Κάθε βράδυ, εκατοντάδες πρόσφυγες εγκαταλείπουν τη Συρία μέσω των δεκάδων ανεπίσημων συνοριακών σημείων διέλευσης, αναζητώντας καταφύγιο στη γειτονική Ιορδανία. Πολλοί αισθάνονται πιο ασφαλείς όταν περνούν τα σύνορα στο σκοτάδι, όμως το ταξίδι παραμένει επικίνδυνο, είτε τη μέρα είτε τη νύχτα. Οι πρόσφυγες φτάνουν εξαντλημένοι, φοβισμένοι και ψυχικά τραυματισμένοι, αλλά χαρούμενοι που βρίσκονται στη φιλόξενη αγκαλιά της Ιορδανίας και μακριά από τις συγκρούσεις στη χώρα τους. Άλλοι πρόσφυγες, περίπου δεκάδες χιλιάδες, παρέκαμψαν τους καταυλισμούς κοντά στα σύνορα και αναζήτησαν καταφύγιο σε μικρότερες και μεγαλύτερες πόλεις, όπως η πρωτεύουσα, Αμμάν. 

Ads

Ορισμένοι φέρουν άσχημα τραύματα και πολλοί κουβαλούν τα υπάρχοντά τους. Σε μεγάλο ποσοστό, είναι γυναίκες και παιδιά. Παρατηρητές που βρίσκονται στα σύνορα βλέπουν αυτές τις ανθρώπινες μορφές να ξεπροβάλουν στο σκοτάδι.

Στις αρχές Μαρτίου 2013, ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Antonio Guterres, βρισκόταν μεταξύ αυτών των παρατηρητών. Ο ίδιος και οι συνεργάτες του από την Υ.Α. συγκινήθηκαν από όσα είδαν και άκουσαν στα σύνορα και νωρίτερα στον προσφυγικό καταυλισμό Ζαάτρι, όπου Ιορδανοί στρατιώτες υποδέχονταν τους νεοαφιχθέντες. Η πλειοψηφία των προσφύγων από τη Συρία μετακινείται προς τις πόλεις και τα χωριά της Ιορδανίας.

Ο κ. Guterres έκανε έκκληση στους δωρητές να συστήσουν ειδικά ταμεία για την κρίση στη Συρία, προειδοποιώντας ότι επίκειται καταστροφή, εάν δεν δοθεί σύντομα περισσότερη ανθρωπιστική βοήθεια. Ο φωτογράφος Jared Kohler βρισκόταν στα σύνορα κατά την επίσκεψη του κ. Guterres. Αυτές είναι οι εικόνες που κατέγραψε.

Ads

image
Ανθρώπινες μορφές ξεπροβάλλουν στο σκοτάδι, ενώ κατευθύνονται προς την Ιορδανία μεταφέροντας τα υπάρχοντά τους. © UNHCR / Jared J.Kohler

image
Καθ’ οδόν: Σύροι πρόσφυγες καταφθάνουν στην Ιορδανία. Μερικοί μεταφέρουν τα υπάρχοντά τους, ενώ άλλοι κρατούν στην αγκαλιά τους παιδιά. Πρόκειται για ένα επικίνδυνο πέρασμα, καθώς ορισμένοι έχουν δεχθεί πυροβολισμούς κοντά σε αυτό το σημείο. Λίγο μετά τη λήψη της συγκεκριμένης φωτογραφίας, μια έκρηξη όλμου σχεδόν προκάλεσε πανικό. © UNHCR / Jared J.Kohler

image
Αυτός ο άνθρωπος και η σύζυγός του χρησιμοποιούν ένα καρότσι σούπερ μάρκετ για να μεταφέρουν τα βασικά υπάρχοντά τους στην άλλη πλευρά των συνόρων. Οι περισσότεροι από τους νεοαφιχθέντες προέρχονται από τη γειτονική πόλη Dara’a στη νότια Συρία, καθώς και τα γύρω χωριά. © UNHCR / Jared J.Kohler

image
Μια οικογένεια προσφύγων από τη Συρία κατευθύνεται σε ένα λεωφορείο για να μεταβεί στον προσφυγικό καταυλισμό Ζαάτρι. © UNHCR / Jared J.Kohler

image
Μια ηλικιωμένη πρόσφυγας και οι ενήλικες κόρες της με τα παιδιά τους ξεκουράζονται σε ένα κέντρο καταγραφής κοντά στη συνοριακή διέλευση Jaber. Οι κόρες της ηλικιωμένης έφτασαν μέχρι τα σύνορα με τους συζύγους τους, οι οποίοι στη συνέχεια επέστρεψαν στη Συρία.
© UNHCR / Jared J.Kohler

image
Στρατιώτες από την Ιορδανία βοηθούν μια ηλικιωμένη πρόσφυγα σε αναπηρική καρέκλα να μπει σε ασθενοφόρο, σε μια άγνωστη τοποθεσία στα σύνορα Συρίας-Ιορδανίας. © UNHCR / Jared J.Kohler

