Την ώρα που το δημοτικό συμβούλιο Θεσσαλονίκης αποφάσιζε ομόφωνα ενάντια στο «ξεπούλημα» της ΕΥΑΘ και υπέρ της διεξαγωγής δημοψηφίσματος, η διαδικασία ιδιωτικοποίησης της επιχείρησης προχωρούσε ένα βήμα πιο κοντά. Τέσσερα επενδυτικά σχήματα εκδήλωσαν τη Δευτέρα ενδιαφέρον για την απόκτηση του 51% της ΕΥΑΘ. Μεταξύ αυτών και η γαλλική Suez – φέρεται μάλιστα ως η επικρατέστερη υποψήφια – το όνομα της οποίας έχει συνδεθεί με τις εξεγέρσεις αρκετών λαών ενάντια στις συνέπειες της ιδιωτικοποίησης του νερού. Της Ιουλίας Κιλέρη

Ads

Από τη διεθνή εμπειρία προκύπτει ότι με την ιδιωτικοποίηση «θα έχουμε αύξηση στα τιμολόγια του νερού από δύο έως επτά φορές, καμία ή ελάχιστη συντήρηση του δικτύου με αποτέλεσμα να αυξηθούν τα κρούσματα δυσεντερίας -όπως έχει συμβεί στη Μεγάλη Βρετανία και στο Σίδνεϊ-, φυσικά κατακόρυφη αύξηση των κερδών των ιδιωτών επενδυτών, υποβάθμιση και εξάντληση των υδάτινων αποθεμάτων και του υδροφόρου ορίζοντα…», τονίζει στο tvxs.gr ο πρόεδρος του σωματείου των εργαζομένων στην ΕΥΑΘ και μέλος του συντονιστικού «SOSτε το νερό», Γιώργος Αρχοντόπουλος.
 
Τα παραδείγματα μιλούν μόνα τους και μάλιστα στα περισσότερα από αυτά εμπλέκεται η Suez: Στην Αργεντινή, όταν θυγατρική της Suez Lyonnaise des Eaux αγόρασε την κρατική επιχείρηση νερού Obras Sanitarias de la Nacion, οι τιμές διπλασιάστηκαν και η ποιότητα του νερού χειροτέρευσε. Η εταιρεία αναγκάστηκε να αποχωρήσει όταν οι κάτοικοι μαζικά αρνήθηκαν να πληρώσουν τους λογαριασμούς. Στη Βολιβία, το 1999 πωλείται σε θυγατρική της Suez η διαχείριση του συστήματος ύδρευσης της πόλης Κοτσαμπάμπα. Πολύ σύντομα τα τιμολόγια αυξάνονται κατά 200-300% με παράλληλη μόλυνση του νερού λόγω της κακοδιαχείρισης του δικτύου. Οι βίαιες αντιδράσεις αναγκάζουν την κυβέρνηση να  ανακαλέσει την πώληση και να παραδώσει τη διαχείριση των υδάτων στους πολίτες.
 
Τον Νοέμβριο του 2008 το δημοτικό συμβούλιο του Παρισιού αποφάσισε να μην ανανεώσει τη σύμβαση με τις ιδιωτικές εταιρείες Veolia και Suez. Δύο χρόνια μετά το αποτέλεσμα ήταν ο δήμος να καταφέρει μέσω της δημοτικής επιχείρησης ύδρευσης να εξοικονομήσει 35 εκατ. ευρώ τον χρόνο, ενώ τα τιμολόγια μειώθηκαν κατά 8% σε σχέση με το 2009. Στη Βρετανία, οι ιδιωτικοποιήσεις της περιόδου 1989-1993 είχαν σαν αποτέλεσμα την αύξηση της τιμής του νερού αρχικά κατά 50% και συνολικά κατά 245% μέχρι το 2006. Στην Ιταλία τον Ιούνιο του 2011 πραγματοποιήθηκε δημοψήφισμα με τους Ιταλούς σε ποσοστό 95% να ψηφίζουν κατά της ιδιωτικοποίησης του νερού και της εκμετάλλευσης των δικτύων.
 
Ένα βήμα πιο κοντά στο «ξεπούλημα»
 
Σχολιάζοντας τη χθεσινή εκδήλωση ενδιαφέροντος για το 51% της ΕΥΑΘ, ο κ. Αρχοντόπουλος δηλώνει απογοητευμένος. Όπως σημειώνει, «περιμέναμε να υπάρχει μόνο ένας ενδιαφερόμενος, η Suez δηλαδή. Όχι ότι δεν είχαμε ικανή την κυβέρνηση να κάνει διαγωνισμό με έναν υποψήφιο… Δεν ξέρω κατά πόσο είναι πραγματικοί ενδιαφερόμενοι οι άλλοι γιατί στην ουσία οι προϋποθέσεις που έβαλαν ευνοούν τη Suez. Με αυτό τον τρόπο προχωράμε ένα βήμα πιο κοντά στην ιδιωτικοποίηση».

