Σαν σήμερα, το 1911, γεννήθηκε ο Γερμανός συνθέτης Norbert Schultze. Το όνομά του δεν ηχεί ίσως κάποιο καμπανάκι στους περισσότερους από εμάς, όμως μάλλον είναι ελάχιστοι εκείνοι που δεν έχουν ακούσει ή και μουρμουρίσει την διάσημη μελωδία του Schultze από το τραγούδι «Lili Marlene», ένα ερωτικό τραγούδι που ηχογραφήκε για πρώτη φορά το 1939 και έγινε το αγαπημένο τραγούδι των στρατιωτών του Άξονα αλλά και των Συμμάχων, κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ads

Το ποίημα που έγινε τραγούδι γράφτηκε το 1915 από τον δάσκαλο Hans Leip και είχε αρχικά τον τίτλο Das Mädchen unter der Laterne, δηλαδή Το κορίτσι κάτω από το φανάρι. Σύμφωνα με αναφορές, ο Leip χρησιμοποίησε το μικρό όνομα της κοπέλας του και το επώνυμο μιας φίλης του για να ονομάσει το Κορίτσι κάτω από το φανάρι. Το ποίημα δημοσιεύθηκε το 1937, με την προσθήκη των δυο τελευταίων στροφών, υπό τον τίτλο Das Lied eines jungen Soldaten auf der Wacht (Το Τραγούδι του Στρατιώτη στη Σκοπιά).

Ο Norbert Schultze προσέθεσε τη μουσική στο τραγούδι το 1938 και το τραγούδι ηχογραφήθηκε για πρώτη φορά τον επόμενο χρόνο με τη φωνή της Γερμανίδας τραγουδίστριας και τραγουδοποιού Lale Andersen. (Στη φωτογραφία, άγαλμα στη μνήμη της τραγουδίστριας ως Λιλί Μαρλέν, στην πλατεία Langeoog, στη Γερμανία).

Μετά την κατάληψη του Βελιγραδίου από τις δυνάμεις του Άξονα το 1941, το Radio Belgrade μετονομάσθηκε σε Soldatensender Belgrad και έγινε ο ραδιοφωνικός σταθμός των Γερμανικών δυνάμεων. Λόγω έλλειψης επιλογών, ο σταθμός έπαιζε συχνά το τραγούδι, το οποίο μέχρι τότε δεν είχε πουλήσει περισσότερα από 700 αντίτυπα, ώσπου ο υπεύθυνος για την ναζιστική προπαγάνδα Joseph Goebbels διέταξε να πάψει να μεταδίδεται το τραγούδι. Στο σταθμό κατέφθασε πλήθος επιστολών από στρατιώτες της ναζιστικής Γερμανίας σε ολόκληρη την Ευρώπη, με αίτημα να ξαναπαίξει στον αέρα το «Lili Marleen». Ο Goebbels άλλαξε γνώμη και το τραγούδι έγινε το σήμα τέλους του προγράμματος.

Ads

Η δημοτικότητα του τραγουδιού εκτοξεύθηκε σύντομα ενώ και οι στρατιώτες των Συμμάχων άρχισαν να τραγουδάνε το γνωστό σκοπό. Ο ίδιος ο Erwin Rommel, ο διοικητής του Afrika Korps, θαύμαζε το τραγούδι και ζήτησε από τον ραδιοφωνικό σταθμό να το ενσωματώσει στο πρόγραμμά του, πράγμα που έγινε.

Το τραγούδι είχε γίνει πια όλων των στρατιωτών και από τις δυο πλευρές, και σύντομα μεταφράστηκε στα αγγλικά ενώ οι Καναδοί στρατιώτες έκαναν κατά την απόβαση στη Νορμανδία την πρώτη διασκευή του «The D-Day Dodgers». Έκτοτε, οι διασκευές και οι ερμηνείες του τραγουδιού με το κορίτσι που περιμένει κάτω από το φανάρι, πολλαπλασιάσθηκαν και το έκαναν ένα από τα δημοφιλέστερα και πλέον αναγνωρίσιμα τραγούδια όλων των εποχών. Ενδεικτικά, η γερμανική δισκογραφική Bear Family Records που ειδικεύεται σε αρχειακό υλικό, εξέδωσε μια συλλογή 7 cd με 195 διαφορετικές εκτελέσεις του τραγουδιού. Μεταξύ των διασημότερων ερμηνευτών του τραγουδιού είναι και οι Marlene Dietrich, Edith Piaf, Greta Garbo, Perry Como και πολλοί άλλοι.

Μετάφραση των γερμανικών στίχων στα αγγλικά:

Lili Marleen

In front of the barracks,
In front of the main gate,
Stood a lamppost,
And if it still is standing out front,
Then we’ll see each other there again,
If we stand by the lamppost,
As before, Lili Marleen,
As before, Lili Marleen.

Our two shadows
Looked like one,
That we held each other so fondly
Someone would think we were one.
And everybody will see it
If we stand by the lamppost,
As before, Lili Marleen,
As before, Lili Marleen.

Already the guard was crying,
“They’re blowing taps.
That could cost you three days.”
“Comrade, I’m coming right away.”
There we said farewell,
But I would rather have gone with you,
With you, Lili Marleen,
With you, Lili Marleen.

She knows your pace,
Your special stride.
Every evening she is burning,
Though she forgot me long ago.
And if a mishap should befall me,
Who would stand by the lamppost,
With you, Lili Marleen,
With you, Lili Marleen?

From out of silent space,
From out the lands of Earth,
Your beloved lips uplift me
As if in a dream.
When the nocturnal mists swirl,
I will be standing by the lamppost,
As before, Lili Marleen,
As before, Lili Marleen.