Ουσιαστική αποκλιμάκωση των επιτοκίων δανεισμού της Ελλάδας σε μεσοπρόθεσμη βάση προβλέπουν πλέον στενοί παρατηρητές των διεθνών οικονομικών, οι οποίοι τοποθετούν περίπου στο 4,5% την «κόκκινη γραμμή» για την ενεργοποίηση του μηχανισμού στήριξης. Την ίδια ώρα, έκδηλος είναι ο σκεπτικισμός αναλυτών στο Παρίσι αλλά και το Βερολίνο από την επικράτηση της γερμανικής θέσης για εμπλοκή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στους ευρωπαϊκούς σχεδιασμούς.

Ads

Και τώρα το βλέμμα στα spread

«Ο αντίκτυπος στις αγορές (μετά από τις αποφάσεις της Πέμπτης) θα είναι θετικός και νομίζω ότι τα επιτόκια δανεισμού θα αποκλιμακώνονται ολοένα και περισσότερο όσο περνούν οι μέρες και γίνεται αντιληπτό ότι υπάρχει μία ουσιαστική στήριξη της Ελλάδας», δηλώνει στο tvxs.gr ο καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, Μιχάλης Γκλεζάκος, ο οποίος σημειώνει ότι, «με αυτή τη στήριξη, ο κίνδυνος των ελληνικών ομολόγων περιορίζεται και συνεπώς, μεσοπρόθεσμα, οι δανειστές θα αισθάνονται ικανοποιημένοι με επιτόκια στο 3 με 4%».

Κατά τη γνώμη του, η ελληνική οικονομία κέρδισε 2 πράγματα από την ευρωπαϊκή συμφωνία της 25ης Μαρτίου:

Ads

1. Τη δήλωση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ότι θα κάνει δεκτά τα ελληνικά ομόλογα και πέρα του 2010: «Ο Τρισέ (πρόεδρος της ΕΚΤ) είπε στην ουσία ότι αυτό θα γίνεται ακόμη και αν έχουμε 3 διαδοχικές υποβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας μας». Ως εκ τούτου, ευνοούνται οι ελληνικές τράπεζες και «μέσω αυτών, καλώς εχόντων των πραγμάτων θα διοχετευθεί ρευστότητα στις ελληνικές επιχειρήσεις».
2. Το γεγονός ότι η Ελλάδα εξασφάλισε το δανεισμό της (περίπου 40 δις το 2010) με χαμηλότερο (από το πρόσφατο 6,5%) επιτόκιο. Με αυτόν τον τρόπο «εξασφαλίζεται η ομαλή λειτουργία του κρατικού μηχανισμού αλλά και του τραπεζικού συστήματος, και μάλιστα με χαμηλότερο κόστος δανεισμού».

Ο ίδιος εκφράζει την πεποίθηση ότι αν εφαρμοστεί κατά γράμμα το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης της ελληνικής κυβέρνησης, η ΕΕ και το ΔΝΤ δεν θα ζητήσουν επιπλέον οικονομικά μέτρα. Πάντως, «σε κάθε περίπτωση αυτά τα πρόσθετα μέτρα θα τα έχουμε του χρόνου». Ερωτηθείς αν υπάρχει το ενδεχόμενο το ΠΣΑ να εφαρμοστεί σύμφωνα με τις προσδοκίες της κυβέρνησης, ωστόσο, τα spread να μην υποχωρήσουν, δήλωσε πως «δεν φαίνεται πιθανό». «Αυτό θα μπορούσε να συμβεί σε μια περίπτωση που ξεσπούσε κρίση και σε άλλες χώρες, οπότε η αγορά δεν θα ήταν ικανή να τις προμηθεύσει επαρκώς με δάνεια και παράλληλα θα σημειωνόταν μια αποστροφή στα κρατικά ομόλογα. Τότε, όμως θα ενεργοποιούνταν ο διμερής δανεισμός από Γερμανία – Γαλλία κατά βάση και βέβαια από το ΔΝΤ», συμπληρώνει.

Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιά εκτιμά ότι «το 4,5% -δηλαδή 200 μονάδες βάσης πάνω από το αντίστοιχο γερμανικό ομόλογο- αποτελεί το μέγιστο όριο που επιτρέπεται να αποφασίσει δανεισμό από την αγορά η χώρα μας, και πάνω από εκείνο το σημείο αξίζει τον κόπο να ζητηθεί η ευρωπαϊκή συνδρομή».

Το αμφιλεγόμενο ΔΝΤ

Ο κ. Γκλεζάκος θεωρεί, επίσης, ότι η εμπλοκή του ΔΝΤ δεν αποτελεί αρνητική εξέλιξη: «Θα ευχόμασταν όλοι μας η Ευρώπη να είχε μηχανισμούς που θα μπορούσαν έγκαιρα να έχουν διαγνώσει την πορεία της οικονομία μας και 2-3 χρόνια πριν να είχε «πατηθεί το φρένο» και να μην κατευθυνόμασταν προς το γκρεμό. Τώρα, λοιπόν, θεωρώ ότι με την εμπλοκή του ΔΝΤ δεν έχουμε περιθώρια να γυρίσουμε στις παλιές αδιαφανείς πρακτικές. Από την άλλη πλευρά, δεν θα μπορούσε να συγκεντρωθεί ένα ποσό πάνω από 15-20 δις ευρώ με μόνη τη συνδρομή της ΕΕ (ο ίδιος εκτιμά ότι η ΕΕ και ΔΝΤ θα συμβάλλουν τελικά 50-50) στην απίθανη – κατά τη γνώμη μου – περίπτωση κατά την οποία δεν θα μπορούμε να βρούμε χρήματα στις αγορές και θα χρειαστεί να δανειστούμε από την ΕΕ και το ΔΝΤ».

