Με «πλούσιο» απεργιακό δελτίο απαντούν οι εργαζόμενοι στα μέσα μαζικής μεταφοράς στην εφαρμογή του νόμου για την αναδιάρθρωση του ΟΣΕ και την ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Η 24ωρη απεργία που πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη Τετάρτη σηματοδοτεί την αρχή μίας σειράς κινητοποιήσεων. Η απογοήτευση, όμως, για την κατάσταση στα ΜΜΜ δεν αφορά μόνο τους εργαζομένους σε αυτά. Επικρατεί και μεταξύ των επιβατών, όπως αποκαλύπτει δημοσκόπηση της εταιρείας VPRC για τον προαστιακό.

Ads

της Κωνσταντίνας Τσιλομελέκη

Το πρόγραμμα αναδιάρθρωσης των αστικών συγκοινωνιών, που προβλέπει μείωση προσωπικού, μετατάξεις και μειώσεις μισθών (επιδόματα, περικοπές υπερωριών) έχει προκαλέσει την αντίδραση των εργαζομένων, που βλέπουν να πληρώνουν αυτοί την «νύφη», επειδή ο ΟΣΕ εξελίχθηκε σε εξαιρετικά ζημιογόνο οργανισμό. Η εφαρμογή του νόμου για τον ΟΣΕ ανοίγει το δρόμο για τη μετάταξη 2.700 εργαζομένων σε άλλες υπηρεσίες. Με την νέα χρονιά, θα αρχίσει η διαδικασία ιδιωτικοποίησης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, με την προϋπόθεση ότι θα προκύψει ενδιαφέρον από κάποια αξιόπιστη εταιρία σιδηροδρόμων. Όσον αφορά στη νέα οργάνωση του ΟΣΕ, ήδη έχει ολοκληρωθεί η συγχώνευσή του με τον ΕΔΙΣΥ και εγκρίθηκαν από το Δημόσιο τα καταστατικά λειτουργίας όλων των εταιριών.

Η συνεχιζόμενη αναταραχή στο χώρο των μετακινήσεων έρχεται να επιβαρύνει την ήδη δύσκολη καθημερινότητα του επιβατικού κοινού –το οποίο συμπεριλαμβάνει τους χρήστες του προαστιακού σιδηροδρόμου. Στο πλαίσιο αυτό, η εταιρία δημοσκοπήσεων VPRC πραγματοποίησε έρευνα, η οποία καταδεικνύει την τραγική κατάσταση στο χώρο του προαστιακού, οποίος εξυπηρετεί ετησίως 7,5 εκατ. επιβάτες. Τα βασικά προβλήματα που αναδεικνύονται στην έρευνα είναι η έλλειψη καθαριότητας και ασφάλειας, τα μηχανολογικά προβλήματα στα τρένα, το αίσθημα κινδύνου εντός του συρμού, η έλλειψη ενημέρωσης του κοινού και τα προβλήματα στην συχνότητα και ακρίβεια των δρομολογίων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, το 2010 σηματοδοτεί την εκτίναξη της χρήσης του προαστιακού από το επιβατικό κοινό. Το 27% ξεκίνησε φέτος να χρησιμοποιεί το τρένο, όταν το 2009 το ποσοστό ήταν μόλις στο 13%. Η αύξηση της τιμής της βενζίνης αποτελεί ίσως έναν από τους βασικούς λόγους, μιας και ο προαστιακός εξυπηρετεί επιβάτες από περισσότερο απομακρυσμένες περιοχές του λεκανοπεδίου και των προαστίων, οι οποίοι μέχρι πρόσφατα χρησιμοποιούσαν το αυτοκίνητο. Για το 76% των επιβατών, ο προαστιακός αποτελεί το βασικό μέσο μετάβασης στο χώρο εργασίας, ενώ οι περισσότεροι χρησιμοποιούν μηνιαία κάρτα προαστιακού ή υπεραστικό εισιτήριο μίας χρήσης. Έτσι διαφαίνεται μία τάση αποκέντρωσης, καθώς είναι άτομα τα οποία δεν διαμένουν στον αστικό άξονα, όμως εργάζονται σε αυτόν.

