Έως και 1.200 τραυματίες έφτασε να περιθάλπει στην αιχμή της λειτουργίας του το αντάρτικο νοσοκομείο του Γράμμου, το οποίο το 1948 μετατράπηκε σε μια μεγάλη νοσοκομειακή μονάδα.

Με απόφαση του Γενικού Αρχηγείου και με εισήγηση του Αρχίατρου Σακελαρίου τέθηκαν σε εφαρμογή τα σχέδια για ένα μεγάλο νοσοκομείο που θα ανταποκρινόταν στις απαιτήσεις των σκληρών μαχών που αναμένονταν για το 1948.

Σε σύντομο χρονικό διάστημα, ο εργολάβος Μιχάλης Σουμελίδης που ανέλαβε το εγχείρημα της κατασκευής ολοκλήρωσε το έργο και το Μάη του ‘48 το νέο νοσοκομείο, στον ίδιο σχεδόν χώρο με το παλιό, ήταν έτοιμο. Έγινε μια Νοσοκομειούπολη, πρωτοφανής για αντάρτικο, σημειώνει ο Νώντας Σακελαρίου, Αρχίατρος του ΔΣΕ (Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας).

Με κτιστές εγκαταστάσεις από πέτρα και ξύλο, με 1.500 κρεβάτια, χειρουργεία, κλίβανους αποστείρωσης, ηλεκτρικό ρεύμα, πολλούς βοηθητικούς χώρους, υπαίθριο θέατρο με ξύλινες κερκίδες, γιατρούς και προσωπικό, με μονάδα παραγωγής φυσιολογικού ορού και εργαστήριο αποστείρωσης γάζας. Υπήρχαν ακόμη και ειδικοί θάλαμοι νοσηλείας για βαριά τραυματισμένους, τυφικούς και κωφάλαλους. Μόνο κατά τις επιχειρήσεις του ‘48, που ήταν ιδιαίτερα φονικές, στα βιβλία του νοσοκομείου του Γράμμου καταχωρήθηκαν πάνω από 5.000 εισαγωγές. Στην αιχμή της λειτουργίας του έφτασε να περιθάλπει έως και 1.200 τραυματίες.

Η κατασκευή και η λειτουργία του αντάρτικου νοσοκομείου, με βάση τα δεδομένα και τις επικρατούσες συνθήκες του εμφυλίου, θεωρείται ένα από τα σπουδαία επιτεύγματα του ΔΣΕ, αναφέρει η Εταιρεία Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων (ΕΔΙΑ) 1940-1974 Κ.-Δ. Μακεδονίας, η οποία διοργανώνει την ετήσια θεματική συνάντησή της για τον εμφύλιο πόλεμο, στο Νεστόριο στις 21, 22 Αυγούστου 2010, με θέμα: Γράμμος, αντάρτικο νοσοκομείο, Νώντας Σακελλαρίου Αρχίατρος του ΔΣΕ».

Η συγγραφέας και αντάρτισσα του ΔΣΕ Κατίνα Λατίφη θα αναφερθεί στις υγειονομικές υπηρεσίες του ΔΣΕ, ο δικηγόρος Κωνσταντίνος Χορομίδης στον αρχίατρο Νώντα Σακελλαρίου, ο αρχιτέκτονας – ερευνητής Γιώργος Κολιόπουλος στην κατασκευαστική πρακτική του αντάρτικου νοσοκομείου, και η Τάσα Σιόμου θα μιλήσει για τον κατασκευαστή του νοσοκομείου Σουμελίδη Μιχάλη. Την Κυριακή 22 Αυγούστου το πρωί θα πραγματοποιηθεί επίσκεψη στο χώρο του αντάρτικου νοσοκομείου.