image
Μια μικρή πρόσφυγας από τη Συρία κάνει το σήμα της νίκης κοντά στο συνοριακό πέρασμα Jaber.
© UNHCR / Jared J.Kohler

image
Ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Antοnio Guterres συνομιλεί με μια χήρα και τα παιδιά της από το Χαλέπι της Συρίας, κατά τη διάρκεια επίσκεψης στον προσφυγικό καταυλισμό Ζαάτρι στη βόρεια Ιορδανία. © UNHCR / Jared J.Kohler

image
Σύροι πρόσφυγες που μόλις έχουν περάσει τα σύνορα στέκονται δίπλα σε μια σκηνή και δίνουν τα στοιχεία τους πριν μεταφερθούν σε προσφυγικό καταυλισμό. © UNHCR / Jared J.Kohler

image
Ιορδανοί στρατιώτες καθοδηγούν οικογένειες Σύρων προσφύγων, που περιμένουν την καταγραφή τους σε μια συνοριακή τοποθεσία. © UNHCR / Jared J.Kohler

image
Ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Antοnio Guterres, επισκέπτεται ένα κέντρο καταγραφής στα σύνορα με τη Συρία, τα οποία διασχίζουν εκατοντάδες πρόσφυγες καθημερινά.
© UNHCR / Jared J.Kohler

image
Σύροι πρόσφυγες που μόλις έχουν περάσει τα σύνορα στέκονται δίπλα σε μια σκηνή και δίνουν τα στοιχεία τους πριν μεταφερθούν σε προσφυγικό καταυλισμό. © UNHCR / Jared J.Kohler

Καταφύγιο στον έκτο όροφο: Πρόσφυγες σε αστικές περιοχές της Ιορδανίας

*Φωτογραφίες:UNHCR / Brian Sokol

Η εικόνα που έχουν οι περισσότεροι στο μυαλό τους για τους πρόσφυγες είναι αυτή χιλιάδων ανθρώπων, που ζουν σε πολλές σειρές από σκηνές, σε κάποιον αχανή καταυλισμό έκτακτης ανάγκης στην ύπαιθρο. Στην πραγματικότητα όμως, στις μέρες μας, πάνω από το 50% των προσφύγων παγκοσμίως ζουν σε αστικές περιοχές, όπου αντιμετωπίζουν πολλές προκλήσεις και όπου είναι πιο δύσκολο να τους προσφέρει κάποιος προστασία και βοήθεια.

Έτσι συμβαίνει στην Ιορδανία, όπου δεκάδες χιλιάδες Σύροι πρόσφυγες παρέκαμψαν τους καταυλισμούς κοντά στα σύνορα και αναζήτησαν καταφύγιο σε μικρότερες και μεγαλύτερες πόλεις, όπως η πρωτεύουσα, Αμμάν. Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.) παρέχει χρηματική βοήθεια σε περίπου 11.000 οικογένειες Σύρων προσφύγων στις αστικές περιοχές της Ιορδανίας, όμως οι ελλείψεις στη χρηματοδότηση την εμποδίζουν απ’ το να προσφέρει περισσότερα.

Στις ακόλουθες φωτογραφίες παρουσιάζονται οκτώ οικογένειες που ζουν στον έκτο όροφο ενός  κτιρίου στο Αμμάν. Όλες εγκατέλειψαν τη Συρία αναζητώντας και ορισμένα μέλη τους χρειάζονται ιατρική φροντίδα. Η φωτογράφηση πραγματοποιήθηκε καθώς ο χειμώνας έμπαινε στην πόλη. Δείχνει το τι σημαίνει να αντιμετωπίζεις το κρύο και τη φτώχεια, και απεικονίζει την απομόνωση ενός ανθρώπου σε μια ξένη χώρα.

Κατ’ απαίτηση των προσφύγων, δεν αποκαλύπτεται η ταυτότητά τους κι έχουν αλλάξει τα ονόματά τους. Όσο παραμένει άλυτη η κρίση στη Συρία τόσο εντείνεται και η δοκιμασία τους – όπως κι εκείνη των υπόλοιπων προσφύγων στην Ιορδανία και σε άλλες χώρες της περιοχής, οι οποίοι ξεπερνούν το ένα εκατομμύριο.

image
Οκτώ οικογένειες από τη Συρία ζουν στον έκτο όροφο αυτού του κτιρίου. Η χρήση του ανελκυστήρα δεν είναι ασφαλής και η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος δεν είναι σταθερή. Λίγο μετά τη λήψη της συγκεκριμένης φωτογραφίας σημειώθηκε διακοπή ρεύματος και το κτίριο βυθίστηκε στο σκοτάδι.

image
Ο Ghasan και η οικογένειά του κατέφυγαν στην Ιορδανία, όταν ο πατέρας του έπεσε θύμα πυροβολισμού. Ζουν σε ένα από τα οκτώ διαμερίσματα στον έκτο όροφο. Δεν έχουν θέρμανση και χρειάζονται χειμερινά ρούχα. Η κουβέρτα δεν προσφέρει παρά ελάχιστη προστασία από το κρύο.

