος Αρμπιλιάς. Πρώτη εκτέλεση: Μικρές περιπλανήσεις Μικρές περιπλανήσεις μ’ εκείνους που δεν ήρθαν στις άδειες ώρες θ’ ακουμπήσεις θα χαθείς ψεύτικα σαν στολίδια τα λόγια σου λυγάνε πώς να σωθείς. Της πρώτης μου αγάπης τις ωραίες τις στιγμές πού να τις βρω κοντά μου πάντα θα’ ναι στο δρόμο στο λιμάνι στο σταθμό. Στο παγωμένο χέρι στον αποχωρισμό στα θλιμμένα τα βράδια στον καφέ τον πρωινό. Φθαρμένες παραστάσεις ένας αγέρας κλαίει σχεδία η ζωή δε θα προφτάσεις αλλού να πας στο κρύο άδειοι δρόμοι η πόλη κρυφά γελάει να μ’ αγαπάς.

Στοιχεία Βιογραφίας και εργογραφίας: Οι Μικρές Περιπλανήσεις, ένα μουσικό συγκρότημα από την Κω, δημιουργήθηκε το 1985 από τον Νίκο Αρμπιλιά, τον Χρήστο Γαμβρέλλη, την Σταυρούλα Παπαηλία, τον Λεωνίδα Κουλίτση, την Ελένη Κολετζάκη και τον Μάνθο Αρμπελιά. Το συγκρότημα «ανακαλύφθηκε» το 1991 από τον Ν. Παπάζογλου. Ηχογράφησαν μαζί: 3 LP/CD: «Μικρές Περιπλανήσεις» (1992), «Άγονη Γραμμή» (1994), «Ημέρες Απραξίας» (1996) και το CD «Κλέφτες του Χρόνου» (2000) και … «Με Οδηγό μου ένα Παιδί». Σε όλα παραγωγός ήταν ο Νίκος Παπάζογλου και εκδότης η δισκογραφική εταιρεία Λύρα. Έχουν συνεργαστεί σε συναυλίες και δισκογραφία, με τον τραγουδοποιό Θανάση Γκαϊφύλλια Μέλη: Νίκος Αρμπελιάς (Κως 1953, μπζ,[Έναυλος_κιθάρισις|κιθ.], τρ., στ.-μουσ.), Μάνθος Αρμπελιάς (Αθήνα 1958,[Έναυλος_κιθάρισις|κιθ.], τρ.. Μέλος το 1992 και από το 1996), Ελένη Κολετζάκη (μπαγλαμάς, τρ., κρ.), Χρήστος Γαμβρέλλης (ακκ.), Λεωνίδας Κουλίτσης (κιθ., τρ., στ.-μουσ.) και Σταυρούλα Παπαηλία.

Συμμετοχές Έχουν συμμετάσχει σε τουλάχιστον 8 δίσκους: Θαλασσινά Ταξίδια, Στην Περιπέτεια των Τραγουδιών-10 Χρόνια Μελωδία FM 100, Στον Βαγγέλη με Αγάπη-16 Πειραγμένα Τραγούδια του Βαγγέλη Γερμανού, Στου Τραγουδιού την Όχθη (δίσκοι 1-4) και Οι Μπαλάντες της Έκφρασης.

* Βιογραφικό των «Μικρών Περιπλανήσεων» (από τη Lyra) «… Όταν ο τότε δ/ντής του Δημοτικού Ραδιοφώνου Κω Θανάσης Καραναστάσης τους έφερε σε επαφή με το Νίκο Παπάζογλου, η παρέα ήταν έτοιμη. Τα τραγούδια, τους στίχους των οποίων είχαν γράψει οι ίδιοι αλλά και ο φίλος τους Στέργος Παπαποστόλου άρεσαν στον Παπάζογλου, ο οποίος έμελλε να γίνει ο μέντοράς τους. Η Πνευματική Εστία γίνεται ο χώρος ηχογράφησης των δύο πρώτων τους δίσκων, «Μικρές Περιπλανήσεις» το 1992 και «Άγονη γραμμή» το 1994, η παρέα από την Κω γίνεται γνωστή στο πανελλήνιο μέσω των ερτζιανών και τα καλέσματα για εμφανίσεις έρχονται από παντού.

Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Καλαμάτα, Κομοτηνή, Ηράκλειο, Χανιά, Σάμος, Ρόδος, Σύμη, Νίσυρος, αγκαλιάζουν τον ήχο και το λόγο των «Μικρών Περιπλανήσεων», που σθεναρά επιμένουν να δηλώνουν ερασιτέχνες. Ακολουθεί τρίτη δισκογραφική δουλειά το 1996 με τις «Ημέρες Απραξίας» και σιγά-σιγά η παρέα μεγαλώνει με την είσοδο ενός ακόμη φίλου, του Γιάννη Παπαστεργίου, που το 2000, αποτυπώνει τον ήχο του βιολιού του στην επόμενη δουλειά τους, τους «Κλέφτες του χρόνου».

Και στους δύο αυτούς δίσκους ο σχεδιασμός του εξώφυλλου και του ένθετου έγινε από το ζωγράφο και φίλο της παρέας Πέτρο Χατζηπέτρο. «Και με οδηγό μου ένα παιδί» ονομάζεται ο δίσκος ακτίνας, που η πρώτη ηχογράφηση έγινε στο studio «Αγροτικόν» του Νίκου Παπάζογλου στη Θεσσαλονίκη το Μάρτιο του 2006. Στην ηχογράφηση αυτή συμμετείχαν δύο ακόμα φίλοι, που συνέδραμαν με την παρουσία, το κόντρα μπάσο και το μπουζούκι τους στην αρμονία της παρέας: Ο Παναγιώτης Κουτσούρας και ο Γιάννης Κολοβός. Και δεν ήταν οι μόνοι. Ο Στέργιος Πολύζος, ο Γιώργος Χαρτοφίλης, η Ελευθερία Πρωτόγερου, ο Γιώργος Χάκας, ο Μάριος Λεοντίδης, ο Νίκος Χουλιαράς, κατέθεσαν με στίχους την ψυχή τους και μπόλιασαν με τη σκέψη τους την παρέα.»

Πολλοί έχουν παρακολουθήσει: – τις εμφανίσεις τους σε μουσικές σκηνές όπως οι «Γραμμές», το «Μετρό», η «Σφεντόνα», η «Αίγλη»…., – τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα «Θράκη – Αιγαίο – Κύπρος» στις Σάπες όπου εκπροσώπησαν το Αιγαίο, – τη διπλή παρουσία τους στις εκδηλώσεις στο Πεδίο του Άρεως στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου, – την εμφάνισή τους στο Θέατρο Βράχων «Μελίνα Μερκούρη», – το αφιέρωμα που έκανε η ΕΤ1 στις «Μικρές Περιπλανήσεις» για την εκπομπή «Πρόσωπα στο τραγούδι», – την τετραπλή (Δημαρχείο Ρέντη, Αγία Παρασκευή, Σφεντόνα, Θέατρο Χώρα) εμφάνισή τους στις συναυλίες της ΕΡΑ 5, που μεταδιδόταν δορυφορικά σ’ ολόκληρη τη γη, – τη συνέντευξη και μουσική επένδυση σε δορυφορική εκπομπή πολιτιστικού περιεχομένου της Αυστριακής τηλεόρασης, – τη συμμετοχή τους στις ηχογραφήσεις της «Παιδικής Χορωδίας του Δήμου Ηρακλειδών Κω». Κι αν αυτά ανήκουν στο παρελθόν, το μέλλον αρχίζει από τώρα.

«Οι “Περιπλανήσεις” από ότι λέγεται, ακόμη δεν έχουν διαλυθεί… ακριβώς. Απέμειναν όμως 3 μέλη: ο Νίκος Αρμπελιάς, ο Μάνθος Αρμπελιάς και ο Χρήστος Γαμβρέλλης, και πραγματοποιοόυνται κάποια live κυρίως στην Κω. Βέβαια, όπως είναι φυσικό, πέρασαν οι εποχές της δισκογραφίας, και της παρέας. Ο Μάνθος πορεύεται στα δικά του μουσικά μονοπάτια μετά από τους “Σαν”, μακριά από τη δισκογραφία, παίζοντας μουσική σε ρεμπετάδικα). Ο Χρήστος είναι αφοσιωμένος στην παιδική χορωδία στο σχολείο που διδάσκει.»

Άλλες πηγές: Τάκης Καλογερόπουλος, Λεξικό της Ελληνικής μουσικής, εκδόσεις Γιαλλελή, 2001
https://www.musicheaven.gr/html/modules.php?name=Splatt_Forums&file=viewt…