Στην Επιτροπή Έρευνας του Συμβουλίου Ανθρωπινών Δικαιωμάτων του ΟΗΕ (UNHRC) καταθέτουν σήμερα τέσσερις από τους επιβαίνοντες στα ελληνικά πλοία του Στόλου της Ελευθερίας. Με αφορμή το ταξίδι τους στη Γενεύη, ο Βαγγέλης Πισσίας μίλησε στο tvxs.gr για την πορεία των ερευνών σχετικά με την επίθεση στο Στόλο, για τις νομικές διαδικασίες που έχουν κινηθεί κατά του Ισραήλ, τις προσπάθειες ανάκτησης των ελληνικών πλοίων, αλλά και την προετοιμασία για την επόμενη αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στην πολιορκημένη Γάζα.

Ads

Η Επιτροπή του UNHRC συστήθηκε τον Αύγουστο, με στόχο να σχηματίσει πλήρη εικόνα για την ισραηλινή επίθεση στο Στόλο της Ελευθερίας στις 31 Μαΐου, να ερευνήσει τις ευθύνες για τη δολοφονία εννέα ανθρώπων κατά την επιδρομή, και να υποβάλει σχετικό πόρισμα στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στις 25 Σεπτεμβρίου. Με ταξίδια τους στο Λονδίνο, την Κωνσταντινούπολη και το Αμμάν, τα μέλη της επιτροπής έχουν συλλέξει οπτικοακουστικό υλικό και μαρτυρίες από περισσότερους από 90 επιβαίνοντες στα πλοία του Στόλου. Στη Γενεύη κάλεσαν τους Βαγγέλη Πισσία, Χάλεντ Καμπάνι, Θοδωρή Μπούκα και Γιώργο Καρατζά, προκειμένου να καταθέσουν την εμπειρία τους από την έναρξη της επίθεσης και μετά.

Η επιτροπή επρόκειτο αρχικά να επισκεφτεί την Αθήνα και να μιλήσει με δέκα μέλη της αποστολής. Στην πορεία, όμως, τα σχέδια άλλαξαν. Όπως σημειώνει ο Βαγγέλης Πισσίας, «έχουμε την αίσθηση πως μπορεί να τους υποδείχτηκε ότι καλό είναι η Ελλάδα, ίσως και κάποιες ευρωπαϊκές χώρες, να μην συμπεριληφθούν στους προορισμούς τους. Θα έλεγε κανείς ότι πήγαν στην Τουρκία γιατί είχε νεκρούς, αλλά η Ιορδανία δεν είχε νεκρούς και το Λονδίνο δεν είχε νεκρούς. Αρχικά, στην Ελλάδα ήθελαν να φτάσουν σε μεγάλο βάθος, όμως σε ελάχιστες μέρες σημειώθηκε μεταστροφή, κατέληξαν να μας πουν ότι δεν προλαβαίνουν και ζήτησαν να πάμε δυο άνθρωποι και να γυρίσουμε αυθημερόν. Τους στείλαμε επιστολή για να αλλάξει αυτός ο σχεδιασμός. Τώρα, πηγαίνουμε τέσσερις άνθρωποι, μαζί με υλικό και μαρτυρίες άλλων, προκειμένου να εμπλουτίσουμε το φάκελο, ώστε οι δικαστές που ορίστηκαν από το Συμβούλιο Ασφαλείας να μπορέσουν να κάνουν καλύτερα τη δουλειά τους».

Οι πιθανότητες απόδοσης δικαιοσύνης

Τι ελπίδες τρέφουν τα μέλη της αποστολής για απόδοση δικαιοσύνης από τον ΟΗΕ; «Δεν είναι πολύ σαφές πού μπορεί να φτάσει αυτή η Επιτροπή», σημειώνει ο κ. Πισσίας. «Θεωρούμε ότι δεν μπορεί να μην είναι καταδικαστική για το Ισραήλ. Υπάρχουν νεκροί, υπάρχουν αποδεδειγμένα δολοφονίες από πολύ κοντινή απόσταση και, βέβαια, εμείς θα παραδώσουμε υλικό το οποίο δείχνει ότι κινήθηκαν με ένα σχέδιο που είχε όλα τα χαρακτηριστικά της βίας. Ήξεραν ότι ήμαστε άοπλοι, ότι ήταν νόμιμη η αποστολή, νόμιμο το καράβι, όμως το συνέλαβαν βίαια –χτύπησαν ανθρώπους πάνω στο πλοίο, ήταν βαριά οπλισμένοι, χρησιμοποίησαν τα όπλα τους και είναι μονόδρομος η καταδίκη τους».

