Άργησα πολύ να διαβάσω το βιβλίο σου. Γνώριζα όμως γι αυτό από χρόνια, για δεκαετίες, μέσα από τους στίχους σου, τη μουσική του Θεοδωράκη και τη φωνή της Φαραντούρη.

Ads

Μα όταν διάβασα πέρσι τον Μάιο το «Μαουτχάουζεν» κατάλαβα πως δεν θα μπορούσα ποτέ να το ξεχάσω… ίσως γιατί εκείνο το ταξίδι που ξεκινούσες τότε αφήνοντας την Πιατσέντζα, με κατεύθυνση την καινούργια ζωή μετά το στρατόπεδο συγκέντρωσης και τον δεύτερο μεγάλο πόλεμο ακόμα συνεχίζεται και η θολούρα δεν λέει να διαλυθεί… αφού κι οι πόλεμοι ακόμα συνεχίζονται… Αφού οι πόλεμοι δεν είναι δυστυχώς να τελειώσουν ποτέ.

Μπορεί να μεταφέρθηκαν από την Ευρώπη, στη Μέση Ανατολή, στην Αφρική στην Ασία… μα οι πόλεμοι δεν τελειώνουν και δεν μας αφήνουν να ξεχάσουμε τα «κορίτσια με τα φοβισμένα μάτια και τα παγωμένα χέρια», ούτε να ξεχαστούμε από αυτά.

Και ο Γιάννος Μπερ μπορεί να μην είναι πια απ’ τον βοριά και να μην ονομάζεται Γιάννος, μα να έρχεται από το νότο και να τον λένε Αλί ή Μοχάμεντ, τρέχει όμως ακόμα κυνηγημένος ζητώντας «λίγο ψωμί και ρούχα για ν αλλάξει, γιατί δρόμο να κάνει έχει μακρύ, πάνω από λίμνες να πετάξει». Σήμερα ο Αλί ή ο Μοχάμεντ που κάποτε ήταν ο Γιάννος δραπετεύουν από άλλα ίσως πιο οικεία και μεγαλύτερα στρατόπεδα ψάχνοντας την ελευθερία μακριά από το δικό τους σπίτι.

Όταν διάβασα το Μαουντχάουζεν επιβιβάστηκα και έμεινα μαζί σου στο τρένο… εκείνο που έφευγε από την Πιατσέντζα για τη «νέα εποχή». Και έμεινα να διαβάζω ξανά και ξανά εκείνη τη μονόφυλλη γαλλική εφημερίδα που κρατούσε ο καθολικός παπάς και έγραφε για τη Χιροσίμα: «Το ιαπωνικόν δίκτυον ανακοίνωσε… της νέας βόμβας και εθανατώθει πάσα ζωή εις ακτίνα… Η εξαφανισθείσα Χοιροσίμα…». Γιατί μπορεί εκείνη η μονόφυλλη εφημερίδα τόσες δεκαετίες μετά, στη νέα εκατονταετία, να έχει εξελιχτεί σε ηλεκτρονικά ΜΜΕ και διαδίκτυο μα οι ειδήσεις δεν έχουν αλλάξει. Η ίδια πυρηνική δύναμη που με μια βόμβα σκότωσε τότε τη Χοιροσίμα, ειρηνικά σκοτώνει σήμερα τη Φουκοσίμα… και ίσως όχι μόνο. Και η μαζική καταστροφή είτε μέσω πολεμικών είτε ειρηνικών επιχειρήσεων, είτε μέσω πυρηνικών πολεμικών ή ειρηνικών προγραμμάτων συνεχίζεται.

Και να τα πάλι «τα κορίτσια με τα φοβισμένα μάτια, με τα παγωμένα χέρια», να μην μας αφήνουν να ξεχάσουμε πως δεν τελειώνει ο πόλεμος, μα ούτε και η «ειρηνική» καταστροφή.

Το δικό σου ταξίδι στον κόσμο αυτό τελείωσε, μα το τρένο της τελευταίας σελίδας του «Μαουντχάουζεν» συνεχίζει να ταξιδεύει… «και δόξα τω Θεώ».

Ας είναι ειρηνικό το τελευταίο σου ταξίδι Ιάκωβε Καμπανέλλη.