Οι αλλεπάλληλες διαψεύσεις των Ελλήνων αξιωματούχων γύρω από το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του χρέους μάλλον καταδεικνύουν ότι αυτή θα αποφασιστεί σύντομα. Πρόκειται για μικρό σχόλιο άρθρου στη γερμανική εφημερίδα Neue Zürcher Zeitung το οποίο ίσως κρύβει μεγάλες αλήθειες. Το μόνο σίγουρο είναι πως όσο στην Ελλάδα προκρίνεται η «αναδιάρθρωση του κράτους» έναντι της αναδιάρθρωσης του χρέους, στην υπόλοιπη ευρωπαϊκή επικράτεια «φουντώνει» η ανταλλαγή επιχειρημάτων υπέρ και κατά του περιβόητου «κουρέματος» στα ελληνικά δάνεια.

Ads

Οι κάθετοι

Η ανάλυση των επιπτώσεων ύστερα από ένα «ψαλίδι» στο δημόσιο χρέος της Ελλάδας, το οποίο σε γενικές γραμμές εκτιμάται ότι μπορεί να ανέρχεται περίπου στο 30%, κινείται φυσικά σε δύο επίπεδα: στην ίδια την ελληνική οικονομία και στους πιστωτές της.

«Η πρώτη σοβαρή επίπτωση από μία πιθανή αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους θα αφορά στις απώλειες τις οποίες θα υποστούν οι διεθνείς επενδυτές. Οι περισσότεροι βρίσκονται σε θέση να αντιμετωπίσουν τελικά τις συνέπειες. Πολλοί άλλοι όχι. Και αυτό θα είναι λάθος», αναφέρει σχετικά ο Bini Smaghi, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ο οποίος -παραθέτοντας συνέντευξη στην ιταλική εφημερίδα il sole 24 ore- χαρακτηρίζει «καταστροφικό» το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης.

Συνεχίζοντας το συλλογισμό του, επισημαίνει ότι «η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να αποπληρώσει το δάνειο το οποίο της χορήγησαν τα ευρωπαϊκά κράτη και, επομένως, οι φορολογούμενοι αυτών των χωρών θα χάσουν δισεκατομμύρια ευρώ. «Κάτι τέτοιο», προσθέτει, «αναμφίβολα, θα ενίσχυε τον σκεπτικισμό όσων αντιτίθενται στο ευρώ αλλά και το αίτημα για έξοδο των πιο αδύναμων χωρών – μελών από την Ευρωζώνη, τα οποία δεν θα καταβάλουν τα χρωστούμενα».

Τη «σκυτάλη» στην ανάλυση του οικονομολόγου παίρνει η Ελλάδα:

«Την πιο σοβαρή επίδραση θα υποστεί η χώρα η οποία θα αναγκαστεί να χρεοκοπήσει. Πολλοί το ξεχνούν αυτό. Το ξεχνούν ακόμα και στην ίδια την Ελλάδα. Μια αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους θα επέφερε την κατάρρευση μεγάλου μέρους του εγχώριου τραπεζικού συστήματος (..) οι ελληνικές τράπεζες δεν θα μπορούσαν πλέον να έχουν πρόσβαση στους πόρους της ΕΚΤ, δηλαδή στην επαναχρηματοδότηση, και θα αναγκαστούν να περιορίσουν τη δραστηριότητά τους. Δεν πρέπει να παραβλέψουμε και την επίδραση στους μεμονωμένους αποταμιευτές, στα συνταξιοδοτικά ταμεία και σε άλλους θεσμούς (…) η ελληνική οικονομία θα γονάτιζε με καταστροφικές συνέπειες για την κοινωνική συνοχή και τη διατήρηση του δημοκρατικού συστήματος της χώρας».

Οι πιο «τολμηροί»

Στο διεθνή τύπο έχουν αρχίσει να καταλαμβάνουν χώρο απόψεις όπως αυτή διευθύνοντα συμβούλου ξένης τράπεζας: «μια στάση πληρωμών στην Ελλάδα δεν θα αναποδογυρίσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα».