Σημειώνεται ότι η τοποθέτηση του κ. Γκλεζάκου έρχεται σε αντίθεση με τη θέση που διατυπώνουν ουκ ολίγοι αναλυτές, οι οποίοι κάνουν λόγο για ιδιαίτερα σκληρούς όρους ως συνοδεία του οποιουδήποτε φτηνού δανεισμού από το ΔΝΤ. Από την άλλη πλευρά, βέβαια, εκφράζεται και η άποψη ότι τα μέτρα που έχει λάβει η κυβέρνηση έχουν ήδη προεξοφλήσει τη «συνταγή» του περιβόητου οργανισμού που εδρεύει στην Ουάσιγκτον.

«Tαφόπλακα για το ευρώ» η συμφωνία

Στη Γερμανία επικρατεί η γενική αίσθηση ότι η καγκελάριος Μέρκελ «πέρασε» τις σκληρές προϋποθέσεις και τους όρους που είχε θέσει για την πρόβλεψη οικονομικής βοήθειας στους «αδύναμους κρίκους» της Ευρωζώνης. Παράλληλα, όμως, διατυπώνονται σημαντικές ενστάσεις ως προς τις επιλογές της γερμανικής κυβέρνησης.

Αυτό είναι το κλίμα που μεταφέρει στο tvxs.gr ο ανταποκριτής της κρατικής τηλεόρασης στο Βερολίνο, Γιώργος Παππάς: «Υπάρχει μια μεγάλη μερίδα σχολιαστών, αναλυτών και πολιτικών προσώπων που δεν συμφωνούν ούτε με την εμπλοκή του ΔΝΤ στα θέματα της Ευρωζώνης, ούτε με τους χειρισμούς της κ. Μέρκελ. Αυτό αποτυπώνεται και σε σχόλια του Τύπου την Παρασκευή, όπως «ταφόπλακα για το ευρώ», κλπ. Γενικότερα, εκφράζεται ο ευσεβής πόθος ότι δεν θα χρειαστεί να ενεργοποιηθεί αυτός ο μηχανισμός, ο οποίος περιλαμβάνει το ΔΝΤ».

Ο ίδιος επισημαίνει ότι αυτό που απασχολεί τους Γερμανούς φορολογούμενους είναι να μην πληρώσουν. Σε αυτό το επίπεδο, δεδομένων και των επικείμενων εκλογών στο πολυπληθέστερο κρατίδιο της χώρας, Ρηνανία – Βεστφαλία, «φαίνεται ότι η κ. Μέρκελ κερδίζει το παιχνίδι».

Κατά τη γνώμη του, στο πλαίσιο της γαλλογερμανικής «μάχης», η Γερμανίδα καγκελάριος είναι «νικήτρια στο ημίχρονο αλλά ισόπαλη στον αγώνα, διότι η ίδια θα κληθεί να πουλήσει αργότερα την υπόθεση της ευρωπαϊκής οικονομικής κυβέρνησης, η οποία μπορεί σήμερα να φαντάζει μακρινός στόχος για τους Γερμανούς, καθώς τους ενδιαφέρει περισσότερο το πορτοφόλι, αλλά πρόκειται για μία συναίνεση της Γερμανίας που την επιδίωκε για δεκαετίες η Γαλλία, και ξαφνικά την κέρδισε τώρα».

Σαν «οικονομία του τρίτου κόσμου» η ΕΕ

Ακόμη πιο σκεπτικιστική -αναφορικά με την εμπλοκή του ΔΝΤ- είναι η στάση των Γάλλων, οι οποίοι κάνουν λόγο για «ευρωπαϊκή ήττα». Όπως εξηγεί στο tvxs.gr η ανταποκρίτρια της ΝΕΤ, Θωμαϊς Παπαϊωάννου, στο Παρίσι εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους για το γεγονός ότι ακόμη μια φορά «κυριάρχησαν τα εθνικά συμφέροντα», καθώς η καγκελάριος Μέρκελ «λειτούργησε με γνώμονα τις αντιδράσεις των Γερμανών ψηφοφόρων».

Στη Γαλλία, από τη μία πλευρά «δίνουν τα εύσημα στον πρόεδρο Σαρκοζί», ο οποίος προσπάθησε να αποφύγει το ΔΝΤ, από την άλλη τονίζουν ότι «η Μέρκελ κατάφερε αυτό που ήθελε». Παράλληλα, αναφέρουν ότι «σε επίπεδο Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος η Ευρώπη αποτελεί τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, και δεν είναι δυνατό να καλεί το ΔΝΤ σαν να είναι οικονομία του τρίτου κόσμου».

Στο μεταξύ, φωνές από τη χώρα στην οποία, μάλλον, οφείλεται η απόφαση για τη δημιουργία μηχανισμού στήριξης, εκφράζουν την άποψη ότι «το κέρδος για την Ελλάδα από τη συμφωνία δεν είναι τόσο μεγάλο, καθώς θα πάρει χρήματα μόνο αν βρεθεί στο χείλος του γκρεμού».