Σε υπαναχώρηση από τις αρχικές της εξαγγελίες για το θέμα της απόδοσης ιθαγένειας στα παιδιά των μεταναστών προχωρά η κυβέρνηση και το Υπουργείο Εσωτερικών, όπως προκύπτει από το τελικό σχέδιο νόμου που κατατέθηκε προς επεξεργασία στη Βουλή.

Μετά τη δημόσια διαβούλευση θεσπίζεται ως υποχρεωτική η νόμιμη πενταετής παραμονή όχι μόνο του ενός αλλά και των δύο γονέων στην Ελλάδα για να μπορεί ένα παιδί που γεννιέται στη χώρα μας να αποκτήσει την ελληνική ιθαγένεια. Το σημείο αυτό κρίνεται ως εξαιρετικά ουσιώδες καθώς περιορίζει δραματικά τον αριθμό των παιδιών της δεύτερης γενιάς μεταναστών που θα έχουν τελικά το δικαίωμα να αποκτήσουν την ελληνική ιθαγένεια.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μεταναστευτικών φορέων και κινήσεων η αρχική πρόταση του υπουργείου έδινε δικαιώματα μόνο σε 80.000 από τα περίπου 250.000 παιδιά μεταναστών που ζουν στην Ελλάδα ενώ με τη νέα ρύθμιση ο αριθμός αυτός δεν ξεπερνά τις 15.000

Για τα παιδιά μεταναστών που δεν έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα, ως απαραίτητη και βασική προϋπόθεση για την απόκτηση της ελληνικής ιθαγένειας ορίζεται η επιτυχής εξαετής φοίτηση σε τάξεις ελληνικού σχολείου, κάτι που πρακτικά αφαιρεί το δικαίωμα να κάνουν αίτηση από παιδιά που ήρθαν στην Ελλάδα σε μεγαλύτερη ηλικία και δεν έχουν προλάβει να ολοκληρώσουν έξι τάξεις. (σ.σ. Το αρχικό σχέδιο νόμου προέβλεπε τριετή φοίτηση).

Επίσης, μετά τη διαβούλευση προστίθεται πρόβλεψη για καταβολή παραβόλου 100 ευρώ όταν υποβάλλεται η δήλωση για την απόκτηση της ελληνικής ιθαγένειας από παιδιά μεταναστών.

Με συστατικές επιστολές οι ενήλικοι:

Ειδικά για τους ενήλικους νόμιμους μετανάστες β’ γενιάς το σχέδιο νόμου προβλέπει πως παιδιά αλλοδαπών που έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα ή έχουν παρακολουθήσει τουλάχιστον 6 χρόνια σχολείο αλλά έχουν υπερβεί τα 21 μπορούν με μεταβατική διάταξη να πάρουν και αυτά με δήλωσή τους την ελληνική ιθαγένεια εφόσον δεν συντρέχουν σε βάρος τους τα ποινικά κωλύματα της πολιτογράφησης ή λόγοι ασφαλείας.

Μεταξύ των απαραίτητων δικαιολογητικών για τους ενήλικες περιλαμβάνονται πλέον και τρεις συστατικές επιστολές Ελλήνων πολιτών, διαφορετικών από αυτούς που θα παρίστανται ως μάρτυρες κατά τη δήλωση ενώπιον του δημάρχου, και που έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα και κατοικούν μονίμως στον δήμο μόνιμης κατοικίας του αιτούντος ή συνδέονται επαγγελματικά μαζί του. Από τη διάταξη αυτή εξαιρούνται ο οι συνδεόμενοι με συγγενικό δεσμό με τον αιτούντα μετανάστη.

Μετά τη δημόσια διαβούλευση, προστίθενται συγκεκριμένες εξειδικεύσεις των ουσιαστικών προϋποθέσεων για την απόκτηση της ιθαγένειας και ειδικά ως προς την γνώση της ελληνικής γλώσσας και ιστορίας.

Συγκεκριμένα στο τελικό σχέδιο νόμου προβλέπεται ότι:

«Για να εξακριβωθεί η ομαλή ένταξη στην ελληνική κοινωνία συνεκτιμώνται ιδίως στοιχεία όπως η γνώση της ελληνικής ιστορίας και του ελληνικού πολιτισμού» ενώ για την εξακρίβωση των παραπάνω προστίθεται η δυνατότητα πραγματοποίησης ειδικών τεστ Γλώσσας, Πολιτικής Αγωγής, Ιστορίας κ.α. από την Επιτροπή πολιτογράφησης, όπως αυτά θα οριστούν από τα συναρμόδια υπουργεία.

