Ο Γερμανός τραπεζίτης Gerhard Gribkowsky

Ο λόγος για τον Gerhard Gribkowsky, πρώην ανώτατο στέλεχος της βαυαρικής τράπεζας Bayern LB (Bayerische Landesbank), ο οποίος συνελήφθη την προηγούμενη Τετάρτη, στις 5 Ιανουαρίου, με κατηγορίες για φοροδιαφυγή και αποδοχή δωροδοκίας ύψους 50 εκατομμυρίων δολαρίων από τον ιδιοκτήτη της Formula 1, Bernie Ecclestone.

Η εισαγγελία του Μονάχου έχει στα χέρια της ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα στην μεταπολεμική ιστορία της Γερμανίας και, ενώ ο ίδιος ο Gribkowsky και οι συνήγοροί του δεν δέχονται να κάνουν κανένα σχόλιο επί του θέματος, ο γερμανικός Τύπος αναφέρει ότι είναι πολύ πιθανό τα 50 εκατομμύρια δολάρια για τα οποία κλήθηκε να δώσει λόγο ο Gribkowsky, να προήλθαν από τη συμφωνία πώλησης των μετοχών της Formula 1 στη CVC, εταιρεία οικονομικών συμφερόντων του Ecclestone, στα τέλη του 2005.

Συγκεκριμένα, η εφημερίδα Süddeutsche Zeitung ήταν εκείνη που αποκάλυψε τη μεταβίβαση, σημειώνοντας ότι «είναι μακράν το υψηλότερο ποσό που έχει λάβει ποτέ Γερμανός ανώτερο στέλεχος εταιρίας, ως μέρος μιας σκοτεινής αν όχι εγκληματικής συνδιαλλαγής».

Η ιστορία

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Το Μάιο του 2000, ο Bernie Ecclestone πούλησε το 75% της SLEC, της εταιρίας που διαχειριζόταν τον όμιλο επιχειρήσεων της Formula 1, στην EM.TV του Thomas Haffa. Πάλι, όμως, ο Ecclestone εξακολούθησε να έχει τα ηνία της αυτοκρατορίας. Όταν ο όμιλος ΕΜ.TV αντιμετώπισε οικονομικά προβλήματα ένα χρόνο αργότερα, οι μετοχές της Formula 1 αγοράστηκαν από τον όμιλο του ιδιοκτήτη ΜΜΕ Leo Kirch. Ο Kirch ήλπιζε ότι με την τηλεοπτική κάλυψη του Grand Prix, θα δώσει ζωή στο «αποτυχημένο» συνδρομητικό κανάλι του ομίλου, Premiere.

Ωστόσο, και ο Kirch αντιμετώπισε οικονομικές δυσκολίες και κήρυξε πτώχευση το 2002. Εφόσον είχε κάνει την αγορά με δάνεια από διάφορες τράπεζες, αλλά και την Bayern LB, ένα μεγάλο μετοχικό μερίδιο (ύψους 47%) της SLEC πέρασε στην τράπεζα. Τότε, ο γενικός διευθυντής, Werner Schmidt, ανέθεσε στον Gribkowsky να ρευστοποιήσει αυτή την κληρονομιά.

Οι μεγάλες αυτοκινητιστικές εταιρείες, όπως η Ferrari, η BMW, η Daimler, η Honda και η Toyota πίστεψαν ότι βρήκαν στο πρόσωπο του Gribkowsky έναν σύμμαχο κατά του Ecclestone, καθώς σχεδίαζαν να λανσάρουν τους δικούς τους αυτοκινητιστικούς αγώνες, σε μια προσπάθεια να ανεξαρτητοποιηθούν από τον Ecclestone. Οι εταιρείες ήταν ιδιαίτερα δυσαρεστημένες από το διοργανωτή της Formula 1, διότι οι αποδέκτες και οι διαδικασίες με τις οποίες ο τελευταίος επένδυε τις χορηγίες τους ήταν αδιαφανείς (πρόκειται για χορηγίες ύψους 400-500 εκατομμυρίων δολαρίων ετησίως για τις αγωνιστικές τους επιχειρήσεις) και του ασκούσαν συνεχώς πιέσεις.

