Αθώους έκρινε το Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων τους κατηγορούμενους για συμμετοχή στον «Επαναστατικό Λαϊκό Αγώνα» Χρήστο Τσιγαρίδα, Αγγελέτο Κανά και Ειρήνη Αθανασάκη. Στο σκεπτικό του δικαστηρίου αναφέρεται πως δεν προέκυψαν ισχυρά και ικανά στοιχεία που να συνδέουν τους κατηγορούμενους με συγκεκριμένες μη παραγεγραμμένες πράξεις της οργάνωσης.

Η σημερινή απόφαση είναι τελεσίδικη και κλείνει οριστικά την υπόθεση του «ΕΛΑ».Το Εφετείο δέχθηκε τη δήλωση του Χ. Τσιγαρίδα ότι υπήρξε μέλος του ΕΛΑ έως το 1989 και τον κήρυξε ομόφωνα αθώο για τις μη παραγεγραμμένες ενέργειες της οργάνωσης έως τότε, ελλείψει στοιχείων. Ομόφωνα αθώος κρίθηκε και για όλες τις ενέργειες της οργάνωσης μετά το 1989 και έως το 1995 οπότε η οργάνωση ανακοίνωσε την αναστολή της δράσης της. Ο Αγγελέτος Κανάς κρίθηκε αθώος κατά πλειοψηφία για απλή συνέργεια σε εκρήξεις και σε απόπειρες ανθρωποκτονιών όπως και στην ανθρωποκτονία του αστυνομικού Γ.Βέλλιου. Για την Ειρήνη Αθανασάκη το δικαστήριο αποφάσισε ομόφωνα την αθώωση της.

Η πρώτη δίκη του ΕΛΑ ξεκίνησε τις παραμονές των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, με κατηγορούμενους τους Χρήστο Τσιγαρίδα, Κώστα Αγαπίου, Ειρήνη Αθανασάκη, Αγγελέτο Κανά και Μιχάλη Κασσίμη. Το δικαστήριο μετά από πολύμηνη διαδικασία κήρυξε ομόφωνα αθώους τους Γιάννη Σερίφη και Μιχάλη Κασσίμη αλλά καταδίκασε σε 25ετή φυλάκιση τους υπόλοιπους, με βάση την αρχή της” συλλογικής ευθύνης” που θεωρήθηκε πρωτοφανής στα δικαστικά χρονικά. Ο Κ. Αγαπίου πέθανε πριν από περίπου ένα χρόνο λόγω προβλημάτων υγείας.

«Το πρώτο που θέλω να πω είναι ότι υπάρχουν και άλλοι αθώοι μέσα στη φυλακή. Για 2.493 ημέρες βρισκόμουν σε πολιτική ομηρία για να εξυπηρετηθούν συμφέροντα και σκοπιμότητες. Η ζωή συνεχίζεται» δήλωσε μετά την ανακοίνωση της απόφασης ο Αγγελέτος Καννάς.

Ο Χ. Τσιγαρίδας δήλωσε: «Με τη σημερινή της απόφαση η πλειοψηφία των δικαστών του εφετείου του Κορυδαλλού διέσωσε την προσωπική αξιοπρέπεια των μελών της. Αρνήθηκε να εφαρμόσει τη ναζιστική αρχή της συλλογικής ευθύνης, όπως είχε κάνει και η πλειοψηφία του δεύτερου πρωτοβάθμιου δικαστηρίου. Εκείνο που καταρρακώθηκε για μια ακόμη φορά είναι η αξιοπιστία του «αντιτρομοκρατικού» επιτελείου.

Σε ό,τι με αφορά, από τη στιγμή της σύλληψής μου μέχρι σήμερα, υπερασπίστηκα την επαναστατική τιμή της οργάνωσής μου, του ΕΛΑ, και την προσωπική μου πολιτική διαδρομή στο επαναστατικό κομμουνιστικό κίνημα. Στα τρία δικαστήρια που έγιναν, υπερασπίστηκα επίσης την αθωότητα των συγκατηγορουμένων μου και αγωνίστηκα ενάντια στην εφαρμογή της ναζιστικής αρχής της συλλογικής ευθύνης, η οποία δεν αφορά μόνο τους κατηγορούμενους σ’ αυτή τη δίκη, αλλά όλα τα αγωνιζόμενα κομμάτια του ελληνικού λαού».