Βλάβες

Οι συχνές μηχανολογικές βλάβες και η ελλιπής συντήρηση των τρένων αποτελούν τις κύριες αιτίες καθυστερήσεων στα δρομολόγια του προαστιακού. Το 51% των επιβατών διαπιστώνει ότι μηχανολογικές βλάβες προκύπτουν πολύ συχνά, γεγονός που το 64% αποδίδει στην ανεπαρκή συντήρηση των συρμών. Συγκεκριμένα, το 72% όσων μετακινούνται με ντιζελοκίνητους συρμούς θεωρεί πολύ συχνές τις βλάβες, όταν το ποσοστό στους χρήστες των πιο σύγχρονων, ηλεκτροκίνητων συρμών είναι μόλις 18%. Οι επιβάτες σε μεγάλο βαθμό εμφανίζονται «κουρασμένοι» από τις συνθήκες που επικρατούν στο προαστιακό και σε ποσοστό 90%, αναφέρουν ότι τα πολυπόθητα έργα για ηλεκτροκίνηση δεν προχωρούν με ικανοποιητικούς ρυθμούς. Χαρακτηριστικό είναι ότι το τμήμα Άνω Λιόσια-Κιάτο θα έπρεπε να έχει δοθεί στην κυκλοφορία με ηλεκτροκίνηση από τις 30/10/2010. Η εφαρμογή του δρομολογίου αναβλήθηκε για τις 12 Δεκεμβρίου για να λάβει νέα αναβολή «τουλάχιστον μίας εβδομάδας ακόμη» σύμφωνα με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ.

Δρομολόγια

Η συχνότητα των δρομολογίων δεν ικανοποιεί το 65% του επιβατικού κοινού, κυρίως στο ντιζελοκίνητο τμήμα όπου οι αναχωρήσεις των τρένων πραγματοποιούνται ανά μία ώρα, με αποτέλεσμα μεγάλες καθυστερήσεις για όποιον δεν προλάβει το δρομολόγιό του. Επιπλέον, το 42% των επιβατών δηλώνει δυσαρεστημένο από τη συνέπεια στους χρόνους αναχώρησης ενώ το 38% από τη χρονική διάρκεια του ταξιδιού. Παράλληλα, καταγράφεται απογοήτευση για τη δυνατότητα ανταπόκρισης των δρομολογίων του προαστιακού με εκείνα άλλων μέσων.

Ταλαιπωρία

Οι τακτικοί χρήστες του προαστιακού εμφανίζονται δυσαρεστημένοι από το γεγονός ότι αναγκάζονται πολύ συχνά να ταξιδεύουν όρθιοι. Το 72% των επιβατών ντιζελοκίνητων συρμών δηλώνουν ότι δεν βρίσκουν «θέση», γεγονός που οφείλεται και στο ότι τα δρομολόγια πραγματοποιούνται ανά μία ώρα, προκαλώντας συνωστισμό. Το 54% του συνόλου των επιβατών δηλώνει ότι ταξιδεύει πολύ συχνά όρθιο, ενώ μόλις στο 7% αυτό δεν έχει συμβεί ποτέ. Σχετικά με την ευκολία στάθμευσης στους σταθμούς του προαστιακού το 27% του δείγματος εμφανίζεται δυσαρεστημένο, ενώ το 36% που είναι ικανοποιημένο προέρχεται κυρίως από άτομα που χρησιμοποιούν την ντιζελοκίνητη γραμμή, καθώς στο αστικό τμήμα Άνω Λιόσια-Αεροδρόμιο δεν υπάρχουν οι ανάλογες υποδομές. Παράλληλα, το 38% των επιβατών δηλώνει ότι δεν υπάρχει ευκολία μεταφοράς ποδηλάτου με τον προαστιακό –σε αντίθεση με χώρες του εξωτερικού, όπου υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές, λόγου χάρη ξεχωριστό βαγόνι.

Απουσία προσωπικού – κίνδυνος

Η απουσία προσωπικού στους συρμούς των τρένων, στις αποβάθρες και στους χώρους στάθμευσης δημιουργεί ανασφάλεια στους επιβάτες. Το 51% διαπιστώνει ότι δεν υπάρχει προσωπικό στα τρένα και το 70% έχει νιώσει ότι κινδυνεύει. Αιτία είναι, μεταξύ άλλων, η παρουσία στο θάλαμο οδήγησης ατόμων άσχετων με την οδήγηση, η στάθμευση εκτός των ορίων της αποβάθρας και το απότομου φρενάρισμα του συρμού. Στις αποβάθρες και τους χώρους στάθμευσης οι επιβάτες επίσης δηλώνουν ότι κινδυνεύουν, λόγω απουσίας φύλαξης. Στο 25% του δείγματος έχει συμβεί απόπειρα κλοπής και διάρρηξης του αυτοκινήτου του στο πάρκινγκ, ενώ το 39% έχει αντιμετωπίσει προβλήματα στην αποβάθρα.