Αναφερόμενος στα οικονομικά στοιχεία της επιχείρησης, ο κ. Αρχοντόπουλος υπογραμμίζει ότι «το 2012 η ΕΥΑΘ είχε καθαρά κέρδη 18 εκατομμύρια ευρώ και πάνω από 35 εκατ. ευρώ αποθεματικό στα ταμεία της. Εμείς εκτιμούμε ότι η τιμή πώλησης θα είναι γύρω στα 95-100 εκατομμύρια. Οπότε ο ιδιώτης με το καλημέρα έχει βγάλει σε ένα χρόνο τα μισά λεφτά και παραπάνω. Επιπλέον, η ΕΥΑΘ έχει ανείσπρακτες οφειλές από δήμους κυρίως και μεγαλοοφιελέτες άνω των 50 εκατ. ευρώ. Στην ουσία λοιπόν στην τιμή που πωλείται λίγο πολύ ο ιδιώτης έχει βγάλει τα λεφτά του».

«Θετική η απόφαση για δημοψήφισμα, αλλά…»

Αναφερόμενος στην θετική, όπως τη χαρακτηρίζει, απόφαση του δημοτικού συμβουλίου Θεσσαλονίκης για διεξαγωγή δημοψηφίσματος για το νερό, ο πρόεδρος του σωματείου εργαζομένων της ΕΥΑΘ τονίζει πως είναι μια ευκαιρία για το δήμο να γράψει ιστορία, καθώς αφενός «είτε είσαι υπέρ είτε κατά δίνεις το δικαίωμα στους συμπολίτες σου να ψηφίσουν» και αφετέρου «βάζεις τη Θεσσαλονίκη στο χάρτη των ευρωπαϊκών πόλεων που έχουν κάνει δημοψηφίσματα». Για τον ίδιο ενθαρρυντικό στοιχείο είναι επίσης το γεγονός ότι η απόφαση ήταν ομόφωνη.
 
Το γεγονός ότι η απόφαση αυτή ελήφθη από τον κεντρικό δήμο Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με τον κ. Αρχοντόπουλο, δίνει στίγμα και για τους υπόλοιπους δήμους που τροφοδοτούνται με νερό από την ΕΥΑΘ να λάβουν αντίστοιχες αποφάσεις και να προχωρήσει το δημοψήφισμα. «Εκτιμάται ότι όλοι οι ενδιαφερόμενοι δήμοι θα ταχθούν υπέρ του δημοψηφίσματος και θα προχωρήσει η διαδικασία. Η αλήθεια είναι ότι όλοι οι δήμοι έχουν βγάλει αρκετά ψηφίσματα κατά της ιδιωτικοποίησης, όμως το ψήφισμα είναι μια μη δεσμευτική απόφαση. Τώρα δεσμεύονται να κάνουν κάτι», επισημαίνει.
 
Ωστόσο, ο κ. Αρχοντόπουλος τονίζει πως δεν μπορεί να πανηγυρίσει, αφού η πρόταση δεν είναι δεσμευτική για την κυβέρνηση. Επίσης, συνεχίζει, σημασία δεν έχει μόνο η λήψη της απόφασης, αλλά «το δημοτικό συμβούλιο πρέπει και να την υποστηρίξει με τα μέσα που διαθέτει ώστε ο κόσμος να έρθει να ψηφίσει. Ο νόμος λέει ότι για να θεωρηθεί έγκυρο το δημοψήφισμα πρέπει να έχει συμμετοχή 50%».
 
Από την άλλη πλευρά, ένα δημοψήφισμα με συντριπτικό αποτέλεσμα κατά της ιδιωτικοποίησης «ίσως επηρεάσει αυτούς που θα έρθουν να επενδύσουν σε μια πόλη όπου το κλίμα είναι αρνητικό. Σαν συντονιστικό της πρωτοβουλίας πολιτών και φορέων SOSτε το Νερό τονίζουμε ότι θα πρέπει να ξέρει ειδικά η Suez και οι ξένοι που θα έρθουν, οι οποίοι έχουν εμπειρία από χώρες που τους έχουν διώξει, τι θα τους περιμένει. Οπότε μπορεί να λειτουργήσει και αποτρεπτικά».