«Μήτρα της εγχώριας τρομοκρατίας»

Ο «Επαναστατικός Λαϊκός Αγώνας» («ΕΛΑ») φέρεται να σχηματίστηκε το 1974, από στελέχη αντιστασιακών οργανώσεων όπως οι «Άρης», «20ή Οκτώβρη», ΛΕΑ και άλλες, οι οποίες επέμεναν στην «ένοπλη επαναστατική δράση». Την εποχή εκείνη οι οργανώσεις αυτές ερμήνευαν την έλευση του Κωνσταντίνου Καραμανλή ως απλή αλλαγή της φρουράς στην εξουσία της Ελλάδας. Την άποψη αυτή είχε ενστερνιστεί και ο ίδιος ο Ανδρέας Παπανδρέου κατά τους πρώτους μήνες της μεταπολίτευσης, κάνοντας λόγο για «αλλαγή φρουράς των Αμερικάνων και του ΝΑΤO».

Υπό το κέλυφος του «ΕΛΑ» φέρονται να έδρασαν τουλάχιστον 10 άλλες οργανώσεις, σύμφωνα με τη δικαιοσύνη αλλά και τα στοιχεία που έδωσε κατά την διαδρομή του ο ίδιος ο «ΕΛΑ», όπως για τον «Ιούνη 78», «1η Μάη», «Διεθνιστική Αλληλεγγύη», κ.α. Οι υπηρεσίες πληροφοριών και ασφαλείας έκαναν λόγο για «συγκοινωνούντα δοχεία» καθ’ όλη την πορεία του, άποψη που ενστερνίζονται και επαναλαμβάνουν τα ΜΜΕ, χαρακτηρίζοντας τον «ΕΛΑ» ως τη μήτρα από την οποία ξεπήδησαν άλλες μικρότερες ένοπλες ομάδες. Επικρατεί πάντως η άποψη ότι ο «ΕΛΑ», προκειμένου να προστατεύσει τα πολυάριθμα μέλη του και να καλύψει τα ίχνη του, αναλάμβανε την ευθύνη των βιαιότερων χτυπημάτων του μέσω άλλων οργανώσεων.

Συχνά αναφέρθηκε ότι υπήρχε σχέση μεταξύ «ΕΛΑ» και «17 Νοέμβρη» κάτι που ωστόσο δεν αποδείχθηκε ποτέ, ενώ είναι γεγονός πως υπήρχαν σημαντικές διαφοροποιήσεις στην ιδεολογία και τον τρόπο δράσης των δυο οργανώσεων. Ο ΕΛΑ χρησιμοποιούσε κυρίως βόμβες για να παρεμβαίνει ενώ η 17Ν επέλεγε κυρίως τις επιθέσεις κατά ατόμων. Ο ΕΛΑ επίσης πραγματοποίησε παρεμβάσεις σε εργασιακούς χώρους, σε γειτονιές, πορείες και διαμαρτυρίες. Αποτέλεσε την μαζικότερη μεταπολιτευτικά οργάνωση ένοπλης πάλης, με τα μέλη που πέρασαν από τους κόλπους του να υπολογίζονται σε εκατοντάδες. Επίσης, αποτελεί την πολυγραφότερη ένοπλη οργάνωση μέχρι σήμερα.

Η 20ετής διαδρομή του ΕΛΑ

Ο «Επαναστατικός Λαϊκός Αγώνας» κάνει το ντεμπούτο του στις 29 Απριλίου του 1975, με επίθεση με εμπρηστικές βόμβες κατά οκτώ αυτοκινήτων Αμερικανών στρατιωτικών στη βάση της Ελευσίνας. Η οργάνωση επανεμφανίζεται τον επόμενο χρόνο και αναλαμβάνει την ευθύνη για δεκάδες βομβιστικές επιθέσεις.

