Η 61η Έκθεση βιβλίου της Φρανκφούρτης έριξε χθες την αυλαία της. Σκιά στη φετινή έκθεση, η αμφιλεγόμενη επιλογή ως επίτιμης καλεσμένης, της Κίνας – μιας χώρας που λογοκρίνει εκατοντάδες βιβλία κάθε χρόνο.

Η Τie Ning, η πρόεδρος της Κινεζικής Ένωσης Συγγραφέων, αντιπροσωπεύει συνολικά 8.920 κρατικά αναγνωρισμένους συγγραφείς. «Λογοκρισία; Μα, για πια λογοκρισία μιλάτε;», δηλώνει στο Spiegel. «Οι δημιουργοί  έχουν απόλυτη ελευθερία στην Κίνα», προσθέτει και φαίνεται να ξαφνιάζεται όταν ερωτάται για τα περίπου 600 βιβλία που λογοκρίνονται κάθε χρόνο στην Κίνα. «Τα όσα γράφονται πρέπει να συνάδουν με τους νόμους και τους 
κανονισμούς της χώρας. Αυτό είναι όλο!», σπεύδει να απαντήσει.



Σύμφωνα με τον παγκόσμιο δείκτη ελευθερίας του Τύπου, που δημοσιεύει η μη-κυβερνητική οργάνωση «Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα», η Λαϊκή  Δημοκρατία της Κίνας κατέχει μόλις την 167 θέση από τις συνολικά, 173. Μιλώντας με αριθμούς, τουλάχιστον 40 δημοσιογράφοι και συγγραφείς είναι σήμερα φυλακισμένοι, ενώ βασανιστήρια και κακοποιήσεις είναι ευρέως διαδεδομένα όπως  καταγγέλλει, η Διεθνής Αμνηστία. Πράκτορες της μυστικής ασφάλειας αναλαμβάνουν την αποσιώπηση της δράσης ακτιβιστών για το περιβάλλον, ενώ όποιος προσπαθήσει να διαμαρτυρηθεί για τα δικαιώματα των Θιβετιανών ή των Ουιγούρων, κινδυνεύει να βρεθεί πίσω από τα κάγκελα της φυλακής. Σε αυτή την οικονομική υπερδύναμη υπάρχουν μέρες που ακόμη και η πρόσβαση στο δημοφιλές site κοινωνικής δικτύωσης , Facebook , μπλοκάρεται σε όλη τη χώρα.

«Ένα απίστευτο αίσθημα οργής»



Κάθε χρόνο στην Κίνα εκδίδονται περισσότερα από 150.000 βιβλία. Στις βιτρίνες των εντυπωσιακών βιβλιοπωλείων  παρελαύνουν τίτλοι που εγκωμιάζουν το πλούτο και την υγιεινή ζωή. Μεταξύ άλλων, ρεκόρ πωλήσεων κατέχει η « Η Βίβλος των Πωλήσεων» και τα επιλεγμένα ευφυολογήματα από τον μεγαλύτερο γκουρού του καπιταλισμού, Warren Buffet.



«Συχνά με κατακλύζει ένα απίστευτο αίσθημα οργής» λέει στο Spiegel η συγγραφέας και σκηνοθέτης Guo Xiaolu. H Guo, μοιράζει το χρόνο της σε Λονδίνο και Πεκίνο. Στα 
λεγόμενά της, αποδοκιμάζει τον ενθουσιασμό που επικρατεί στην Κίνα για την αύξηση του 
πλούτου και την απόκτηση νέων αμαξιών. Όλο αυτό της προκαλεί μια απίστευτη μελαγχολία.

Στο τελευταίο της βιβλίο, που ονομάζεται «UFO in her eyes», η 35χρονη συγγραφέας, σατιρίζει τον εκσυγχρονισμό της Κίνας, όπου κάθε τι παλιό πρέπει να 
δώσει τη θέση του στο νέο, αναφέρεται στους κρατικούς πράκτορες αλλά και στους 5,000 Κινέζους εργάτες που χάνουν τη ζωή τους στα ορυχεία κάθε χρόνο. Είναι φυσικά επόμενο, πως το βιβλίο της δεν θα κυκλοφορήσει ποτέ στην Κίνα. Η Guo, αναφέρει ότι αν και μεγάλωσε στην κομουνιστική Κίνα, το σύγχρονο Πεκίνο ωστόσο είναι αυτό που της προκαλεί ασφυξία.

