Το πακέτο διάσωσης των 110 δισ. ευρώ δεν είναι «αλληλεγγύη προς τον ελληνικό λαό. Είναι αλληλεγγύη προς τις τράπεζες που έχουν ευθύνη για την κρίση» υπογραμμίζει στη συνέντευξη που παραχώρησε στο «Βήμα της Κυριακής» η Ιβέτα Ραντιτσόβα. Η πρωθυπουργός της Σλοβακίας, η οποία έγινε γνωστή στην Ελλάδα μετά το «όχι» που είπε στη συμμετοχή της Μπρατισλάβας στο πακέτο διάσωσης της ελληνικής οικονομίας, ξεκαθαρίζει ότι η κυβέρνησή της δεν παραβίασε καμία συμφωνία που την υποχρέωνε να πληρώσει.

Ads

Επιμένει επίσης ότι δεν θα μπορούσε να δικαιολογήσει στην κοινή γνώμη της Σλοβακίας γιατί θα έπρεπε να πληρώσει για μια άλλη χώρα, όταν οι πολίτες της σήκωσαν όλο το βάρος της λιτότητας την οποία βίωσε η χώρα για να μπει στην Ευρωπαϊκή Ενωση και στην ευρωζώνη. Επιτίθεται δε στις τράπεζες αλλά και στις ανεύθυνες ελληνικές κυβερνήσεις του παρελθόντος, όπως σημειώνει χαρακτηριστικά, θεωρώντας τις βασικούς υπευθύνους της διεθνούς και ελληνικής οικονομικής κρίσης.

Συνέντευξη στον Α. Αθανασόπουλο

– Γιατί αρνηθήκατε να συμμετάσχετε στο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα;

«Σας ευχαριστώ για την ευκαιρία που μου δίνετε να εξηγήσω τη θέση μας αλλά και για να εκφράσω την κατανόησή μας στον ελληνικό λαό και στην ελληνική κυβέρνηση. Κατανοώ πολύ καλά τις δυσκολίες της ελληνικής κυβέρνησης και του ελληνικού λαού, καθώς η Σλοβακία είχε προσφάτως εμπειρία με τις δομικές μεταρρυθμίσεις της περιόδου 1998-2006. Εφαρμόσαμε πολύ αντιδημοφιλείς και επώδυνες μεταρρυθμίσεις και υιοθετήσαμε μέτρα λιτότητας προτού ενταχθούμε στην ΕΕ το 2004 και στην ευρωζώνη το 2009. Η θέση μας βασίζεται σε αξίες και αρχές. Δεν έχει σχέση με την Ελλάδα. Είναι πολύ δύσκολο να υποστηρίξουμε μέσω δανεισμού τα ανεύθυνα βήματα προηγούμενων ελληνικών κυβερνήσεων και μέρος του τραπεζικού τομέα, καθώς αισθανόμαστε βαριά ευθύνη έναντι των πολιτών μας που υπέφεραν πολύ όταν περάσαμε και εμείς περίοδο λιτότητας. Και ζητούμε από τις τράπεζες να αναλάβουν τις ευθύνες τους, καθώς δεν έχουμε ακούσει τίποτε για δική τους συνεισφορά ώστε να ξεπληρώσουν μέρος των ευθυνών τους».

– Τι άλλαξε ανάμεσα στην απόφαση της προηγούμενης κυβέρνησης να συμμετάσχει στη βοήθεια προς την Ελλάδα και στη δική σας;

«Να ξεκαθαρίσουμε κάτι. Η συμφωνία του προκατόχου μου, δόθηκε υπό προϋποθέσεις. Δεν είχε δικαίωμα να υπογράψει για τη συμμετοχή της Σλοβακίας στο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας χωρίς έγκριση από το κοινοβούλιο, καθώς η συμμετοχή στον δανεισμό δεν είναι μέρος της συμφωνίας. Επομένως δεν κάναμε τίποτε λάθος, τίποτε που να αντίκειται στη συμφωνία. Να τονίσω επίσης ότι όταν ήμασταν στην αντιπολίτευση δεν αναμειχθήκαμε στη διαδικασία. Ζητήσαμε σύγκληση του κοινοβουλίου για να το συζητήσουμε, να διαπραγματευτούμε. Ακολούθησαν οι εκλογές του Ιουνίου και οι βουλευτές άλλαξαν την απόφαση της προηγούμενης κυβέρνησης, όπως είχαν εντολή από τους πολίτες».

– Θα αλλάζατε τη σημερινή σας στάση και αν ναι, υπό ποιες προϋποθέσεις; Θα βοηθούσατε την Ελλάδα ή κάποια άλλη χώρα αν υπήρχε για παράδειγμα ένας μηχανισμός ελεγχόμενης πτώχευσης;

«Η απόφασή μας ήταν η ορθή. Και ξέρετε γιατί; Κατ΄ αρχάς η Σλοβακία θα έπρεπε να καταβάλει 800 εκατ. ευρώ από τα συνολικά 110 δισ. ευρώ του δανείου προς την Ελλάδα. Εφόσον γινόταν κάτι τέτοιο το έλλειμμα του προϋπολογισμού μας θα εκτοξευόταν στο 9,5% του ΑΕΠ, σύμφωνα με τις προβλέψεις σλοβάκων οικονομολόγων.

Αυτό δεν είναι αλληλεγγύη προς τον ελληνικό λαό.

Είναι αλληλεγγύη προς τις τράπεζες.

