Την Παρασκευή που μας πέρασε (12/4/2013) «μετά βαΐων και κλάδων» -για να είμαστε μέσα και στο κλίμα των ημερών- η ηγεσία του Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, ανακοίνωσε την επανεκκίνηση των εργασιών στους τέσσερεις αυτοκινητοδρόμους. Στους τέσσερις δηλαδή από τους πέντε βασικούς οδικούς άξονες της χώρας, στους οποίους εδώ και δύο χρόνια οι εργασίες είχαν σταματήσει.

Ads

Ενδεικτικό του κλίματος που επικρατούσε ήταν και οι δηλώσεις με τις οποίες ξεκίνησε την ομιλία του ο Υπουργός Κωστής Χατζηδάκης: «Η κυβέρνηση κράτησε την υπόσχεσή της. Οι τέσσερις μεγάλοι αυτοκινητόδρομοι ξεκινούν μέσα στον Απρίλιο. Μέσα στον Απρίλιο μπαίνουν οι μπουλντόζες και αυτό είναι ένα αισιόδοξο μήνυμα για την ελληνική οικονομία συνολικά».

Έτσι, οι κοινοπραξίες στα έργα Ιόνια Οδός, Άξονας Κεντρικής Ελλάδας, Μαλιακός – Κλειδί και Αθήνα – Κόρινθος – Πάτρα υπέγραψαν ιδιωτικά συμφωνητικά με το ελληνικό δημόσιο. Τα συμφωνητικά προβλέπουν ότι οι κοινοπραξίες θα λάβουν αποζημιώσεις συνολικού ύψους 353,3 εκατ. Ευρώ, ενώ παραιτούνται από κάθε άλλη διεκδίκηση μέχρι την ημερομηνία της συμφωνίας.

Για την κυβέρνηση προϋπόθεση είναι τα χρήματα αυτά να κατευθυνθούν στην άμεση επανέναρξη των έργων, με τελικό ορίζοντα ολοκλήρωσης τους το τέλος του 2015, ώστε να μην χαθούν τα κονδύλια που προβλέπονται γι΄αυτά από το ΕΣΠΑ που τελειώνει. Διοχετεύοντας έτσι σημαντική ρευστότητα στην αγορά και δίνοντας οξυγόνο στην ελληνική οικονομία και τον κατασκευαστικό κλάδο, εξαγγέλλει δια του αρμόδιου υπουργού τη δημιουργία 25.000 νέων θέσεων εργασίας.

Πλέον αυτών, όπως δήλωσε ο Αναπληρωτής Υπουργός Σταύρος Καλογιάννης: «Στα μικρότερα ή μεσαίου μεγέθους έργα τα οποία, είτε δημοπρατήσαμε από το προηγούμενο διάστημα, είτε έχουμε προγραμματίσει να δημοπρατήσουμε αμέσως μετά, συνολικού προϋπολογισμού 2,5 δις ευρώ περίπου, προστίθενται τώρα και οι τέσσερις συμβάσεις παραχώρησης. Τα οφέλη για την οικονομία και για την κοινωνία θα είναι πολλαπλασιαστικά».

Ο στόχος λοιπόν, είναι να ξεκινήσουν τα έργα χωρίς οικονομικές εκκρεμότητες από το παρελθόν. Γι΄αυτό και όλες οι διεκδικήσεις των κατασκευαστών εις βάρος του ελληνικού δημοσίου πέρασαν από τον έλεγχο ανεξάρτητων μηχανικών -οι οποίοι επιβλέπουν τα έργα και αποτελούν ανεξάρτητους φορείς ελέγχου- και περιορίστηκαν δραστικά. Το συνολικό ποσό που έχει αποδεχθεί το ελληνικό δημόσιο -από τις διεκδικήσεις των παραχωρησιούχων που αφορούν την κατασκευή των έργων- είναι σημαντικά χαμηλότερο, τόσο από αυτό που διεκδικούσαν οι ίδιοι, όσο και από αυτό που εισηγείται ανά περίπτωση από τον ανεξάρτητο μηχανικό. Η διαδικασία έγκρισης της συνολικής συμφωνίας περνάει βέβαια και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και συγκεκριμένα τις τέσσερις Γενικές Διευθύνσεις (Περιφερειακής Πολιτικής, Εσωτερικής αγοράς, Ανταγωνισμού, Μεταφορών) που εμπλέκονται στα έργα.