Μια μέρα μετά την ανακοίνωση των αμφιλεγόμενων αυτοκτονιών τριών μελών της γερμανικής «Φραξιάς Κόκκινος Στρατός», του Αντρέας Μπάαντερ και δυο ακόμη συντρόφων του, τον Οκτώβρη του 1977, πραγματοποιείται συμπλοκή έξω από το γερμανικό εργοστάσιο της AEG στο Ρέντη, μεταξύ τεσσάρων αγνώστων και αστυνομικών δυνάμεων. Ένας από τους άγνωστους πέφτει νεκρός: πρόκειται για τον Χρίστο Κασσίμη, ο οποίος κατά τη διάρκεια της δικτατορίας συμμετέχει στο κίνημα της 20ης Οκτώβρη. Εκείνες τις μέρες οι εφημερίδες λαμβάνουν προκηρύξεις της οργάνωσης «Διεθνιστική Αλληλεγγύη» που αναγγέλλουν την δράση της και αναφέρουν ότι στο Ρέντη τραυματίστηκαν ακόμα δυο μέλη της οργάνωσης.

Ο «ΕΛΑ», ωστόσο, σε προκήρυξή του, την ίδια εποχή, αναφέρει για τον θάνατο του Κασσίμη: «Η ενέργεια αυτή διεθνιστικής και επαναστατικής λαϊκής αλληλεγγύης ενάντια στους επίσημους εγκληματίες του γερμανικού σοσιαλδημοκρατικού κράτους, που 2 μέρες πριν είχανε δολοφονήσει τους Γερμανούς επαναστάτες αγωνιστές Αντρέα Μπάαντερ, Γκούντρουν Εσλιν, Γιαν Καρλ Ράσπε, έγινε μέσα στο πλαίσιο δυναμικών ενεργειών σ’ όλον τον κόσμο ενάντια σε στόχους των επίσημων εγκληματιών της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας. Στη διάρκεια αυτής της ενέργειας έγινε ένοπλη συμπλοκή με χαφιέδες ασφαλίτες (Κ. Πλέσσας και Ι. Στεργίου) που δολοφόνησαν τον επαναστάτη αγωνιστή Χρίστο Κασσίμη, ιδρυτικό μέλος του ΕΛΑ».

Οι δυο οργανώσεις διατηρούν στενούς δεσμούς για τα επόμενα χρόνια, αφού πραγματοποιούν από κοινού δυο επιθέσεις κατά της γερμανικής πρεσβείας το 1985. Συλλαμβάνεται ο αντιστασιακός και πρόσφατα απολυμένος συνδικαλιστής από το εργοστάσιο της AEG Γιάννης Σερίφης, ο οποίος κατηγορείται ότι σκότωσε τον Χρίστο Κασσίμη. Ο Γ. Σερίφης αθωώνεται αλλά παραμένει στη λίστα με τους “συνήθεις ύποπτους” των υπηρεσιών ασφαλείας. Ξανασυλλαμβάνεται το 2003 και κατηγορείται για συμμετοχή στη «17Ν» και τον «ΕΛΑ» αλλά και πάλι αθωώνεται.

Η ενέργεια κατά της AEG πυροδοτεί ανοιχτή σύγκρουση μεταξύ του «ΕΛΑ» και της «17Ν», η οποία με προκήρυξή της ασκεί δριμεία κριτική τόσο για την οργάνωση όσο και για το πολιτικό περιεχόμενο της επιχείρησης. Η «17Ν» κατηγορεί μάλιστα τον «ΕΛΑ» ότι υπονόμευσε τον αγώνα των εργατών που είχαν καταλάβει το εργοστάσιο για 70 μέρες – επικεφαλής των εργατών της AEG είναι ο Γιάννης Σερίφης.

Στο διάστημα μεταξύ 1974 και 1977 ο «ΕΛΑ» ανέλαβε την ευθύνη για 165 ενέργειες με εμπρηστικές ή εκρηκτικές βόμβες. Το 1978 φέρεται να έγινε η πρώτη διάσπαση στην οργάνωση, από την οποία σχηματίζεται η «Ιούνης ‘78». Στις 31 Ιανουαρίου του 1979, μέλη της «Ιούνης ‘78» σκοτώνουν τον αρχιβασανιστή της χούντας Πέτρο Μπάμπαλη – έξι χρόνια μετά, όμως, το 1985, ο «ΕΛΑ» υιοθετεί το χτύπημα αλλά και ολόκληρη την οργάνωση «Ιούνης ‘78».