Ads

«Αυτό που μας απασχολεί είναι το κατά πόσον, από την καταδίκη, μπορούμε να περάσουμε σε αποφάσεις υλοποίησης της καταδίκης. Σε άλλες περιπτώσεις, όταν γίνονται παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου, φαίνεται να υπάρχουν εργαλεία επιβολής μιας απόφασης, η οποία θέλει να επανορθώσει ή να τιμωρήσει. Στη δική μας υπόθεση, το πρόβλημα είναι ότι δεν φαίνεται να έχουν αποφασίσει για τα εργαλεία με τα οποία θα εφαρμόσουν τις αποφάσεις τους. Εμείς πιστεύουμε ότι αυτό είναι αποτέλεσμα συσχετισμού δυνάμεων. Εν πάση περιπτώσει, αν δεν υπάρξουν ποινές και δεν εφαρμοστούν αυτές οι ποινές, για άλλη μια φορά θα έχει αποδειχτεί ότι οι διεθνείς οργανισμοί δεν μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους. Είναι αιχμάλωτοι. Τους έχουν αλώσει από μέσα».

«Αυτή, πάντως, είναι η καλύτερη επιτροπή του ΟΗΕ», υπογραμμίζει ο κ. Πισσίας. «Διότι έχει στηθεί κι άλλη μία, την οποία δεν εμπιστεύεται κανείς, με αντιπρόεδρο τον διαβόητο πρώην πρόεδρο της Κολομβίας, Αλβάρο Ουρίμπε. Ο διορισμός του κ. Ουρίμπε, που είναι από τα πιο αμφιλεγόμενα πρόσωπα του 21ου αιώνα, δείχνει ότι οι άνθρωποι που επηρεάζουν τα κέντρα λήψης αποφάσεων μέσα στα Ηνωμένα Έθνη θέλουν να βγάλουν μία ακόμα απόφαση, χειρότερη από αυτή που ίσως εκδώσει το δικαστήριο όπου πηγαίνουμε εμείς. Αυτό έχει περισσότερους βαθμούς αυτονομίας και ανεξαρτησίας, και ορισμένες φορές οι δικαστές υιοθετούν κάποιες αποφάσεις πιο θαρραλέες. Θα δείξει αν θα έχουμε άλλον ένα Goldstone, που θα βρει το κουράγιο να πάρει πάνω του την υπόθεση. Το υλικό είναι πλούσιο μιλάει από μόνο του. Ελπίζουμε να γίνει καλή χρήση», προσθέτει.

Στη Γενεύη δεν θα μεταβούν οι Έλληνες δικηγόροι που έχουν αναλάβει την υπόθεση των μελών της ελληνικής πρωτοβουλίας «Ένα Καράβι για τη Γάζα». Και, όπως εξήγησε ο κ. Πισσίας, η μήνυση που έχουν καταθέσει στην Εισαγγελεία Πλημμελειοδικών Αθηνών κατά των μελών των ισραηλινών στρατιωτικών δυνάμεων, της ισραηλινής αστυνομίας και των μυστικών υπηρεσιών συναντά σημαντικές καθυστερήσεις. «Μάθαμε ότι γίνονται διαδοχικές αναθέσεις αλλά το θέμα μετατίθεται συνεχώς. Τώρα, μάθαμε ότι η υπόθεση βρίσκεται στα Χανιά, χωρίς όμως να είναι από εκεί κάποιο κεντρικό πρόσωπο της αποστολής. Ενώ σε άλλες χώρες οι αντίστοιχες διαδικασίες έχουν προχωρήσει πολύ περισσότερο, εδώ το δικαστικό σώμα καθυστερεί, είτε επειδή αυτοί είναι οι ρυθμοί του είτε επειδή αυτούς τους ρυθμούς, κάποιος τους χαμηλώνει».

«Μας έχουν αφήσει μόνους»

Τα μέλη της ελληνικής αποστολής αισθάνονται ότι εδώ και καιρό έχει παγώσει το θέμα της επίθεσης στο Στόλο. «Μας έχουν αφήσει μόνους», δηλώνει κατηγορηματικά ο κ. Πισσίας. «Δεν υπάρχει κράτος που να σου συμπαραστέκεται –αφαιρώντας και το πολιτικό σκέλος για το οποίο δεν θα έπρεπε να έχουν καμιά αντίρρηση. Δεν πρόκειται για παράνομη ενέργεια που εξέθεσε τη χώρα. Τη νομιμοποιήσαν τα Ηνωμένα Έθνη, όλα τα διεθνή φόρα, η Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ελληνική κυβέρνηση μοιάζει να μην ενδιαφέρεται για δυο Έλληνες πολίτες που είχαν καράβια τα οποία τους πήραν σε διεθνή ύδατα, τους κόλλησαν τα όπλα στο στήθος και το κεφάλι, τους έσπασαν στο ξύλο. Ας πουν, εν ονόματι του λαού, μας προσβάλλατε και ζητάμε εξηγήσεις. Και, βέβαια, ας μας βοηθήσουν, γιατί ξέρουν ότι αυτές οι διαδικασίες είναι αργόσυρτες και επιβαρυντικές οικονομικά».

