Στον 54χρονο Κινέζο κριτικό λογοτεχνίας, συγγραφέα και υπέρμαχο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Liu Xiaobo απονεμήθηκε το Νόμπελ Ειρήνης 2010, «για τη μακρόχρονη και μη βίαιη πάλη του για τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα στην Κίνα».Πρόκειται για τον πρώτο Κινέζο πολίτη που λαμβάνει βραβείο Νόμπελ Ειρήνης.

Άμεση ήταν η αντίδραση της κινεζικής κυβέρνησης στο άκουσμα της απονομής του Νόμπελ Ειρήνης στον φυλακισμένο ακτιβιστή: «Ο Liu Xiaobo είναι ένας εγκληματίας καταδικασμένος από το κινεζικό δικαστικό σύστημα επειδή παραβίασε τους κινεζικούς νόμους. Η χορήγηση του βραβείου Νόμπελ Ειρήνης σε ένα τέτοιο πρόσωπο αντιβαίνει πλήρως στις αρχές αυτού του βραβείου και αποτελεί μια παρεκτροπη » δήλωσε ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών. Υπενθυμίζεται ότι η Κίνα λίγες μέρες πριν την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων είχε εκδηλώσει προς την Επιτροπή του Βραβείου Νομπέλ Ειρήνης την αντίθεσή της στην ενδεχόμενη βράβευση του Liu Xiaobo.

Σύντομα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Barack Obama ζήτησε από την Κίνα να τον απελευθερώσει: «Τα τελευταία 30 χρόνια, η Κίνα σημείωσε τεράστια πρόοδο στην οικονομική αναμόρφωση και στην βελτίωση του επιπέδου ζωής των πολιτών της, ανασύροντας εκατοντάδες εκατομμύρια από την ανέχεια. Αλλά αυτό το βραβείο μας θυμίζει ότι η πολιτική μεταρρύθμιση δεν κράτησε τον ίδιο ρυθμό και ότι τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα κάθε άντρα, γυναίκας και παιδιού πρέπει να γίνονται σεβαστά», δήλωσε ο κάτοχος του περσινού Νόμπελ Ειρήνης.

Τη βράβευση χαιρέτισε και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Manuel Barroso, δηλώνοντας πως «η απόφαση της Επιτροπής του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης αποτελεί ένα ισχυρό μήνυμα συμπαράστασης σε όλους εκείνους που, μερικές φορές με μεγάλες προσωπικές θυσίες, παλεύουν για την ελευθερία και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτές οι αξίες βρίσκονται στο κέντρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

«Η κυβέρνηση θα ήθελε να τον δει να απελευθερώνεται σύντομα και να παραλαμβάνει το βραβείο του αυτοπροσώπως» δήλωσε εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης, καθώς και η Γαλλία δια στόματος του υπουργού Εξωτερικών Bernard Kouchner: «Η Γαλλία επαναλαμβάνει το αίτημα για απελευθέρωσή του. Η Γαλλία υπενθυμίζει ότι προασπίζεται την ελευθερία της έκφρασης σε κάθε σημείο του κόσμου. Η Επιτροπή Νομπέλ, που κάνει τις επιλογές της με ανεξάρτητο τρόπο, θέλησε να στείλει ένα ηχηρό μήνυμα σε όλους όσοι αγωνίζονται ειρηνικά για την προαγωγή και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

«Κατενθουσιασμένη» δήλωσε η σύζυγος του κ.Xiaobo, Liu Xia στο άκουσμα της είδησης: «Είμαι κατευχαριστημένη, τόσο ενθουσιασμένη, δεν ξέρω τι να πω. Θέλω να ευχαριστήσω όλο τον κόσμο για την υποστήριξη προς τον Λιού Σιαομπό. Θέλω να ευχαριστήσω την Επιτροπή Νομπέλ, τον Βάτσλαβ Χάβελ, τον Δαλάι Λάμα και όλους όσοι υποστήριξαν τον Liu Xiaobo».

Η Υπάτη Επίτροπος του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Νάβι Πιλάι χαιρέτισε την «αναγνώριση ενός μεγάλου υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων». «Ο Λιου Σιαομπό είναι προφανώς ένας μεγάλος υπερασπιστής των δικαιωμάτων του ανθρώπου», αναφέρει η Νάβι Πιλάι σε δήλωσή της προς τον Τύπο.

Την ικανοποίηση του εξέφρασε και ο εξόριστος πνευματικός ηγέτης του Θιβέτ Δαλάι Λάμα. «Η βράβευσή του με το βραβείο ειρήνης είναι η αναγνώριση από τη διεθνή κοινότητα των αυξανόμενων φωνών μεταξύ του κινεζικού λαού που θέλουν να σπρώξουν την Κίνα προς πολιτικές, νομικές και συνταγματικές μεταρρυθμίσεις», αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Δαλάι Λάμα, ο οποίος είχε τιμηθεί το 1989 με το Νόμπελ Ειρήνης.