Καθαριότητα

Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που απασχολούν του επιβάτες του προαστιακού είναι η έλλειψη καθαριότητας. Η εσωτερική αλλά και η εξωτερική εικόνα των τρένων είναι για την πλειοψηφία απογοητευτική, κυρίως όσον αφορά τους ντιζελοκίνητους συρμούς. Το 53% των επιβατών δεν είναι καθόλου ευχαριστημένο από την καθαριότητα μέσα στο τρένο, ενώ το 70% θεωρεί απογοητευτική την καθαριότητα του τρένου εξωτερικά. Το ίδιο απαράδεκτες θεωρούν ότι είναι και οι συνθήκες υγιεινής στις τουαλέτες.

Ελλιπής ενημέρωση

Το 27% των επιβατών του δείγματος έχει επιχειρήσει να επικοινωνήσει με τη διεύθυνση του προαστιακού για ενημέρωση, όμως δεν τα κατάφερε. Και όσοι τα κατάφεραν, όμως, δεν έμειναν καθόλου ικανοποιημένοι σε ποσοστό 68%. Εξίσου δυσαρεστημένοι (73%) εμφανίζονται οι επιβάτες σχετικά με την ενημέρωση που παρέχεται για τις ενδεχόμενες αλλαγές δρομολογίων ή τις καθυστερήσεις.
Επιπλέον, τα στοιχεία της έρευνας φανερώνουν δεν υπάρχει ενημέρωση από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ σχετικά με τα δικαιώματα των επιβατών. Συγκεκριμένα, στην ερώτηση αν «έχουν αποζημιωθεί ποτέ για την καθυστέρηση πάνω από 20 λεπτά από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ», το 24% απάντησε ότι δεν γνώριζε καν πως έπρεπε να αποζημιωθεί.

Ποιος φταίει για την κατάσταση στον ΟΣΕ;

Την ευθύνη για το υψηλό χρέος του ΟΣΕ αλλά και τη μετατροπή του σε ιδιαίτερα ζημιογόνο οργανισμό οι επιβάτες του προαστιακού την επιρρίπτουν κατα κύριο λόγο στις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, στη διοίκηση και στους συνδικαλιστές. Παράλληλα, ενώ το 60% θεωρεί ότι η παραχώρηση του 49% της ΤΡΑΙΝΟΣΕ σε ιδιωτική εταιρία θα βελτιώσει τις μετακινήσεις, στην ερώτηση αν «θα προκύψουν αυξήσεις στις τιμές των εισιτηρίων μετά την παραχώρηση» το 77% απαντά θετικά. Ήδη, το υπουργείο συγκοινωνιών έχει ανακοινώσει επικείμενες αυξήσεις της τάξεως του 30%-50% στα εισιτήρια του προαστιακού της Αθήνας, ο οποίος κατέγραψε ζημίες ύψους 45 εκ. ευρώ το 2009, ενώ για το 2010, οι ζημία αναμένεται να ανέλθει στα 35 εκ. ευρώ.

Δυσπιστία

Οι καθημερινές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι επιβάτες του προαστιακού συντελούν συο να μην αντιλαμβάνονται τις διεκδικήσεις των εργαζομένων που απεργούν. Συγκεκριμένα, το 71% δεν αισθάνεται καθόλου κοντά στους εργαζομένους του ΟΣΕ και τις διεκδικήσεις τους ενώ το 63% πιστεύει ότι οι υπάλληλοι του ΟΣΕ δεν έχουν εξαντλήσει όλες τις μορφές διαμαρτυρίας πριν προχωρήσουν σε εικοσιτετράωρες απεργίες και στάσεις εργασίας. Ενδεικτικό της στάσης των επιβατών είναι ότι σε ποσοστό 78% δεν πιστεύουν ότι μέσα στα αίτημα των εργαζομένων συμπεριλαμβάνονται και οι συνθήκες μετακίνησης του επιβατικού κοινού.

(Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο διάστημα στο διάστημα από 18/10/2010 έως 16/11/2010. Συμμετείχαν 335 άτομα, χρήστες του προαστιακού και μέλη του διαδικτυακού τόπου www.proastiakos.net, όπου η έρευνα παρουσιάζεται στο σύνολό της. Στο μεγαλύτερο μέρος ήταν άνδρες και οι περισσότεροι άτομα υψηλού μορφωτικού επιπέδου).