Η επιστροφή των κλεμμένων καραβιών

Τα δύο ελληνικά πλοία του Στόλου της Ελευθερίας βρίσκονται ακόμη στο λιμάνι του Ασντότ. Η ελληνική κυβέρνηση ενημέρωσε την Πρωτοβουλία «Ένα Καράβι για τη Γάζα» ότι μπορεί να τα πάρει, όμως αυτό δεν είναι τόσο απλό, όπως εξηγεί ο κ. Πισσίας: «Το να πάρεις τα πλοία σου από το Ασντότ, με τους όρους που έχει επιβάλλει η ισραηλινή κυβέρνηση, δεν είναι σαν να πηγαίνεις να πάρεις το αυτοκίνητο από το πάρκινγκ, να βάζεις τα κλειδιά μέσα και να ξεκινάς. Αυτά τα πλοία είναι τρεις μήνες εκεί και έχουν πάθει ανεπανόρθωτες ζημιές, διότι δεν τους έγινε καμιά συντήρηση, το αντίθετο θα έλεγα. Πρέπει να συνεννοηθούμε με τον λιμενάρχη του Ασντότ, ο οποίος είναι ένας μάνατζερ, γιατί ο οργανισμός λιμένος του Ασντότ είναι ιδιωτικός, και πιθανόν να μπορούμε να πάρουμε τα πλοία με ρυμούλκηση. Όμως η ρυμούλκηση, από τις προσφορές που πήραμε, φτάνει τις 90.000 ευρώ. Ποιος θα τα πληρώσει αυτά; Δεν θα πρέπει το Ισραήλ να παραδώσει κάπου τα πλοία ή να καλύψει τη δαπάνη; Ή, ενδεχομένως, θα πρέπει η ελληνική κυβέρνηση να αναλάβει αυτό το καθήκον. Η Τουρκία πήρε τα καράβια της με τη βοήθεια της τουρκικής κυβέρνησης. Έχω, συνεπώς, την αίσθηση ότι θα έχουμε κάποια προβλήματα με την ελληνική κυβέρνηση, αν συνεχίσει να θεωρεί ότι ολοκληρώθηκαν οι υποχρεώσεις της με το γεγονός και μόνο ότι μας ενημέρωσε ότι μπορούμε να πάρουμε τα πλοία. Και βέβαια αυτό θα φανεί –δεν έχουμε καμιά προκατάληψη αλλά λύση πρέπει να δοθεί. Δεν μπορούμε να απευθυνθούμε στον ελληνικό λαό, να του πούμε ‘δώσε μας πόρους για να πάρουμε τα πλοία’ και από την άλλη πλευρά η ελληνική κυβέρνηση να πληρώνει το ξενοδοχείο του κ. Νετανιάχου και να τον πηγαίνει βόλτα».

«Γνωρίζουμε ότι έγινε ένα βαλκανικό συνέδριο και ότι η Ελλάδα ψήφισε μαζί με άλλες δεκατρείς χώρες καταδικαστικά για τα όσα έκανε το Ισραήλ στην περιοχή. Συνεπώς, η ελληνική κυβέρνηση τυπικά στα διάφορα διεθνή όργανα έχει πάρει μια θέση η οποία είναι αρνητική για τα όσα έκανε το Ισραήλ. Όμως, άλλο μια ψήφος κι άλλο να υπερασπίζεται τα δικαιώματα των Ελλήνων πολιτών, τη ζωή τους και τα δικαιώματά τους. Γιατί δεν ζητάει αποκατάσταση για ό,τι συνέβη στα μέλη της αποστολής που χτυπήθηκαν και έπεσαν θύματα ληστείας; Σαν κυβέρνηση, σαν κράτος πώς μεριμνεί για τους ανθρώπους; Δεν υπάρχουν επανορθώσεις εδώ;»

Ο επόμενος Στόλος της Ελευθερίας

«Σε όλα αυτά θα απαντήσουμε με τον τρόπο που κινούμαστε», δηλώνει ο κ. Πισσίας. «Θα ακολουθήσει άλλη μια δράση. Αργά ή γρήγορα. Βέβαια εμείς δεν έχουμε εμμονή να ταξιδεύουμε στη Γάζα. Αν ξαναπάμε στη Γάζα, είναι γιατί η προσπάθεια που ξεκινήσαμε δεν ολοκληρώθηκε κι εμείς θέλουμε να λύσουμε ένα πρόβλημα. Θεωρούμε ότι είναι ένα πρόβλημα που δεν μπορεί να ανέχεται η ανθρωπότητα. Και θεωρούμε ότι είναι πολύ ανθρώπινο να ανοίξουν τα λιμάνια στη Γάζα. Συνεπώς, εμείς θα συνεχίσουμε. Το Ισραήλ έχει χρόνο. Εμείς δεν προλαβαίνουμε να φύγουμε αύριο το πρωί. Θα μας πάρει λίγες βδομάδες, λίγους μήνες, αλλά κοντά είναι. Έχουν γίνει πολλές προετοιμασίες. Πιστεύω τις γνωρίζουν. Ξέρουν και τους ρυθμούς μας. Πιστεύω να καταλαβαίνουν ότι σύντομα θα συναντηθούμε».