Στρατός λογοκρισίας



Ένας ποπλυπληθής στρατός λογοκριτών – ο ακριβής αριθμός και η ταυτότητα των οποίων 
παραμένουν άγνωστα-  επαγρυπνεί ελέγχοντας τα κινεζικά media. Οι συγγραφείς υπάγονται σε  μια ειδική κυβερνητική υπηρεσία, τη Γενική Διοίκηση Τύπου και Εκδόσεων ( GAPP) . Η GAPP είναι και επίσημος συνεργάτης της Έκθεσης Βιβλίου στη Φρανκφούρτης.
Οι λογοκριτές και η GAPP παρεμβαίνουν σε οτιδήποτε μπορεί να θέση σε κίνδυνο την 
«σταθερότητα και ενότητα της Κίνας».

Φυσικά είναι ιδιαίτερα δύσκολο να υπάρξει μια σαφής εικόνα όσων συμβαίνουν στα Κινέζικα Μέσα Ενημέρωσης, με τα χιλιάδες βιβλία και τις εκατομμύρια ιστοσελίδες στο Internet. Ωστόσο, αυτό που προκαλεί εντύπωση αλλά και σύγχυση, είναι ότι πολλά φαινομενικά απαγορευμένα θέματα, μπορούν πλέον να συζητηθούν στο Πεκίνο, χωρίς τον πιεστικό φόβο των αρχών.



Παράδειγμα της πρωτόγνωρης και περίεργης αυτής ανοχής,  είναι το βιβλιοπωλείο Sanwei, ένας νάνος μεταξύ γιγάντων, ένα παραδοσιακό κτίσμα που θυμίζει το παραδοσιακό Πεκίνο. Εκεί, εν μέσω jazz μουσικής, παρουσιάσεων και συζητήσεων, οι συμμετέχοντες μιλάνε και 
διαβάζουν ελεύθερα θέματα που αφορούν την πολιτική, την οικονομική κρίση και τα ηθικά όρια της Κινεζικής λογοκρισίας. Ο «επαναστάτης» ιδιοκτήτης του βιβλιοπωλείου Li Shiqiang, γεννηθείς το 1945, εκφράζει το θυμό του για τα θέματα για τα οποία αρέσκονται να γράφουν στις μέρες μας, οι Κινέζοι συγγραφείς. «Είναι η καθαρή απληστία και όχι η λογοκρισία που τους εμποδίζει να γράψουν για τα σημαντικά πολιτικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η χώρα μας. Ολόκληρη η κοινωνία επιδιώκει ξεκάθαρα την αύξηση των κερδών της, το ίδιο, προς απογοήτευσή μου ισχύει και για τους συγγραφείς», λέει στο Spiegel.

Όσον αφορά την ανοχή που χαίρει το βιβλιοπωλείο του, ξεκαθαρίζει πως τα πράγματα δεν ήταν πάντα έτσι. Ο Li ως μορφωμένος θεωρήθηκε απειλή για το καθεστώς του Μάο και οδηγήθηκε στη φυλακή το 1968 όπου και παρέμεινε ως το 1975. Το 1989 μετά της σφαγή στην Τιενανμέν η κόρη του συνελήφθη και φυλακίστηκε για 2 χρόνια. Έκτοτε, δεν ήταν παρά το 2002 που άρχισαν ξανά οι απογευματινές διαλέξεις στο βιβλιοπωλείο του. Σήμερα, δηλώνει απλά ότι δε ζητάει την άδεια από κανέναν  και έτσι συνήθως κανείς δεν ασχολείται με αυτόν και τους πελάτες του.

Ξεγλιστρώντας από τη λογοκρισία

Ο Υu Hua, κατάφερε να πουλήσει 1.5 εκατομμύρια αντίτυπα του βιβλίου του «Brothers».
Οι συγκυρίες της περιόδου ήταν τόσο ευνοϊκές για τον ίδιο, μιας και το βιβλίο του 
δημοσιεύτηκε λίγο μετά το θάνατο της χήρας εξέχοντος θύματος της Πολιτιστικής Επανάστασης. Οι 
αρχές ασχολούνταν τη συγκεκριμένη στιγμή με το αν πρέπει ή όχι να μιλήσουν ανοιχτά 
για την δολοφονική υστερία εκείνης της τραυματικής για την ιστορία Κινεζικής περιόδου.



Το «Brothers», ξεγλιστρώντας από τον έλεγχο της λογοκρισίας, κάνει λόγο για την σφαγή 
που διέταξε ο Μάο αλλά και τον υστερικό καπιταλισμό της σημερινής  κινέζικης λαϊκής 
δημοκρατίας.

Ο Ηua με ένα σαρκαστικό χαμόγελο υποστηρίζει  ότι η κατάσταση στην Κίνα έχει βελτιωθεί, 
καθώς πριν τριάντα χρόνια οι «παράνομοι» συγγραφείς κακοποιούνταν βαναυσα, ωστόσο 
επιλέγει να μένει σε χαμηλούς τόνους, γνωρίζοντας τα μπλεξίματα που μπορεί να έχει 
αυτός και οι δικοί του άνθρωποι αν δε τον κάνει.

Πηγή: Spiegel