Η άνοδος του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία το 1981 κάνει αρκετές από τις οργανώσεις ένοπλης πάλης να ανακοινώνουν μονομερή εκεχειρία – όχι όμως και ο «ΕΛΑ», ο οποίος, το 1983, πραγματοποιεί εντυπωσιακό χτύπημα εναντίον του πρεσβευτή της Σαουδικής Αραβίας – είναι η πρώτη φορά που χρησιμοποιείται τηλεχειριστήριο για την πυροδότηση βόμβας στην Ελλάδα. Την ευθύνη αναλαμβάνει η πρωτοεμφανιζόμενη «Ομάδα Επαναστατικής Λαϊκής Αλληλεγγύης», η οποία όμως αργότερα χαρακτηρίζεται πρόσκαιρο «παράρτημα» του «ΕΛΑ». Η νέα τεχνολογία που χρησιμοποιήθηκε κάνει τα ΜΜΕ να μιλάνε για διασυνδέσεις των εγχώριων οργανώσεων με την ομάδα του διαβόητου τρομοκράτη Κάρλος. Η θεωρία αυτή επανέρχεται συχνά-πυκνά χωρίς να προκύψουν ωστόσο αποδείξεις.

Ακολουθεί μεγαλύτερη διάσπαση στους κόλπους του «ΕΛΑ» στις αρχές της δεκαετίας του ‘80, όταν ο Χρήστος Τσουτσουβής εγκαταλείπει την οργάνωση και ιδρύει την «Αντικρατική Πάλη», που ανέλαβε, μεταξύ άλλων, και την ευθύνη για τη δολοφονία του εισαγγελέα Γ. Θεοφανόπουλου τον Απρίλιο του 1985. Ο Χρίστος Τσουτσουβής σκοτώνεται ένα μήνα αργότερα, σε συμπλοκή στου Γκύζη. Η αστυνομία ανακοινώνει τον εντοπισμό γιάφκας και κατηγορεί ως συνεργούς του Τσουτσουβή τους Γιώργο Μπαλάφα και Αβραάμ Λεσπέρογλου. Ο «ΕΛΑ» παρεμβαίνει άμεσα με προκήρυξη, σύμφωνα με την οποία ο Χρήστος Τσουτσουβής ήταν μέλος του ΕΛΑ από το 1976 ως το 1980, και μετείχε σε όλες τις δραστηριότητες του από το 1976 ως το 1980 ενώ πήρε ενεργά μέρος στην απόπειρα για την ανατίναξη της AEG στο Ρέντη, τη νύχτα στις 19 Οκτωβρίου 1977, κατά τη διάρκεια της οποίας σκοτώθηκε ο Χρ. Κασσίμης σε ένοπλη σύγκρουση με αστυνομικούς.

Το 1987, η οργάνωση «1η Μάη» αποπειράται να δολοφονήσει τον τότε πρόεδρο της ΓΣΕΕ, Γιώργο Ραυτόπουλο, χωρίς όμως επιτυχία. Στις 23 Ιανουαρίου 1989, επιτυγχάνει να δολοφονήσει τον εισαγγελέα Αναστάσιο Βενάρδο. Η«1η Μάη» απορροφάται επίσημα από τον «ΕΛΑ» το 1990. Τον Σεπτέμβριο του 1994, η «1η Μάη» και ο «ΕΛΑ» θα αναλάβουν από κοινού την ευθύνη για τη δολοφονία του αστυνομικού υποδιευθυντή Απόστολου Βέλλιου από την βομβιστική επίθεση σε λεωφορείο της αστυνομίας, στον Περισσό.

Τον Ιανουάριο του 1995 ο Επαναστατικός Λαϊκός Αγώνας ανακοίνωσε την παύση των επιχειρήσεών του, όχι γιατί εξαρθρώθηκε – όπως συνήθως γίνεται – αλλά λόγω πολιτικής απόφασης. Κατά την 20ετή δράση του, ο «ΕΛΑ» ανέλαβε την ευθύνη για την τοποθέτηση 260 βομβών κατά δημόσιων κτιρίων, επιχειρήσεων, αστυνομικών τμημάτων κ.α. ενώ 80 από τις επιθέσεις στρεφόταν κατά στόχων αμερικανικού ενδιαφέροντος.

Το 2003 συνελήφθησαν και παραπέμφθηκαν σε δίκη για συμμετοχή στον «ΕΛΑ» οι Αγγελέτος Κανάς, Μιχάλης Κασσίμης, Κώστας Αγαπίου, Χρίστος Τσιγαρίδας, Ειρήνη Αθανασάκη και Γιάννης Σερίφης.