Σακιά με πατάτες, ζωγραφισμένα κόκκινα δολάρια πάνω τους, ταινίες ασφαλείας, μια ρουλέτα με το σύνθημα «Καζίνο Αllianz». Με έντονα συμβολική διάθεση διαδήλωσαν πρόσφατα υποστηρικτές της ΜΚΟ Όξφαμ (Oxfam) κατά της γερμανικής ασφαλιστικής εταιρείας Αllianz. Η Όξφαμ κατηγορεί την Αllianz ότι υποκινεί ένα είδος «ρουλέτας» που έχει να κάνει με τον καθορισμό των τιμών βασικών ειδών σίτισης στη γερμανική αγορά.

Ads

Όπως μεταδίδει η Deutsche Welle, σε έρευνά της η Όξφαμ διατείνεται ότι μεγάλοι χρηματοπιστωτικοί όμιλοι, όπως η Deutsche Bank ή ασφαλιστικοί κολοσσοί όπως η Allianz, συμπράττουν σε ένα αθέμιτο παιχνίδι αυξομείωσης των τιμών τροφίμων. Τράπεζες, επενδυτικοί οργανισμοί αλλά και πολλά από τα λεγόμενα hedge funds μετέχουν σε ένα είδος στοιχήματος σχετικά με την εξέλιξη του ύψους των τιμών συγκεκριμένων διατροφικών ειδών.
 
Πρόκειται για μία αδιαφανή διαδικασία, η οποία οδηγεί στην εισροή δισεκατομμυρίων δολαρίων στα ταμεία τους. Σύμφωνα με στοιχεία της Όξφαμ περίπου 11 δισ. ευρώ επενδύονται κάθε χρόνο σε στοιχήματα σχετικά με τις τιμές των τροφίμων στη γερμανική αγορά. Από αυτά 6.2 δισ., φέρεται να προέρχονται από την Allianz.
 
Αύξηση των τιμών μέχρι και κατά 300%
 
«Κατά την άποψή μας υπάρχουν πολλά στοιχεία που συνηγορούν στο ότι αυτά τα στοιχήματα οδηγούν μακροπρόθεσμα στην αύξηση των τιμών των αγαθών», επισημαίνει ο Ντάβιντ Χάτσφελντ, ένας εκ των ερευνητών της ΜΚΟ. Αντίστοιχες πρακτικές έχει καταγγείλει και η διεθνής οργάνωση Foodwatch.
 
Σε πολλές περιοχές ανά τον κόσμο έχουν παρατηρηθεί εκρηκτικές αυξομειώσεις στις τιμές τροφίμων. Στην Αιθιοπία για παράδειγμα οι τιμές του καλαμποκιού έχουν εκτιναχθεί στο 200% της αξίας ενώ στη Σομαλία οι τιμές του σιταριού έχουν αγγίξει το 300%. Οι συνέπειες αυτής της εκτίναξης των τιμών σε βασικά είδη έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία, ειδικότερα των φτωχότερων χωρών που αντιμετωπίζουν έντονα προβλήματα υποσιτισμού.
 
Aνάγκη ρυθμιστικής παρέμβασης
 
Από την άλλη πλευρά, οι υψηλά ιστάμενοι σε πολυεθνικούς ομίλους όπως η Allianz απορρίπτουν τις αιτιάσεις. «Συμβουλεύουμε τους πελάτες μας να επενδύουν θα λέγαμε ‘μη κυκλικά’. Κοιτάζοντας την επενδυτική συμπεριφορά των πελατών, μπορεί κανείς να καταλάβει ότι αυτοί αγοράζουν όταν οι τιμές πέφτουν και πουλάνε όταν οι τιμές αυξάνονται», αναφέρει μεγαλοστέλεχος της Allianz. Σύμφωνα με την επίσημη στάση της εταιρείας οι συνολικές εκτιμήσεις γίνονται πάνω σε πιθανότητες, στο ενδεχόμενο μεταβολών των τιμών και όχι πάνω στα ίδια τα προϊόντα. Έτσι, υπό αυτή τη σκοπιά, οι αγρότες προστατεύονται από μία μεγάλη πτώση των τιμών αλλά και οι καταναλωτές από μία υπέρμετρη αύξηση.
 
Παρά τις αντίθετες απόψεις, αλλά και τα αντικρουόμενα συμφέροντα, το σίγουρο είναι πως ο τομέας του καθορισμού των τιμών των αγροτικών προϊόντων παραμένει προβληματικός εντός της ΕΕ, κάτι που ισχύει και για τη Γερμανία. Μεγάλες γερμανικές τράπεζες όπως η Commerzbank και η Deka Bank έχουν ήδη αποσυρθεί από αντίστοιχες πρακτικές. Για την Όξφαμ πάντως παραμένει ένα ακανθώδες ζήτημα που πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο σοβαρότερης ρύθμισης μέσω της πολιτικής και νομοθετικής οδού.