image
Αφού τον πυροβόλησαν, ο Ahmed έχασε το κάτω μέρος από το αριστερό του χέρι. Κατέφυγε στο Αμμάν με την οικογένειά του, μεταξύ των οποίων και τα δύο του παιδιά. Το τρίτο παιδί του γεννήθηκε στην Ιορδανία. Στη Συρία, είχε στην κατοχή του και νοίκιαζε ακίνητα, κι έτσι απολάμβανε μια άνετη ζωή σε ένα μεγάλο διαμέρισμα. Η ζωή στον έκτο όροφο αποτελεί δραματική αλλαγή.

image
Ο προσθετικός βραχίονας του Ahmed πάνω στον πάγκο της κουζίνας. Ο ίδιος έχει χάσει πάρα πολλά και χρειάζεται βοήθεια για να στηρίξει την οικογένειά του, αλλά παραμένει αισιόδοξος. «Για εμένα και την οικογένειά μου είναι θέλημα του Θεού να ζήσουμε. Κάποιοι δεν ήταν τόσο τυχεροί», δηλώνει προσθέτοντας ότι: «Πρέπει να είμαι χαρούμενος, γιατί είμαι ένας από τους τυχερούς».

image
Η μικρότερη κόρη του Ahmed γεννήθηκε στην Ιορδανία. Εκείνος ελπίζει ότι θα μπορέσει να δει την πατρίδα της και ότι το σπίτι της οικογένειας θα εξακολουθεί να υπάρχει.

image
Η Sabeen δεν πηγαίνει σχολείο στο Αμμάν, επειδή η οικογένειά της δεν έχει τα χρήματα. Αν και ζει στην Ιορδανία εδώ και μήνες, εξακολουθεί να βλέπει εφιάλτες. Επίσης, της λείπουν οι παππούδες της, οι οποίοι παρέμειναν στη Συρία λόγω ηλικίας. Η Sabeen θέλει να επιστρέψει στο σπίτι της.

image
Η Yara στέκεται σε μια γωνιά του διαμερίσματος στον έκτο, όπου μένει με το σύζυγο και τα παιδιά της. Ψάχνει για δουλειά, αλλά δεν βρίσκει τίποτα. Χρησιμοποιεί χρηματική βοήθεια για να αγοράσει τρόφιμα. Τώρα που έχει μπει ο χειμώνας, η ίδια και οι κόρες της χρειάζονται ζεστά ρούχα.

image
Ο Ali μοιράζεται ένα από τα διαμερίσματα του έκτου με τη μητέρα του. «Κατάφερα να φύγω από τη Συρία σώος. Πόσοι μπορούν να το λένε αυτό;» ρωτά. «Πόσοι ακόμη δεν κατόρθωσαν να φύγουν καθόλου;»

image
Ο Abu Mohammed κάθεται σε έναν καναπέ κρατώντας αγκαλιά το νεογέννητο παιδί του στο διαμέρισμά τους στον έκτο όροφο. Στη Συρία τραυματίστηκε και, όταν κατέφυγε στην Ιορδανία, υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση. Πλέον ζει με αναπηρία και του είναι πολύ δύσκολο να ανεβοκατεβαίνει τις σκάλες, όταν χρειάζεται να βγει έξω. «Είχα ένα διαμέρισμα 400 τετραγωνικών με κήπο. Τώρα, μετά βίας μπορώ να κατέβω στο δρόμο». 

image
Η κόρη του Abu Mohammed, Fofo, ηλικίας δυόμισι ετών, στέκεται έξω από το διαμέρισμά της στον έκτο όροφο. Φοράει καλοκαιρινές παντόφλες, παρόλο που η θερμοκρασία στο Αμμάν πέφτει σχεδόν στο μηδέν το βράδυ. Περισσότεροι από τους μισούς Σύρους πρόσφυγες είναι παιδιά.

image
Τυλιγμένη σε μια κουβέρτα της Υ.Α., η Alima κάθεται στο διάδρομο έξω από το διαμέρισμα της οικογένειάς της. Αν και σχεδόν συνέχεια κρυώνει, η μικρή πρόσφυγας από τη Συρία λέει πως χαίρεται, καθώς είναι ένα από τα λίγα παιδιά στον έκτο όροφο που έχουν ζεστό σκουφί. 

image
Ο Jalal περιπλανιέται στους διαδρόμους στον έκτο όροφο. Τα πλακάκια στο πάτωμα είναι πολύ κρύα για να τα ακουμπήσεις. 

image
Ο Ahmed χαιρετά τους επισκέπτες της Υ.Α. με το «καλό» του χέρι από την κορυφή της σκάλας που οδηγεί στον έκτο όροφο. Παρά τις δύσκολες συνθήκες ζωής του, η στάση του παραμένει θετική. «Έχω τόσα πολλά για να είμαι ευγνώμων» αναφέρει. «Ευχαριστώ την Ιορδανία που υποδέχτηκε την οικογένεια μου, ευχαριστώ τον ΟΗΕ για τις κουβέρτες που έχουμε λάβει και ευχαριστώ το Θεό για τη ζωή μου».