Χωρίς να καταλήξουν σε ένα σαφές πλάνο στήριξης της Ελλάδας, ολοκληρώθηκε η σύνοδος των υπουργών Οικονομίας της ευρωζώνης, οι οποίοι παρέπεμψαν τις αποφάσεις στη Σύνοδο Κορυφής της 25ης Μαρτίου. Μπλόκο φαίνεται να έβαλε η Γερμανία, αν και ξεκαθαρίστηκε η δέσμευση της πλειοψηφίας των κρατών μελών της ευρωζώνης να λάβουν αποφασιστική και συντονισμένη δράση για την ελληνική οικονομία, η οποία θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί άμεσα εφόσον χρειαστεί. Στο μεταξύ, η έκθεση για την πορεία εφαρμογής των μέτρων που προβλέπονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης μετά την υποβολή της Ελλάδας σε καθεστώς αυστηρής επιτήρησης, την 16η Φεβρουαρίου, αναμένεται να απασχολήσει τη σημερινή συνεδρίαση του Ecofin.

Επιβεβαιώνοντας τα σενάρια που εδώ και μέρες είχαν διαρρεύσει, οι Βρυξέλλες προσανατολίζονται στο δανεισμό της Ελλάδας σε διμερές επίπεδο, με τη μορφή είτε απ’ ευθείας δανείων είτε παροχής κρατικών εγγυήσεων για τη σύναψη δανείων, προκειμένου να εξασφαλιστεί ποσό 25 δισεκατομμυρίων ευρώ, με το πρώτο σενάριο να φαίνεται ως και το επικρατέστερο. Οι λεπτομέρειες ωστόσο, όσον αφορά το ποιες χώρες θα συμμετάσχουν στη διμερή δανειοδότηση, με τι επιτόκιο θα γίνει αυτό και πότε τελικά θα γίνει πρόκειται να αποσαφηνιστούν στην Σύνοδο της 25 Μαρτίου. Σύμφωνα πάντως με την ανακοίνωση που εξέδωσε το Eurogroup, στόχος δεν είναι η παροχή βοήθειας στα επίπεδα του μέσου όρου των επιτοκίων της ευρωζώνης, αλλά να διασφαλιστεί η οικονομική σταθερότητα συνολικά, ώστε να σταλούν τα κατάλληλα μηνύματα στις αγορές, το συντομότερο δυνατό.

Όπως υπογραμμίζει το Eurogroup στην ανακοίνωση του «οι ελληνικές αρχές δεν ζήτησαν οικονομική βοήθεια» και επισημαίνει ότι τα μέτρα που έλαβε η Ελλάδα συμβάλουν σημαντικά στη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών της χώρας και στην τόνωση της εμπιστοσύνης των αγορών. Σχολιάζοντας περεταίρω τα μέτρα, το Eurogroup σημείωσε ότι αυτά επαρκούν για την επίτευξη των στόχων για το 2010, υπό την προϋπόθεση ότι θα εφαρμοστούν, «πλήρως, έγκαιρα και με αποτελεσματικό τρόπο». Παράλληλα το Eurogroup απεύθυνε έκκληση προς τις ελληνικές αρχές να προωθήσουν με αποφασιστικό τρόπο και άμεσα την υιοθέτηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, να δράσουν για τη διόρθωση των ανισορροπιών και να τονώσουν την ανταγωνιστικότητα, που αποτελεί παράγοντα καθοριστικής σημασίας για να διατηρηθεί η ελληνική οικονομία σε βιώσιμη πορεία και να επιτευχθεί η μείωση του ελλείμματος κάτω από 3% μέχρι το 2012. Ωστόσο, το Eurogroup κάλεσε τις ελληνικές αρχές να παράσχουν λεπτομερείς πληροφορίες για την πορεία εφαρμογής των μέτρων που έχουν ανακοινωθεί, αλλά και για τα μέτρα εκείνα που θα πρέπει να ληφθούν ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι του προϋπολογισμού το 2011 και 2012, σε έκθεση που η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να υποβάλει στις αρμόδιες κοινοτικές υπηρεσίες έως τις 15 Μαΐου.

Δηλώσεις Γιούνκερ – Ρεν

Επαναλαμβάνοντας ότι η Ελλάδα δεν έχει ζητήσει μέχρι στιγμής βοήθεια, ο πρόεδρος του Eurogroup και πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ επεσήμανε ότι προς το παρόν υπάρχουν ανοιχτά ζητήματα ως προς την ενδεχόμενη βοήθεια προς την Ελλάδα, επισημαίνοντας, ωστόσο, ότι πρόκειται για «λεπτομέρειες», οι οποίες, όπως είπε, «θα ξεκαθαριστούν».

