Τέλος στις «κρυφές» χρεώσεις που επιβάλλουν οι τράπεζες στην καταναλωτική και στεγαστική πίστη θέλει να βάλει η κυβέρνηση με νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομίας. Την ίδια στιγμή, οι τράπεζες εκμεταλλεύονται ένα «νομοθετικό κενό» 15-20 ημερών και προχωρούν σε πλειστηριασμό εκατοντάδων ακινήτων.

Καταργείται η ποινή προεξόφλησης;

Το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου για τη διαφάνεια στις τραπεζικές συναλλαγές θα προβλέπει μεταξύ άλλων κατάργηση ή μείωση της ποινής προεξόφλησης σε καταναλωτικά και στεγαστικά δάνεια, θέσπιση ενιαίου επιτοκίου στις πιστωτικές κάρτες για την ανάληψη μετρητών και τις αγορές, ισόποση μεταβολή των επιτοκίων των δανείων σε σχέση με τις μεταβολές του euribor και κατάργηση των εξόδων στεγαστικών δανείων, σύμφωνα με την «Καθημερινή».

Όσο αφορά στην κατάργηση της ποινής πρόωρης εξόφλησης των δανείων, εάν το επιτόκιο της τράπεζας αυξήθηκε σε σχέση με την περίοδο σύναψης του δανείου ή παρέμεινε το ίδιο, θα απαγορεύεται η ποινή πρόωρης εξόφλησης. Εάν αντιθέτως το επιτόκιο έχει μειωθεί, τότε θα προβλέπεται η καταβολή αποζημίωσης, αλλά μικρότερης σε σχέση με σήμερα. Θα απαιτούνται οι τόκοι 3-4 μηνών και όχι 6.

Ακόμα, το σχέδιο νόμου θα δίνει τη δυνατότητα αποζημίωσης των καταναλωτών απευθείας εφόσον υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις επί συλλογικών αγωγών που έχουν κερδίσει ενώσεις καταναλωτών. Μέχρι σήμερα οι συλλογικές αγωγές έχουν ως αποτέλεσμα την παύση της παράνομης συμπεριφοράς και ο μεμονωμένος καταναλωτής θα πρέπει να προσφύγει εκ νέου στη δικαιοσύνη για να διεκδικήσει τα χρήματά του.

Επίσης, θα θεσπιστεί ελάχιστη χρηματική ικανοποίηση η οποία θα διεκδικείται από καταναλωτές μέσω της δικαστικής οδού. Η ρύθμιση αυτή αφορά μικρά ποσά. Τέλος, θα προβλέπεται αναμόρφωση του δανείου με ευνοϊκούς όρους σε περίπτωση που ο καταναλωτής έχει παραπλανηθεί από διαφήμιση.

Στο «σφυρί» εκατοντάδες ακίνητα

Η υπουργός Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας, Λούκα Κατσέλη, με την ανάληψη της νέας κυβέρνησης θέλησε να βάλει τέλος στους πλειστηριασμούς τραπεζών «που δεν υπερβαίνουν το ποσό των 200.000 ευρώ». Έτσι, προχώρησε σε Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (16.9.2009), στην οποία προβλεπόταν η αναστολή των πλειστηριασμών. Το σχετικό νομοσχέδιο θα τεθεί προς ψήφιση στη Βουλή στην Ολομέλεια της 12ης-14ης Ιανουαρίου και προβλέπεται ότι «από τη δημοσίευση του παρόντος -υπό ψήφιση- νόμου και μέχρι τις 30.6.2010 δεν επιτρέπεται να αρχίσει ή να συνεχίσει αναγκαστική εκτέλεση για την είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών, -μόνο- για εκείνες που δύνανται να ρυθμιστούν με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου».

Όμως, όπως επισημαίνεται σε δημοσίευμα του «Έθνους», υπάρχει ένα νομοθετικό κενό. Οι πλειστηριασμοί θα διεξαχθούν κανονικά από 1.1.2010 και έως τη δημοσίευση του νόμου στο σχετικό ΦΕΚ, δηλαδή στις 13.1.2009, ημέρα Τετάρτη αλλά και στις 20.1.2009, ημέρα κατά την οποία θα έχει ψηφιστεί ο σχετικός νόμος, όμως δεν θα έχει κατά πάσα πιθανότητα εκδοθεί το ΦΕΚ δημοσίευσής του, για να έχει και τυπικά ισχύ.

Μια χαρακτηριστική περίπτωση που αναφέρεται είναι η εξής: σε ακίνητο με τιμή εκτίμησης περίπου 300.000 ευρώ (πρώτη κατοικία), επισπεύδεται πλειστηριασμός στις 13/1 για απαίτηση ποσού διπλάσιου από το χρέος, η οποία προέρχεται από οφειλές στεγαστικού δανείου (με επιβαρύνσεις από τόκους υπερημερίας, εκτοκισμούς τόκων κ.λπ.). Η τράπεζα έχει αναγγείλει πλειστηριασμό για ικανοποίηση μέρους του ποσού. «Αν δεν διενεργηθούν οι πλειστηριασμοί τη συγκεκριμένη ημέρα λόγω ειδικότερης ρύθμισης, η οποία θα συμπεριλαμβάνει βέβαια και τα στεγαστικά, καθώς και τα καταναλωτικά δάνεια, πιθανόν το εν λόγω ακίνητο να μη χαθεί από την κυριότητα του δανειολήπτη και να καταφέρει εκείνος με την ψήφιση του νέου νόμου για τα «υπερχρεωμένα νοικοκυριά» και την προστασία της πρώτης κατοικίας να αιτηθεί την υπαγωγή του στις ευνοϊκές αυτές ρυθμίσεις, αποπληρώνοντας όχι το σύνολο της οφειλής του στην παρούσα φάση, αλλά την αποπληρωμή του 85% της συνολικής εμπορικής αξίας του ακινήτου σε 20ετή χρονική ρύθμιση», εξηγούν από το Ελληνικό Ινστιτούτο Δανειοληπτών.