«Ποιος θα είναι παρών στην τελετή απονομής του Νόμπελ; Δεν το γνωρίζουμε ακόμη. Δεν είναι κάτι που λαμβάνουμε υπόψη όταν επιλέγουμε τον νικητή. Δεν καταφέραμε να τηλεφωνήσουμε στον Liu ή στη σύζυγό του», δήλωσε ο πρόεδρος της επιτροπής του Βραβείου, Θόρμπγιορν Γιάγκλαντ σε συνέντευξη Τύπου.

Ο Liu Xiaobo, πρωτεργάτης των κινητοποιήσεων στην πλατεία Tienanmen το 1989, καταδικάστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο για ακόμα μία φορά σε φυλάκιση από το κινεζικό κράτος. Αυτή τη φορά, σε 11 χρόνια επειδή ήταν ο βασικός συντάκτης της «Χάρτας 08» (ονομάστηκε έτσι κατ’ αναλογίαν με τη τσεχοσλοβάκικη «Χάρτα 77» του 1977), στην οποία, τον Δεκέμβρη του 2008, πάνω από 2.000 Κινέζοι πολίτες («διαφωνούντες», διανοούμενοι, αλλά και κρατικοί αξιωματούχοι) ζητούσαν τον εκδημοκρατισμό και την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Λογοκρίθηκε η βράβευση στο κινεζικό διαδίκτυο

Η είδηση για βράβευση του Liu Xiaobo λογοκρίθηκε από τους κύριους ιστότοπους στην Κίνα. Η αναζήτηση με τις λέξεις κλειδί «βραβείο Νόμπελ, ειρήνης, Liu Xiaobo» δεν δίνει κανένα αποτέλεσμα στις μεγάλες ιντερνετικές πύλες ενημέρωσης και τις μηχανές αναζήτησης όπως οι Sina, Sohu και Baidu ακόμα και στη Weibo, έναν ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης παρόμοιο με το Twitter. Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και το βραδινό δελτίο ειδήσεων του κρατικού τηλεοπτικού δικτύου CCTV, το οποίο ξεκίνησε με τις πλημμύρες σε κινεζικό νησί.

«Ο Σιαομπό είναι μετριοπαθής και έτοιμος για συνεργασία με τη κυβέρνηση»

Ο γνωστός κινέζος διαφωνών Ουέι Τζινσένγκ επέκρινε σήμερα από τις ΗΠΑ, όπου βρίσκεται εξόριστος, τη βράβευση με Νόμπελ Ειρήνης του Λιου Σιαομπό δηλώνοντας ότι ο βραβευθείς είναι ένας μετριοπαθής έτοιμος να συνεργαστεί με το κομμουνιστικό καθεστώς.

Ο Ουέι, που έχει περάσει περίπου είκοσι χρόνια στις κινεζικές φυλακές, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι το Πεκίνο ανέχεται εδώ και καιρό τις θέσεις του Λιου και ότι ο νέος νομπελίστας έχει στο παρελθόν επικρίνει τους πιο ριζοσπάστες διαφωνούντες.

«Κατά τη γνώμη μου το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης απονεμήθηκε στον Λιου Σιαομπό διότι είναι διαφορετικός από την πλειοψηφία των διαφωνούντων», δήλωσε ο Ουέι και πρόσθεσε πως ο Λιου «έκανε κινήσεις προς την κατεύθυνση της κυβέρνησης και επέκρινε τους άλλους διαφωνούντες που έχουν υποφέρει».

Εξάλλου ο Ουέι επεσήμανε ότι η αντίδραση του Πεκίνου μετά τη βράβευση του Λιου ήταν μάλλον συγκρατημένη. «Ίσώς γι’ αυτό το λόγο οι Νορβηγοί μπόρεσαν να αντισταθούν στην πίεση των κινεζικών αρχών και να βραβεύσουν τον Λιου με το Νόμπελ παρά τις προειδοποιήσεις του Πεκίνου», υπογράμμισε ο Ουέι.

Εκτίμησε επίσης ότι η απόφαση της επιτροπής Νόμπελ θα βοηθήσει τον Λιου Σιαομπό να αποφυλακιστεί νωρίτερα και θα ενθαρρύνει και άλλους μετριοπαθείς διαφωνούντες, καθώς και όλους τους Κινέζους, να συνεργαστούν με το υπάρχον πολιτικό σύστημα.

«Δεκάδες χιλιάδες Κινέζοι αξίζουν το βραβείο», πρόσθεσε ο Ουέι, 60 ετών, που ζει εξόριστος στις ΗΠΑ από το 1997 αφού πέρασε 18 χρόνια στις κινεζικές φυλακές.