Πάντως το σχέδιο νόμου δίνει τη δυνατότητα στους μετανάστες να διεκδικήσουν αιτιολογημένη απάντηση σε περίπτωση αρνητικής έκβασης του αιτήματός τους για πολιτογράφηση καθώς θεσπίζεται για πρώτη φορά, δευτεροβάθμιος έλεγχος επί της διαδικασίας πολιτογράφησης από το Συμβούλιο Ιθαγένειας, στο οποίο θα προεδρεύει πλέον επίτιμο μέλος του Συμβουλίου Επικρατείας. Γενικότερα θα επιδιωχθεί η ορθολογικότερη και σαφέστερη οργάνωση της διαδικασίας ενώπιον της αρμόδιας Επιτροπής Πολιτογράφησης που θα υφίσταται πλέον σε επίπεδο Περιφέρειας αρχικά και από 1.1.2011 σε επίπεδο Γενικής Διοίκησης του αποκεντρωμένου κεντρικού Κράτους.

Συμμετοχή στις Δημοτικές Εκλογές

Η κυβέρνηση, όπως επεσήμανε ο υπουργός Εσωτερικών Γιάννης Ραγκούσης, παραμένει σταθερή στην πρόθεσή της να δώσει δικαίωμα ψήφου στους νόμιμους μετανάστες.

Το σχέδιο νόμου προβλέπει τη δυνατότητα για δικαίωμα ψήφου στις Τοπικές Εκλογές μόνον του πρώτου βαθμού αυτοδιοίκησης σε ομογενείς και μετανάστες που διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα εφόσον έχουν οριστικές άδειες που προϋποθέτουν τουλάχιστον 5 χρόνια προηγούμενης νόμιμης διαμονής, όπως η του επί μακρόν διαμένοντος, αόριστης διάρκειας ή δεκαετούς, 5ετή δελτίου γονέα ημεδαπού κοκ.

Μετά τη διαβούλευση ορίζεται πως μπορούν να εκλέγονται σε αυτοδιοικητικά αξιώματα μόνον όσοι γνωρίζουν επαρκώς την ελληνική γλώσσα ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στα καθήκοντά τους ενώ προστίθεται και το να αποτελεί κώλυμα εγγραφής σε ειδικό εκλογικό κατάλογο η τυχόν ποινική καταδίκη που θα συνεπαγόταν στην περίπτωση Έλληνα την αποστέρηση πολιτικών δικαιωμάτων.

Συνολικά, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Υπουργείου, εκείνοι που δυνητικά μπορούν να κάνουν αίτηση για να εγγραφούν στους εκλογικούς καταλόγους είναι 266.250 εκ των οποίων όμως οι 160.000 είναι ομογενείς.

Μείζον πρόβλημα με τις καταδίκες

Επιπλέον εμπόδιο στην απόκτηση ιθαγένειας και πολιτικών δικαιωμάτων θα αποτελεί η πιθανή καταδίκη του ενδιαφερόμενου για διαφόρων ειδών αδικήματα μεταξύ των οποίων είναι πλημμεληματικού χαρακτήρα, όπως η αντίσταση κατά της αρχής, εγκλήματα με χρήση μέσων υψηλής τεχνολογίας (σ.σ. Αντιγραφή cd – dvd) ή αν έχουν καταδικαστεί για εξασφάλιση καταλύματος σε άλλους μετανάστες για απόκρυψη.

Οι μεταναστευτικές οργανώσεις τονίζουν πως και σε αυτό το σημείο επιχειρείται μεγάλο “κόψιμο” των δικαιούχων καθώς τα αδικήματα αυτά είναι θολά και μπορούν πολύ εύκολα να αποδοθούν τέτοιες καταδίκες καθώς για παράδειγμα η «αντίσταση κατά της αρχής» είναι κατηγορία που αποδίδεται από την αστυνομία αν ο μετανάστης τρέξει να διαφύγει τη σύλληψη.