Σχολιάζοντας τα πρόσθετα οικονομικά μέτρα που υιοθέτησε η ελληνική κυβέρνηση για την εξυγίανση της εγχώριας οικονομίας, ο κ. Γιουνκερ εμφανίστηκε αισιόδοξος, εκτιμώντας πως τα μέτρα θα οδηγήσουν τις αγορές σε ηρεμία και πως τα επιτόκια δανεισμού της Ελλάδας σταδιακώς θα αποκλιμακωθούν. Τόνισε επίσης, πως αν αυτό δεν συμβεί «τότε η δέσμευση που ανέλαβαν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ στις 11 Φεβρουαρίου, για αρωγή προς την Ελλάδα σε περίπτωση ανάγκης, θα υλοποιηθεί».

Τέλος, προσπαθώντας να προλάβει τυχόν αντιδράσεις, ο πρόεδρος του Eurogroup ξεκαθάρισε ότι η όποια βοήθεια προς την Ελλάδα θα είναι συμβατή, τόσο προς το κοινοτικό δίκαιο, όσο και προς τα εθνικά δίκαια των χωρών-μελών της ζώνης του ευρώ.

Αφού εξήρε την αποφασιστικότητα των ελληνικών μέτρων, ο Ευρωπαίος Επίτροπος αρμόδιος για τις οικονομικές και νομισματικές αποφάσεις Όλι Ρεν, σημείωσε ότι εκτός από το ζήτημα της δημοσιονομικής σταθεροποίησης, η ελληνική οικονομία έχει και σοβαρό πρόβλημα διεθνούς ανταγωνιστικότητας, το οποίο θα πρέπει να αντιμετωπισθεί.

Νωρίτερα, φτάνοντας στη σύνοδο των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, σημείωσε ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι έτοιμη να παρουσιάσει μια πρόταση προκειμένου να τεθεί σε εφαρμογή ένας ευρωπαϊκός μηχανισμός συντονισμένης και υπό όρους βοήθειας προς την Ελλάδα, η οποία αντιμετωπίζει σοβαρά δημοσιονομικά προβλήματα».

Διχάζει η ελληνική στήριξη – Γερμανικό μπλόκο

Διστακτικές στο ενδεχόμενο βοήθειας της ελληνικής οικονομίας εμφανίζονται η Γερμανία, η Αυστρία και η Ολλανδία. Σύμφωνα με όσα ανεπίσημα διέρρευσαν, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιλμπε, ήταν αυτός που έθεσε το βέτο στο πράσινο φως για το πακέτο στήριξης της ελληνικής οικονομίας, κατά τις χθεσινές διαβουλεύσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Γερμανός υπουργός φέρεται να υποστήριξε ότι πρέπει πρώτα η Ελλάδα να εξυγιάνει τα δημόσια οικονομικά της και μετά σε περίπτωση που κριθεί αναγκαίο και το ζητήσει η Ελλάδα, να τεθεί εκ νέου στο τραπέζι του διαλόγου το θέμα της οικονομικής στήριξης, πρόταση που στήριξαν οι υπουργοί της Ολλανδίας, της Αυστρίας και της Φινλανδίας. Νωρίτερα, μιλώντας στην εφημερίδα Bild ο κ. Σόιλμπε τάχθηκε υπέρ της δημιουργίας Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, το οποίο θα θέτει αυστηρούς κανόνες στις δημοσιονομικά «απείθαρχες χώρες» και το οποίο θα μπορεί να εισηγηθεί «την έξωση μια χώρας από την ευρωζώνη, σε περίπτωση που δεν καταφέρνει να επαναφέρει σε τάξη τα δημόσια οικονομικά της».

Επιμένοντας στη θέση του ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, δήλωσε σήμερα από το βήμα της γερμανικής βουλής πως «το Eurogroup θα ήταν υποχρεωμένο να δράσει αν επέκειτο χρεοκοπία της Ελλάδας ώστε να σταθεροποιήσει το νόμισμα, αυτό δεν συμβαίνει και γι’ αυτό δεν υπάρχει πολιτική απόφαση» και τόνισε μάλιστα ότι καλείται συνεχώς να απαντήσει σε φήμες «που είναι σαφές ότι τροφοδοτούνται εσκεμμένα σε χώρες μέλη – και στις Βρυξέλλες».