Προς έκπληξη όλων, όμως – και εν αγνοία της Bayern LB – ο Gribkowsky αποφασίζει να πουλήσει το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών της SLEC στη CVC, μια βρετανική οικονομική εταιρεία που εκτελεί συμφέροντα του πάλαι ποτέ ιδιοκτήτη της Formula 1. Η πώληση έγινε με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους και σε τιμή χαμηλότερη της αξίας. Έτσι, η Formula 1 επιστρέφει ξανά στον 80χρονο δισεκατομμυριούχο.

Μετά την αγορά της Formula 1, η CVC ίδρυσε μια εταιρεία, την Alpha Prema, στην οποία ο 52χρονος τραπεζίτης κατέλαβε μια θέση στο εποπτικό συμβούλιο κι ανέπτυξε πολύ στενές σχέσεις με τον Ecclestone. Κατά τη διάρκεια της θητείας του, ο πρώτος κατάφερε να εξισορροπήσει τις σχέσεις μεταξύ Formula 1 και του συνδέσμου των Κατασκευαστών (GPMA), απομακρύνοντας έτσι τον κίνδυνο από την απειλή δημιουργίας εναλλακτικού πρωταθλήματος.

Η δωροδοκία

Ο Gribkowsky είχε ιδρύσει μια offshore εταιρεία στο Σάλτζμπουργκ της Αυστρίας, με την ονομασία «Sonnenschein» – ελληνιστί «ηλιαχτίδα». Ο επίσημος σκοπός ίδρυσης του Sonnenschein είναι «η διατήρηση, η αύξηση και η καλύτερη δυνατή διαχείριση και διάθεση των περιουσιακών στοιχείων του ιδρύματος και η παροχή του δωρητή (Gribkowsky) και των ευεργετούμενων».

Το φλέγον ποσό των 50 εκατομμυρίων δολαρίων φέρεται ότι πλήρωσε ο Bernie Ecclestone με επίφαση την πληρωμή δύο συμβάσεων παροχής συμβουλών που επισύναψε με το ίδρυμα. Τα χρήματα μεταφέρθηκαν σε δύο δόσεις από τις βρετανικές Παρθένες Νήσους και τον φορολογικό παράδεισο του Μαυρικίου.

Επειδή ο Gribkowsky είναι μόνιμος κάτοικος της Βαυαρίας, κατηγορείται στην πατρίδα του για φοροδιαφυγή και αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο φυλάκισης για πέντε έως δέκα έτη, εφόσον κριθεί ένοχος. Ο 52χρονος δε φορολογήθηκε στη Γερμανία ως όφειλε, αλλά στην Αυστρία με φόρο 25% έναντι του 40% που θα έδινε στην πρώτη περίπτωση.

Τα χρήματα εικάζεται ότι δόθηκαν στον Gribkowsky για τις υπηρεσίες που προσέφερε στον ιδιοκτήτη της διάσημης αυτοκινητιστικής οργάνωσης καθώς και τη συμβολή του στην εξαγορά των μετοχών της SLEC από τη CVC.

Η εισαγγελία του Μονάχου ερευνά το ζήτημα τόσο της δωροδοκίας όσο και της φοροδιαφυγής, ενώ το Υπουργείο Οικονομικών της Βαυαρίας διέταξε τη Bayern LB να πραγματοποιήσει εσωτερική έρευνα, παρόλο που η τελευταία δε γνώριζε την ύπαρξη του ιδρύματος Sonnenschein και μέχρι στιγμής δεν είχε υποψίες ότι υπήρχαν παρατυπίες στην πώληση της Formula 1 στη CVC.

Ο Gribkowsky κλήθηκε να απολογηθεί στις 29 Δεκεμβρίου και στις 5 Ιανουαρίου συνελήφθη από τη γερμανική αστυνομία.