Με άρθρο του στη γερμανική εφημερίδα Die Zeit, ο Mark Schieritz περιγράφει την εικόνα στην Αθήνα: «Κάθε τρεις μήνες ένα κλιμάκιο ελεγκτών εξετάζει την πρόοδο που επιτυγχάνεται. Η ελληνική κυβέρνηση καταβάλλει προσπάθειες, αλλά δεν πετυχαίνει τους στόχους. Τα φορολογικά έσοδα υστερούσαν στα τέλη Φεβρουαρίου κατά 1 δις ευρώ σε σχέση με τις προσδοκίες του προγράμματος…».

Χαρακτηρίζει «εξαιρετικά απίθανη» την πρόσβαση της Ελλάδας στις αγορές το 2012 και προειδοποιεί: «Αν οι Έλληνες δεν λάβουν μέχρι τότε νέα δανειακή βοήθεια, θα πρέπει να κηρύξουν πτώχευση. Θα είναι δύσκολο να πεισθούν οι Γερμανοί να στείλουν και άλλα χρήματα φορολογούμενων στο Νότο, όπως και οι αναπτυσσόμενες χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα ενίσχυσης μέσω του ΔΝΤ».

Σε συνέχεια της διαπίστωσης ότι «όσες περικοπές και αν κάνουν οι χώρες που βρίσκονται σε κρίση, το χρέος τους συνεχίζει να μεγαλώνει», σημειώνει ότι το ενδεχόμενο πτώχευσης της Ελλάδας θεωρείται αντιμετωπίσιμο. Όπως αναφέρει, η Ευρωζώνη είναι πλέον καλύτερα εξοπλισμένη απ’ ό,τι ήταν πριν από ένα χρόνο, υπάρχει ένας μηχανισμός διάσωσης ο οποίος μπορεί να λειτουργήσει, αν κινδυνεύσουν να ‘κολλήσουν’ και άλλες χώρες, ενώ πολλά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα -πρόσφατα η Commerzbank στη Γερμανία- βρήκαν τρόπους να αυξήσουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια.

Στο μεταξύ, ο ειδικός επί δημοσιονομικών θεμάτων του FDP (Φιλελεύθεροι Δημοκράτες) στη Γερμανία και πολέμιος των πακέτων διάσωσης Frank Schäffler ανάμεσα σε άλλα επισημαίνει πως «οι τράπεζες δανείζονται φτηνό χρήμα από την ΕΚΤ με περίπου 1% επιτόκιο, το επενδύουν σε ελληνικά ή πορτογαλικά κρατικά ομόλογα και λαμβάνουν γι’ αυτά επιτόκιο 10%, και όλα αυτά χωρίς κανένα ρίσκο, επειδή στην ανάγκη θα παρέμβει ο μηχανισμός διάσωσης», για να καταλήξει: «Στην ουσία, χρειαζόμαστε μια αναδιάρθρωση του χρέους των αδύναμων χωρών. Επιπλέον, οι πιστωτές θα πρέπει να πληρώσουν».

Τα σενάρια

Την ώρα που Ευρωπαίοι και Έλληνες αξιωματούχοι αποκλείουν το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του δημόσιου χρέους (με εξαίρεση ίσως πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας), έχουν αρχίσει να κυκλοφορούν σενάρια για επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του ελληνικού δημόσιου χρέους, εθελοντική παραίτηση από τις απαιτήσεις ή διαγραφή των απαιτήσεων των πιστωτών κατά 40% με 50%. Οίκοι αξιολόγησης φέρονται να στοιχηματίζουν ακόμα και σε περικοπή ύψους 70%.

Όπως υπογραμμίζει η βρετανική Smith, «με την κρίση να χειροτερεύει και την ανεργία να καλπάζει εξαιτίας της λιτότητας, οι Έλληνες δείχνουν διατεθειμένοι να παραμερίσουν την εθνική υπερηφάνεια και να δεχτούν τη χρεοκοπία».