Στην σύνθετη αυτή και χρονοβόρα διαδικασία, συμμετέχει και το επιτελείο της Task Force υπό τον κ. Ράϊχενμπαχ, ενώ μόλις ολοκληρωθούν οι παραπάνω διαδικασίες και δεν υπάρχουν ενστάσεις από το ΣτΕ, η συμφωνία με τους παραχωρησιούχους θα έρθει προς κύρωση στη Βουλή.

Το δυσκολότερο βέβαια στάδιο δεν έχει ακόμη τελειώσει, με τις διαπραγματεύσεις ανάμεσα στους παραχωρησιούχους και τις 43 ελληνικές και διεθνείς τράπεζες που χρηματοδοτούν τα έργα να συνεχίζονται. Στο ενδεχόμενο που κάποιες τράπεζες αδυνατούν να χρηματοδοτήσουν τα έργα όπως έχουν επανασχεδιαστεί λόγω της οικονομικής κρίσης και υπαναχωρήσουν, μέρος του χρηματοδοτικού κενού που θα δημιουργηθεί αναμένεται να καλυφθεί μέσω του ΕΣΠΑ, ενώ ήδη έχει εξασφαλιστεί δάνειο ύψους 650 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων που αφορά αυστηρά την ολοκλήρωση των συγκεκριμένων αυτοκινητοδρόμων.

Το «κυνήγι» των ημερομηνιών από μεριάς υπουργείου, πέρα από τους προφανείς επικοινωνιακούς λόγους –τήρηση υπόσχεσης για έναρξη των εργασιών μέσα στον Απρίλιο από την κυβέρνηση- αναπόφευκτα ίσως, δημιουργεί κάποια λογικά κενά.

Ουσιαστικότερο όλων, η μη ύπαρξη, ακόμα τουλάχιστον, έγγραφης συμφωνίας των τραπεζών που εμπλέκονται. Ή το πως γίνεται να ξεκινήσουν έργα χωρίς προηγούμενη κύρωση της συμφωνίας από την Βουλή.

Μήπως τελικά το υπουργείο βιάστηκε να ανακοινώσει κάτι για το οποίο ουσιαστικά δεν έχει κλείσει όλες του τις εκκρεμότητες; Γνωρίζοντας πως τη συγκεκριμένη ανακοίνωση -για διαφορετικούς λόγους ο καθένας- πολλοί την περίμεναν με μεγάλη προσμονή, γνωρίζοντας επιπλέον ότι θα ήταν και η μοναδική είδηση «αναπτυξιακού χαρακτήρα» εδώ και πάρα πολύ καιρό, εκτιμάται ότι το υπουργείο –προφανώς έχοντας σε κάποιο βαθμό εξασφαλίσει τα νώτα του- βιάστηκε να προχωρήσει στην ανακοίνωση, εκτιμώντας επιπλέον ότι ακόμη και τα ίδια τα εργοτάξια θα έχουν στηθεί μέχρι το Πάσχα.

Το γεγονός της επανεκκίνησης των τεσσάρων έργων από μόνο του συγκαταλέγεται στα θετικά. Ολοκληρώνονται δρόμοι ημιτελείς η ακόμα και καθ΄όλα προβληματικοί.

Μπορούν όμως από μόνα τους αυτά να φέρουν την «ανάσταση» στην πλειοψηφία μιας κοινωνίας –όπως σήμερα της ελληνικής- που έχει απολέσει τόσα πολλά; Δικαιολογούνται οι πανηγυρισμοί για την δημιουργία 25.000 νέων θέσεων εργασίας, όταν οι άνεργοι -χωρίς τους καινούργιους του Δημοσίου- φτάνουν κοντά τα 2 εκατομμύρια; Προσλήψεις με τί συμβάσεις; Τις συλλογικές που καταργούνται, η μεροκάματα σύμφωνα με τον βασικό μισθό που θα μειωθεί ακόμη περισσότερο;