Η πρώην διευθύντρια του 132ου Δημοτικού Σχολείου Αθηνών, Στέλλα Πρωτονοταρίου, που μηνύθηκε για τις διαπολιτισμικές δράσεις που εφάρμοσε εκεί, μίλησε στην Ελευθεροτυπία λίγο πριν την πανηγυρική αθώωσή της. «Η διαπολιτισμική δουλειά ενός σχολείου εμβολιάζει τα παιδιά σε αξίες, στην αλληλεγγύη, στην ανθρωπιά, στο σεβασμό στη διαφορετικότητα», αναφέρει μεταξύ άλλων.

Η συνέντευξη παραχωρήθηκε στην Αγγελική Μπουμπουκα

* Ποια ήταν η κατάσταση στο 132ο Δημοτικό όταν αναλάβατε;

– Στο 132ο Δημοτικό, περίπου το 72% των μαθητών είναι μετανάστες από 11 διαφορετικές χώρες. Όταν πήγα να δουλέψω εκεί, πολλά παιδιά Έλληνες και μετανάστες αντιμετώπιζαν προβλήματα καθώς προέρχονταν από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και δεν είχαν υποστήριξη στο σπίτι. Οι μετανάστες γονείς είχαν ελάχιστη έως καθόλου επαφή με το σχολείο, λόγω άγνοιας της γλώσσας, ενώ οι Έλληνες γονείς συχνά ήταν καχύποπτοι γιατί τα παιδιά τους βρίσκονταν στην τάξη με τόσα ξένα παιδιά. Έτσι, είχαμε φαινόμενα σοβαρών εντάσεων ανάμεσα στους γονείς αλλά και ανάμεσα στους μαθητές. Και οι δάσκαλοι δεν είχαν τα μεθοδολογικά εργαλεία και τις γνώσεις να διαχειριστούν την ετερογένεια στην τάξη με αποτελεσματικότητα. Έτσι υπήρχε μια κρίση στο σχολείο, μια δυσλειτουργία.

* Υπήρχαν τάξεις υποδοχής;

– Στην αρχή άτυπα και μετά, με το νόμο, αυτόματα, κάναμε μία από τις πρώτες τάξεις υποδοχής. Στόχος μας τότε, μέσα σε αυτή την κρίση ήταν να αξιοποιήσουμε θετικά την ανομοιογένεια του μαθητικού πληθυσμού, να μετατρέψουμε αυτό που θεωρείται μειονέκτημα σε πλεονέκτημα για όφελος όλων των παιδιών, Ελλήνων και μεταναστών. Οργανώσαμε δράσεις διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, τις οποίες συναποφασίζαμε συλλογικά στο σύλλογο διδασκόντων και γινόταν πολύ σταθερά η αποτίμησή τους. Διδάχτηκαν τα αλβανικά και τα αραβικά ως μητρικές γλώσσες, έγιναν μαθήματα ελληνικών για τους γονείς, οργανώθηκαν εργαστήρια και παράχθηκε εκπαιδευτικό υλικό που βραβεύτηκε πολλές φορές εδώ και στο εξωτερικό.

* Είχατε την ελευθερία να τα κάνετε αυτά μέσα στο υφιστάμενο πλαίσιο;

– Ναι, βέβαια. Όλα γίνονταν χωρίς να καταστρατηγείται το αναλυτικό πρόγραμμα διδασκαλίας και ήταν στηριγμένα στην παιδαγωγική θεωρία και στην επιστημονική έρευνα. Ήταν ενταγμένα σε ευρωπαϊκά προγράμματα Ολυμπιακής Παιδείας που είχαν εγκριθεί για δύο συνεχόμενες χρονιές. Επίσης στηρίχτηκαν στην υπουργική απόφαση για τη διαπολιτισμική εκπαίδευση και ήταν σε απόλυτη γνώση του υπουργείου Παιδείας.

* Τι αποτελέσματα είχε, τελικά, η εφαρμογή αυτών των δράσεων;

– Καταγράψαμε πολύ σημαντική βελτίωση τόσο σε μαθησιακό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Σταμάτησαν, επίσης, εντελώς οι μαθητικές διαρροές αλλά και τα φαινόμενα ξενοφοβίας, βίας και ρατσισμού ανάμεσα σε παιδιά και γονείς. Η διαπολιτισμική δουλειά ενός σχολείου εμβολιάζει τα παιδιά σε αξίες, στην αλληλεγγύη, στην ανθρωπιά, στο σεβασμό στη διαφορετικότητα.

Υπενθυμίζεται ότι ο μηνυτής και σημερινός διευθυντής του σχολείου, Εμμ. Γιουτλάκης, δήλωσε πως τον είχαν βάλει από το υπουργείο να διακόψει τα προγράμματα και πήρε πίσω τις κατηγορίες εναντίον της κ. Πρωτονοτάριου. Ωστόσο, εκκρεμεί και δεύτερη μηνυτήρια αναφορά του, με βάση την οποία διενεργείται νέα προανάκριση εις βάρος της για «παράβαση καθήκοντος κατ’ εξακολούθηση» και για «παράνομη» διδασκαλία αλβανικής μητρικής γλώσσας στους μαθητές και ελληνικών στους μετανάστες γονείς τους. Η Στέλλα Πρωτονοτάριου είναι τώρα διευθύντρια στο 112ο Δημοτικό -ένα από τα 22 σχολεία του συγκροτήματος της Γκράβας.