Κατά την προσωπική μου άποψη, η Ελλάδα βρέθηκε ένα βήμα πριν από τη χρεοκοπία εξαιτίας της δράσης κυβερνήσεων, τραπεζών, οίκων αξιολόγησης και της ανεπαρκούς επιτήρησης από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Η Ελλάδα, από την πλευρά της, υπήρξε δημοσιονομικά απείθαρχη. Θα υποστηρίξουμε προτάσεις για την αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης που θα επηρεάζουν και τις τράπεζες. Είναι απαράδεκτο να μη συμμετάσχουν οι τράπεζες, που είναι ευθέως υπεύθυνες για τη σημερινή κατάσταση στην οικονομική βοήθεια. Πρέπει να πληρώσουν».

– Πώς απαντάτε σε όσους λένε ότι η στάση σας δεν είναι δείγμα κοινοτικής αλληλεγγύης;

«Δεν είμαστε εναντίον της κοινοτικής αλληλεγγύης ούτε εναντίον καμίας συμφωνίας. Συμφωνήσαμε στον ευρωπαϊκό μηχανισμό διάσωσης. Αυτό δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αλλά και τη σλοβακική οικονομία. Εχουμε πολύ υψηλό έλλειμμα. Πρέπει να προχωρήσουμε σε δημοσιονομική εξυγίανση. Πώς λοιπόν θα εξηγήσω στους πολίτες μου ότι δίνω χρήματα για κάποια άλλη χώρα όταν έχουμε μπροστά μας τέτοια προβλήματα;».

– Δεν φοβάστε ότι με τη στάση σας οι κερδοσκόποι θα βρουν ευκαιρία να επιτεθούν ξανά στο ευρώ;

«Πιστεύω ότι η Μπρατισλάβα μίλησε εκ μέρους μιας “σιωπηλής πλειοψηφίας” μέσα στην ΕΕ η οποία είχε σοβαρές επιφυλάξεις για το πακέτο διάσωσης της Ελλάδας. Ναι, μόνο εμείς είπαμε καθαρά “όχι”. Αλλά είμαι βέβαιη ότι η δική μας άρνηση βρισκόταν επίσης στο μυαλό των αντιπροσώπων και άλλων ευρωπαϊκών κρατών. Αυτό που πρέπει να κάνουμε τώρα είναι ο επανακαθορισμός του Συμφώνου Σταθερότητας. Δεν χρειάζονται μόνο κυρώσεις, αλλά και αυστηρή ρύθμιση των αγορών και του τραπεζικού τομέα. Πρέπει να υπάρξει επίσης ένας σαφής μηχανισμός για τη διαχείριση της πτώχευσης ενός κράτους που ακολουθεί ανεύθυνη δημοσιονομική πολιτική».

Καριέρα με πρωτιές

Ως το 1990 η Ιβέτα Ραντιτσόβα είχε αφιερώσει την επαγγελματική της σταδιοδρομία στο πανεπιστήμιο. Την ίδια χρονιά μάλιστα έκανε μεταδιδακτορικές σπουδές στην Οξφόρδη και εκεί ξύπνησε μέσα της το «πολιτικό ζώον» και αναμείχθηκε κατ΄ αρχάς στις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις που άνθησαν σε όλα τα μετακομμουνιστικά καθεστώτα της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.

Οπως όμως έγινε η πρώτη γυναίκα καθηγήτρια Κοινωνιολογίας στη Σλοβακία, έτσι έγινε και η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός τον περασμένο Ιούλιο ως επικεφαλής ενός τετρακομματικού συνασπισμού της Κεντροδεξιάς.

Στο παρελθόν η 54χρονη Ραντιτσόβα διετέλεσε υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, ενώ το 2009 διεκδίκησε την προεδρία της Σλοβακίας. Μάλιστα,εκεί που κανείς δεν το περίμενε,πέρασε στον δεύτερο γύρο όπου ηττήθηκε από τον σημερινό πρόεδρο Ιβάν Γκασπάροβιτς.

«Λύσαμε μόνοι μας τα προβλήματά μας»

– Φοβάστε ότι μπορεί να υπάρξουν κυρώσεις για τη στάση σας;

«Δεν το νομίζω. Αλλωστε οι εταίροι μας εκτίμησαν ότι ψηφίσαμε υπέρ του ευρωπαϊκού μηχανισμού διάσωσης. Η Σλοβακία θα σέβεται πάντοτε το Σύμφωνο Σταθερότητας και είναι έτοιμη να προχωρήσει σε αυστηρή δημοσιονομική εξυγίανση, επανεκκίνηση του κύκλου ανάπτυξης και δημιουργία θέσεων εργασίας. Δεν πρόκειται να μεταβάλλουμε γραμμή ενώ θα υπερασπιζόμαστε τις θεμελιώδεις αξίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης: την ανοχή, την αλληλεγγύη και τη δημοκρατία».

– Αν η Σλοβακία ήταν στη θέση της Ελλάδας, πώς θα αντιδρούσατε αν ένα κράτος-μέλος της ΕΕ αρνείτο να σας βοηθήσει παρά τα προβλήματά σας;

«Εχουμε περάσει από ανάλογες δυσκολίες με την Ελλάδα και έπρεπε να λύσουμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζαμε υπό τον αυστηρό έλεγχο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Το βάρος το σήκωσαν οι πολίτες μας- μόνοι τους. Και δεν ήταν εύκολο. Περάσαμε όμως αυτή τη δύσκολη φάση των επώδυνων και, πιστέψτε με, αντιδημοφιλών μεταρρυθμίσεων. Φαντάζεστε λοιπόν πώς θα αντιδράσουν οι πολίτες μας αν καταλάβουν ότι τα όσα πέρασαν τότε δεν ήταν αναπόφευκτα, όπως τους είχαμε πει;».