Τη διεξαγωγή έρευνας από τις ΗΠΑ και το Ιράκ σχετικά με τις αποκαλύψεις περί βασανιστηρίων και άλλων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ιράκ ζήτησε η Ύπατη Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Νάβι Πιλάι.

Τα εμπιστευτικά έγγραφα για τον πόλεμο στο Ιράκ, που δημοσιοποιήθηκαν την Παρασκευή από τον Wikileaks, αναφέρονται σε πολυάριθμες περιπτώσεις βασανιστηρίων από τις ιρακινές δυνάμεις, καθώς και σε περισσότερες από 300 περιπτώσεις βασανιστηρίων που διαπράχθηκαν από τις δυνάμεις της συμμαχίας.

Η Ύπατη Αρμοστής αναφέρει σε ανακοίνωσή της πως «οι αμερικανικές και οι ιρακινές αρχές πρέπει να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για να διερευνήσουν τις καταγγελίες που διατυπώνονται σε αυτές τις εκθέσεις».

Παράλληλα, ζητά από την Ουάσιγκτον και τους Ιρακινούς να προσαχθούν στη δικαιοσύνη όσοι ευθύνονται για φόνους, εκτελέσεις με συνοπτικές διαδικασίες, βασανιστήρια και άλλες σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Από την πλευρά τους, Αμερικανοί αξιωματούχοι αρνήθηκαν τις κατηγορίες ότι ο στρατός αγνόησε συστηματικά τις καταγγελίες βασανισμών και παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις ιρακινές δυνάμεις ασφαλείας.

«Η πολιτική μας ήταν όποτε Αμερικανοί στρατιώτες διαπίστωναν περιπτώσεις κακομεταχείρισης κρατουμένων να το αναφέρουν αμέσως στον Αμερικανό και τον Ιρακινό διοικητή», σημείωσαν.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος είχε αντιταχθεί στην εισβολή στο Ιράκ από τον πρκάτοχό του Τζορτζ Μπους, τερμάτισε επισήμως την επιχείρηση στη χώρα τον Αύγουστο και υποσχέθηκε την αποχώρηση των τελευταίων 48.000 Αμερικανών στρατιωτών από το Ιράκ μέχρι το τέλος του επόμενου έτους.

Λίγο μετά την ανάληψη της εξουσίας, ο Ομπάμα υπέγραψε 3 εκτελεστικές εντολές, με τις οποίες επιχειρήθηκε να περάσει το μήνυμα ότι οι ΗΠΑ αναλαμβάνουν να διασφαλίσουν ότι οι ύποπτοι τρομοκρατίας δεν θα βασανίζονται ούτε θα κακομεταχειρίζονται από τις αμερικανικές δυνάμεις ή από τις κυβερνητικές αρχές, στα χέρια των οποίων παραδίδονται. Σε ένα έγγραφο της 9ης Φεβρουαρίου 2009, ωστόσο, που διέρρευσε, αποκαλύφθηκε πως ένας Ιρακινός κρατήθηκε από τις συμμαχικές δυνάμεις στο σπίτι του στη Βαγδάτη και απειλήθηκε πως θα σταλεί στον ιρακινό στρατό αν δεν συνεργαστεί.