Στην εφημερίδα Guardian, ο συγγραφέας και διανοητής Ταρίκ Αλί αναλύει τη σημασία της παραίτησης Μουμπάρακ:

Ads

[…] Και μόνο η απομάκρυνση του Μουμπάρακ (και η επανάκτηση των 40 δις δολαρίων που έκλεψε από το κρατικό θησαυροφυλάκιο), χωρίς καμία άλλη μεταρρύθμιση, θα θεωρηθεί στην περιοχή και στην Αίγυπτο τεράστιος πολιτικός θρίαμβος. Θα θέσει σε κίνηση νέες δυνάμεις. Ένα έθνος που έχει ζήσει το θαύμα των μαζικών κινητοποιήσεων και την τεράστια άνοδο της πολιτικής συνειδητοποίησης δεν θα είναι εύκολο να καμφθεί, όπως αποδεικνύει η Τυνησία. […]

Το νέο κύμα μαζικής αντιπολίτευσης εμφανίστηκε σε μια περίοδο όπου δεν υπάρχουν ριζοσπαστικά εθνικιστικά κόμματα στον αραβικό κόσμο, και αυτό έχει επηρεάσει τις τακτικές της: τεράστιες συναθροίσεις σε συμβολικούς χώρους αμφισβητούν άμεσα την εξουσία –σαν να λένε: «Δείχνουμε τη δύναμή μας, δεν θέλουμε να τη δοκιμάσουμε, επειδή δεν είμαστε οργανωμένοι γι’ αυτό, ούτε προετοιμασμένοι, αλλά αν μας επιτεθείτε, να θυμάστε ότι μας παρακολουθεί ο πλανήτης».

Αυτή η εξάρτηση από την παγκόσμια κοινή γνώμη είναι συγκινητική, αλλά επίσης σημάδι αδυναμίας. Αν ο Ομπάμα και το Πεντάγωνο είχαν διατάξει τον αιγυπτιακό στρατό να καθαρίσει την πλατεία –όσο υψηλό κι αν ήταν το κόστος– οι στρατηγοί θα είχαν υπακούσει τις εντολές, αλλά θα ήταν εξαιρετικά ριψοκίνδυνο γι’ αυτούς, αν όχι για τον Ομπάμα. Κάτι τέτοιο θα είχε απομακρύνει την ηγεσία του στρατού από τους απλούς στρατιώτες και τους κατώτερους αξιωματικούς, καθώς οι οικογένειες πολλών από αυτούς διαδηλώνουν, ενώ οι ίδιοι γνωρίζουν και αισθάνονται ότι οι μάζες έχουν δίκιο. Κάτι τέτοιο επίσης θα σηματοδοτούσε ένα επαναστατικό ξέσπασμα που δεν θα ήθελε ούτε η Ουάσινγκτον ούτε οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι –το κόμμα του ψυχρού υπολογισμού.

Ads

Η επίδειξη της λαϊκής ισχύος ήταν αρκετή για να διώξει το δικτάτορα. Θα έφευγε μόνο αν οι ΗΠΑ αποφάσιζαν να τον απομακρύνουν. Μετά από πολλές αμφιταλαντεύσεις, το έκαναν. Δεν είχαν άλλες σοβαρές επιλογές. Ωστόσο, η νίκη ανήκει στον αιγυπτιακό λαό, το αστείρευτο κουράγιο και οι θυσίες του οποίου, έκαναν όλα αυτά εφικτά.

Έτσι, όλα τελείωσαν άσχημα για τον Μουμπάρακ και τους αχυρανθρώπους του. Η αποτυχία του αντιπροέδρου Σουλεϊμάν, ο οποίος είχε ξαμολήσει τους ασφαλίτες του πριν από λίγες μέρες, να απομακρύνει τους διαδηλωτές από την πλατεία, ήταν ένα ακόμα καρφί στο φέρετρο [του καθεστώτος]. Το αυξανόμενο κύμα των μαζών, με τους εργάτες να απεργούν, τους δικαστές να διαδηλώνουν στο δρόμο και την απειλή πολύ μεγαλύτερου πλήθους την ερχόμενη εβδομάδα, κατέστησε αδύνατο για την Ουάσινγκτον να συνεχίζει να στηρίζει τον Μουμπάρακ και το σινάφι του. Ο άνθρωπος στον οποίο η Χίλαρι Κλίντον αναφερόταν ως πιστό φίλο, ως «οικογένεια», αφέθηκε στην τύχη του. Οι ΗΠΑ αποφάσισαν να μειώσουν τις απώλειες και έδωσαν διαταγή για στρατιωτική επέμβαση.

Ο Ομάρ Σουλεϊμάν, ένας παλιός αγαπημένος της Δύσης, επιλέχθηκε ως αντιπρόεδρος από την Ουάσινγκτον, με την αποδοχή της ΕΕ, για να επιβλέψει μια «τακτική μετάβαση». Ο Σουλεϊμάν, πάντοτε αντιμετωπιζόταν από το κοινό ως βίαιος και διεφθαρμένος βασανιστής, ένας άντρας που όχι μόνο δίνει εντολές, αλλά συμμετέχει και στη διαδικασία. […] Ο νέος αντιπρόεδρος είχε προειδοποιήσει τα πλήθη την προηγούμενη Τρίτη ότι, αν δεν σταματήσουν μόνοι τους τις κινητοποιήσεις, ο στρατός βρίσκεται σε αναμονή: ένα πραξικόπημα μπορεί να είναι η μόνη επιλογή. Όντως ήταν, αλλά ενάντια σε ένα δικτάτορα που είχε στηρίξει για 30 χρόνια. Ήταν ο μόνος τρόπος να σταθεροποιηθεί η χώρα. Δεν μπορούσε να υπάρξει επιστροφή στην «κανονικότητα».

Η εποχή του πολιτικού ορθολογισμού επιστρέφει στον αραβικό κόσμο. Οι λαοί αγανάκτησαν από την αποικιοποίηση και την παρενόχληση. Και την ίδια στιγμή, το πολιτικό θερμόμετρο ανεβαίνει στην Ιορδανία, την Αλγερία και την Υεμένη.