«Η μακροπρόθεσμη σταθερότητα του κοινού νομίσματος, του ευρώ, δεν είναι κάτι που προσφέρουμε λόγω γενναιοδωρίας έναντι των άλλων, αλλά κάτι που πρέπει να εξασφαλίσουμε για το μέλλον για το δικό μας συμφέρον», πρόσθεσε χαρακτηριστικά.

Υπέρ της ευρω-βοήθειας, τάχθηκε της υπουργού Οικονομικών της, Ελένα Σαλγάδο, η Ισπανία, ενώ και η Γαλλία εξέφρασε την υποστήριξη της στην Ελλάδα, με την Γαλλίδα υπουργό Οικονομικών, Κριστίν Λαγκάρντ να υπογραμμίζει ότι αποτελεί προτεραιότητα για την Ευρωζώνη να εξασφαλιστεί η διάσωση της Ελλάδας, και να διαφωνεί με τις απόψεις του Σόιμπλε για τις αρμοδιότητες του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου. Θετικά σχολίασαν το ενδεχόμενο στήριξης της ελληνικής οικονομίας και η Ιταλία αλλά και η Πορτογαλία.

Στο μεταξύ, τη στήριξη του Βελγίου εξασφάλισε η Ελλάδα, ο υπουργός Οικονομικών του οποίου, Ντιντιέ Ρεϊντέρ, δήλωσε προσερχόμενος στη συνεδρίαση του Ecofin, πως «το Βέλγιο είναι έτοιμο να συμμετάσχει σε οποιοδήποτε σχέδιο βοήθειας προς την Ελλάδα». Ο υπουργός Οικονομικών της Σουηδίας Άντερς Μποργκ, από τη μεριά του, εκτίμησε ότι η οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα είναι πολύ καλύτερη συγκριτικά με ένα μήνα νωρίτερα και υπογράμμισε πως μετά τα μέτρα που έλαβε η Ελλάδα, «της αξίζει η στήριξη». Τόνισε πάντως πως υπάρχουν ανοικτά ερωτήματα αναφορικά με την εφαρμογή των μέτρων που ανακοινώθηκαν.

Η ελληνική αντίδραση

«Χρειάζεται στενότερη συνεργασία στην ΕΕ για την άσκηση της οικονομικής πολιτικής», δήλωσε σήμερα από τη Βουδαπέστη, όπου πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος επισήμανε την ανάγκη σύστασης θεσμικών οργάνων στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τη συνδρομή των κρατών μελών που βρίσκονται σε κρίση.

«Έχουμε την έκφραση αλληλεγγύης από πολλούς, αλλά έχουμε και τις δυσκολίες με τους θεσμούς, που θα πρέπει να είναι περισσότερο συντονισμένοι», σημείωσε ο κ. Παπανδρέου.

Την ικανοποίησή του για τη χθεσινή συνεδρίαση του Eurogroup εξέφρασε από τη μεριά του ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου, χαρακτηρίζοντάς την «πολύ θετικό βήμα».

Όπως έκανε γνωστό ο κ. Παπακωνσταντίνου οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν από τους Ευρωπαίους ηγέτες, δεν διευκρίνισε όμως εάν αυτές θα ληφθούν στη Σύνοδο της 25ης Μαρτίου ή αργότερα. Επίσης ξεκαθάρισε ότι το πρόγραμμα θα είναι σε εθελοντική βάση με διμερή η πολυμερή συμμετοχή, ενώ η Κομισιόν πιθανώς να αναλάβει μεσολαβητικό ρόλο.

Ο υπουργός Οικονομικών επανέλαβε ότι η Ελλάδα δεν έχει ζητήσει οικονομική βοήθεια, αλλά πολιτική στήριξη και πως στόχος είναι να μπορούμε να δανειστούμε με χαμηλότερο επιτόκιο. Όσον αφορά την προοπτική ενός Ευρωπαικού Νομισματικού Ταμείου, ο Παπακωνσταντίνου είπε ότι αποτελεί μια καλή ιδέα αλλά δεν είναι της παρούσης στιγμής.

Το σημερινό Ecofin

Πέραν της αξιολόγησης των ελληνικών μέτρων, το σημερινό Ecofin θα απασχολήσει και η προετοιμασία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, το οποίο θα ασχοληθεί με την οικονομική στρατηγική της ΕΕ για το 2020, η οποία αποσκοπεί στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης και τη θωράκιση της οικονομίας της ΕΕ για την επόμενη δεκαετία, ενώ θα συζητηθούν επίσης, οι κατευθυντήριες γραμμές για τον προϋπολογισμό του 2011.

Διαβάστε επίσης:
Νέες διαβουλεύσεις για την ελληνική οικονομία