Σε δήλωσή του ο υπουργός Εσωτερικών Γιάννης Ραγκούσης, μετά την παρουσίαση του νέου σχεδίου νόμου τόνισε: «Πιστεύουμε σε μια κοινωνία ειρήνης και ασφάλειας. Πιστεύουμε σε ένα σύγχρονο κράτος δικαίου. Πιστεύουμε ότι είναι εθνική, κοινωνική και οικονομική ανάγκη η ένταξη των νόμιμων μεταναστών στην ελληνική κοινωνία. Γι’ αυτό και παραμένουμε σταθεροί στους στόχους μας, ενσωματώνοντας κάθε λογική και χρήσιμη πρόταση που κατέθεσαν πολίτες, που κατέθεσαν φορείς, καθώς και τα πολιτικά κόμματα».

Αντιδράσεις

«Η τεκμηριωμένη πίεση, που άσκησε η Ν.Δ., με αναφορές στην ευρωπαϊκή εμπειρία και νομοθεσία, το προηγούμενο διάστημα, υποχρέωσε και οδήγησε την Κυβέρνηση σε αλλαγές. Αλλαγές όμως, που παρά το γεγονός ότι κινούνται στη σωστή κατεύθυνση, πολύ απέχουν από τις θέσεις της Ν.Δ. και τις ανάγκες του τόπου. Το προσεχές διάστημα, και με αφορμή τη συζήτηση στη Βουλή, η Ν.Δ. θα κλιμακώσει την πίεσή της και θα προωθήσει πρωτοβουλίες για να περάσει, με ακόμα πιο εμφαντικό τρόπο, τις θέσεις της για αυτό το κορυφαίο ζήτημα», αναφέρει ο υπεύθυνος του Τομέα Πολιτικής Ευθύνης Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Χρήστος Ζώης.

«Η «αυστηροποίηση» των προτεινόμενων διατάξεων για το θέμα της χορήγησης ιθαγένειας και πολιτογράφησης για τους μετανάστες που ζουν και εργάζονται στη χώρα μας, συνιστά πασιφανή υποχώρηση της κυβέρνησης στις πιέσεις της Δεξιάς και της Ακροδεξιάς. Τα αυτονόητα δικαιώματα των μεταναστών θυσιάζονται στο τρικομματικό παιχνίδι της συναίνεσης μεταξύ κυβέρνησης-ΝΔ-ΛΑΟΣ για την εφαρμογή των μέτρων του Προγράμματος Σταθερότητας που ισοπεδώνουν την κοινωνία.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, δεσμεύεται ότι θα δώσει τη μάχη, μέσα και έξω από τη βουλή, ενάντια στους διαχωρισμούς για τα παιδιά που γεννήθηκαν ή μεγάλωσαν στη χώρα και για να ανοίξει ο δρόμος για τη νομιμοποίηση όλων των μεταναστών που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα», τονίζει σε ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ.

Η Ιερά Σύνοδος κάνει συστάσεις προς την Πολιτεία για το θέμα της ιθαγένειας

Η Ιερά Σύνοδος με ανακοίνωση που εξέδωσε την Πέμπτη ζητά από την Πολιτεία να προσεγγίσει το θέμα της ιθαγένειας των μεταναστών στη βάση «της ευαισθησίας και της ιδιαιτερότητας ορισμένων περιοχών» της χώρας, συνεκτιμώντας και «τις ενδεχόμενες κοινωνικές επιπτώσεις στο σύνολο του πληθυσμού».

Υποστηρίζει πως οι κατά τόπους μητροπολίτες «γνωρίζουν τις επί μέρους εθνικές και κοινωνικές ευαισθησίες», γι’ αυτό «οι απόψεις τους πρέπει να συνυπολογίζονται για την αντιμετώπιση τέτοιων κρίσιμων θεμάτων».

Στην ανακοίνωση που εκδόθηκε μετά τη συνεδρίαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, τονίζεται πως πρέπει να αποδίδονται «τα του Καίσαρος των Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ», ωστόσο ακολούθως αναφέρει: «Ο Νόμος περί Ιθαγένειας δεν ταυτίζεται απόλυτα με το μεταναστευτικό πρόβλημα. Γι’ αυτό η Ελληνική Πολιτεία πρέπει να μελετήσει επισταμένως τις προϋποθέσεις, βάσει των οποίων θα χορηγείται η Ελληνική Ιθαγένεια. Συγχρόνως, όμως, πρέπει να αντιμετωπίσει με σοβαρότητα το μεταναστευτικό πρόβλημα, βάσει της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας, αλλά και της ευαισθησίας και της ιδιαιτερότητος ορισμένων περιοχών της Πατρίδος μας, και τις ενδεχόμενες κοινωνικές επιπτώσεις στο σύνολο του πληθυσμού».