Οι δημοσκοπήσεις είναι ο καλύτερος τρόπος για να επηρεαστεί η κοινή γνώμη, κυρίως επειδή τα μέσα τις μεταχειρίζονται, όπως και το BBC κάνει, ως αμερόληπτο ορό της αλήθειας. Του Peter Hitchens από τη «Mail on Sunday».

Όσοι υπήρξαν αναγνώστες των εξαιρετικών πολιτικών θρίλερ του Michael Dobbs που μεταφέρθηκαν στην τηλεόραση με τον ασύγκριτο Ian Richardson να παίζει τον κυνικό πολιτικό Francis Urqhart θα γνωρίζουν ότι δεν είναι αρκετά τόσο απλό. Ο Dobbs βάζει έναν από τους χαρακτήρες να λέει «αυτό που πρέπει να συνειδητοποιήσουμε σχετικά με τις δημοσκοπήσεις είναι ότι δεν είναι μηχανισμοί για την μέτρηση της κοινής γνώμης αλλά μηχανισμοί που την επηρεάζουν». {…}

Η εικασία μου είναι ότι οι πολιτικοί επαγγελματίες χρησιμοποιούν τις δημοσκοπήσεις για να πλασάρουν ιδέες, να δημιουργήσουν διάσταση απόψεων από το τίποτα ή να κάνουν τις μικρές διακυμάνσεις να φαίνονται μεγαλύτερες αξιοποιώντας το λυπηρό ένστικτο της αγέλης που διακατέχει την ανθρωπότητα. Αλλά τι ξέρω εγώ;

Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους οι δημοσκοπήσεις μπορούν να «εκβιάσουν» την απάντηση. Η πιο σημαντική εξουσία αυτών που δημιουργούν τις δημοσκοπήσεις είναι το γεγονός ότι αποφασίζουν ποιες θα είναι οι ερωτήσεις, πως θα είναι τοποθετημένες και σε ποιο σημείο του ερωτηματολογίου θα πρέπει να τεθεί μία ερώτηση. Τα ίδια κόλπα είναι χρήσιμα και σε ένα δημοψήφισμα και κατά κάποιον τρόπο μία δημοσκόπηση είναι ένα είδος δημοψηφίσματος, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί εφόσον κάποιος το επιθυμεί για να κατευθύνει τουλάχιστον την βρετανική κοινή γνώμη προς την κατεύθυνση που επιθυμεί η ελίτ. ΄

Ένας εξειδικευμένος δημοσκόπος θα μπορούσε να επινοήσει μία έρευνα που θα μπορούσε να οδηγήσει τους ερωτηθέντες να απαντήσουν σε μεγάλο ποσοστό ότι οι Τόρις θα έπρεπε να αντικατασταθούν. Αυτή όμως δεν είναι μία απάντηση που απαιτείται σε μεγάλο βαθμό σήμερα, οπότε δεν τίθενται και οι αντίστοιχες ερωτήσεις.

Υπάρχει επιπλέον το ζήτημα του πως παρουσιάζονται τα αποτελέσματα. Αυτό είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα σχετικά με τις δημοσκοπήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας πριν από τις εκλογές της Βρετανίας που έδειχναν τους Τόρις να διώχνουν τον Brown κακήν κακώς από τη Downing Street. Οι λόγοι για τους οποίους κάποιος θα ήθελε κάτι τέτοιο είναι αρκετοί. Κάποιοι θα ήθελαν να κρατήσουν ζωντανή την απελπιστικά βαρετή σαπουνόπερα του Westminster λόγω κυρίως του τεράστιου αριθμού πολιτικών δημοσιογράφων που ζουν έξω από αυτό, άλλοι επειδή αναζητούν μία γρήγορη μετάβαση από τον Blair number one (Anthony Blair) στον Blair number two (David Cameron), η οποία φυσικά σημαίνει μία εξίσου ταχεία διαγραφή του Γκόρντον Μπράουν από το προσκήνιο.

Όπως κι αν έχουν τα πράγματα, είμαι λάτρης της YouGov και μου αρέσει ο Peter Kellner που είναι από τις κινητήριες δυνάμεις της. Νομίζω ότι διοργανώνουν εξαιρετικές δημοσκοπήσεις. Θα μπορούσα να είχα πει ακριβώς το ίδιο πράγμα και για όλους τους άλλους. Αυτό που πρέπει να καταλάβετε είναι ότι οι δημοσκόποι λαμβάνουν τα δεδομένα (συνήθως μετά από διαβούλευση με τους πελάτες των εταιρειών για τα θέματα) και στη συνέχεια τα παραδίδουν στον πελάτη. Δεν είναι υπεύθυνοι για τον τρόπο που παρουσιάζονται τα αποτελέσματα.

Παράδειγμα από δημοσκόπηση που δημοσιεύτηκε στους «The Sunday Times» το 2007. Στην πρώτη σελίδα μία μπλε μπάρα τοποθετεί τους Συντηρητικούς στο 45%, μία κόκκινη τους εργατικούς στο 32% και μία κίτρινη τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες στο 14%. Αυτά τα στοιχεία είναι απλά και αληθινά. Υπάρχουν όμως άλλα που μένουν στο περιθώριο.

Εντός υπάρχει μία πολύ πληρέστερη εκδοχή. Στη σελίδα 12, μία σελίδα στα αριστερά που τραβάει τα βλέμματα πολύ λιγότερο απ’ ότι μία σελίδα στα δεξιά βρίσκεται η πρώτη αναφορά στα υπόλοιπα κόμματα. Η απάντηση «δεν γνωρίζω» δεν περιλαμβάνεται στις ερωτήσεις που αφορούν τα πολιτικά κόμματα ενώ αναφέρονται σε ερωτήσεις όπως «ανησυχείτε για την οικονομική ύφεση;», «Πιστεύεται ότι οι τιμές των κατοικιών θα μειωθούν ή θα αυξηθούν;», «Θα ξοδέψετε περισσότερα ή λιγότερα τα φετινά Χριστούγεννα;». Στις ερωτήσεις αυτές η απάντηση «δεν γνωρίζω» συγκεντρώνει 5%,8% ή 10%. Αν μία ερώτηση λάβει πολιτικό περιεχόμενο οι αριθμοί αυτοί εκτινάσσονται. Ένα 13% απάντησε ότι δεν είναι σίγουροι αν ο Γκόρντον Μπράουν είναι περισσότερο ή λιγότερο ικανός από τον Άντονυ Μπλερ.

Παράξενο πάντως που αυτού του είδους οι μετρήσεις δεν αναφέρουν το ποσοστό όσων απάντησαν «δεν γνωρίζω» στην ερώτηση τι «θα ψηφίσετε;». Και το ποσοστό αυτό δεν ήταν διόλου ευκαταφρόνητο αφού άγγιζε το 16%. {…}